د عادت له مخي مي د کاغذ پر مخ هر ډول لیکنو ته سترګي اوړي . د همدي عادت سره سم مي د « Helse » پنامه د ډنمارکي ژبي مجلي د Û²Û°Û°Ûµ کال شپږمه Ú«Ú¼Ù‡ پرانیسته او سمدلاسه مي سترګي پر « Ú‰ÙŠ » ویټامین Ùˆ لګیدي . Ú©Ù‡ Ú…Ù‡ مي هم Ø¯Ø¯Û ÙˆÛŒÙ¼Ø§Ù…ÛŒÙ† په هکله مالومات درلود او هره میاشت ÛŒÛ ÛŒÙˆÙ‡ پیچکاری د خپل ډاکتر د سپارښتني سره سم لګوم ØŒ خو بیا مي هم د هغه په اړه لیکلی مالومات تر پایه ولوست . غواړم Ú†ÙŠ ټول وطنوال مي Ø¯Ø¯Û ØªÙˆÚ©ÙŠ په اهمیت پوه سي ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ د نورمال Ùعال ژوند د پاره په تیره بیا په اروپایي غوندي هیوادونو Ú©ÙŠ د میشتو کسانو د پاره ډیر اړین دي .
خبره به نه غÚوم ØŒ دا تاسي او دا هم د نوموړي مطلب پښتو ژباړه :
د ÙˆÚ«Ú“Ùˆ بیلابیل ګروپونه په تیره بیا د پاخه عمر خاوندان او په Úانګړي ډول له Û¶Ûµ کلني عمر نه لوړ کسان هره ÙˆØ±Ú Ù¾Ù‡ یوه Ù¼Ø§Ú©Ù„Û Ú©Ú†Ù‡ د « Ú‰ÙŠ » ویټامین اخیستلو ته اړتیا لري . برسیره پر Ø¯Û Ù‡ØºÙ‡ کسان Ú†ÙŠ د پوستکي رنک ÛŒÛ ØªÙˆØ± یا تاریک غوندي وي او هغه کسان Ú†ÙŠ تل ÛŒÛ Ù¼ÙˆÙ„ بدن په جامو Ú©ÙŠ پټ وي هم ددي ویټامین اخیستل ور ته ډیر اړین . په همدي خاطر ده Ú†ÙŠ د خوراکي توکو اداره او روغتیایي اداري باید تل د خلګو پام د دغي خبري Ùˆ اهمیت ته را واړوي .
« Ú‰ÙŠ » ویټامین د خپلو Úانګړتیاوو له مخي له نورو ویټامینونو څخه توپیر لري . دا ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ دا ویټامین هغه توکی دی Ú†ÙŠ د انسان بدن ÛŒÛ Ù¾Ø®Ù¾Ù„Ù‡ د لمر وړانګو ته د مخامخ کیدو په مرسته تولیدوي . Ù¾Ø¯Û ØªÙˆÚ«Ù‡ لمرینی وړانګي د « Ú‰ÙŠ » ویټامین تر ټولو مهمه سرچینه ده . Ú©Ù‡ چیري په کور Ú©ÙŠ د تړلو دروازو شاته ØŒ یا په سیوري Ú©ÙŠ پاته یو ØŒ بدن مو دا ویټامین نسي تولیدولای . Ú©Ù‡ چیري مو هم د بدن پوست تاریک غوندي ÙˆÛŒ همدارنګه د لمر وړانګي ددغه ویټامین په جوړولو Ú©ÙŠ مرسته نسي کولای ØŒ ÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ یوازي د پوست روښانه رنګونه ددي کار وړتیا لري . هغه کسان Ú†ÙŠ د عادت یا کلتور له مخي تل په جامو Ú©ÙŠ پټ ګرÚÙŠ او د بدن پوست ÛŒÛ Ø¯ لمرینو وړانګو سره نه مخامخ کیږي ØŒ د هغوی بدن هم ددي ویټامین په جوړولو Ú©ÙŠ Ùعال نه وي . ددي ټولو کتیګوریو برسیره ØŒ هغه کسان Ú†ÙŠ عمر ÛŒÛ Ø²ÛŒØ§Øª وي هم ÛŒÛ Ø¨Ø¯Ù† ددي ډول تولیداتو له مخي کمزوری کیږی او په اړین مقدار ÛŒÛ Ø¯ جوړولو وس له لاسه ورکوي .
خوراکي مواد د « Ú‰ÙŠ » ویټامین د دویمي Ú©Ú†ÙŠ سرچینه ده . داÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ اکثره خواړه په اړین مقدار دا ویټامین نلري او Ù„Ø¯Û Ú©Ø¨Ù„Ù‡ یوازي په غذا سره Ø¯Ø¯Û ÙˆÛŒÙ¼Ø§Ù…ÛŒÙ† کمښت پوره کولای نسو .
په بدن Ú©ÙŠ د « Ú‰ÙŠ » ویټامین کمښت د (osteoporose ) ناروغي لامل ګرÚÙŠ Ú†ÙŠ له کبله ÛŒÛ Ø¯ Ù‡Ú‰ÙˆÚ©Ùˆ پوکوالی ( پوچوالي ) منÚته راÚÙŠ او Ù‡Ú‰ÙˆÚ©ÙŠ په Ù„Ú–Ù‡ صدمه سره ماتیدلاي سي . د « Ú‰ÙŠ » ویټامین کمښت له دي پرته په Úانګړي ډول د پاخه عمر په کسانو Ú©ÙŠ د عضلاتو توان کموي Ú†ÙŠ په پایله Ú©ÙŠ ÛŒÛ Ø¯Ø§ ډول خلک خپل توازون نسي ساتلاي او لویږي ( غوÚاریږي ) . څیړنو ښودلي ده Ú†ÙŠ دا ډول ستونزي په « Ú‰ÙŠ » ویټامین سره تداوي کیدلای سي . Ù¾Ø¯Û ØªÙˆÚ«Ù‡ په ورÚني ډول د کلسیوم په ترکیب Ú©ÙŠ د « Ú‰ÙŠ » ویټامین ګډون او خوړل د Û²Û° څخه تر Û³Û° سلنو پوري د (osteoporose ) او تر Û±Û° سلنو پوري د پخو کسانو د لویدلو مخنیوي کوي . د همدي لامله د لوړو یادو سوو کتیګوریو کسانو د پاره ( Ú©Ù‡ ماشومان وي یا غټان ØŒ ÚšÚÙŠ وي یا نارینه ØŒ اÙمیدواره یا Ø´ÛŒØ¯Û ÙˆØ±Ú©ÙˆÙ†Ú©ÙŠ ) اړینه ده Ú†ÙŠ هره ÙˆØ±Ú Ø¯ Û±Û° میکروګرام په اندازه « Ú‰ÙŠ » ویټامین واخلي . هغه کسان Ú†ÙŠ Ø´ÛŒØ¯Û ÛŒØ§ نور لبنیات نه کاروي ØŒ باید د « Ú‰ÙŠ » ویټامین سره Ú«Ú‰ کلسیوم واخلي . Ø¯Ø¯Û Ù…ÙˆØ§Ø¯Ùˆ ورÚÙ†Û Ú©Ú†Ù‡ باید د ÛµÛ°Û° څخه تر Û±Û°Û°Û° ملي ګرام پوري وي . تر لس کلني ټیټ ماشومانو ته ÛµÛ°Û° ملي ګرامه هم بسنه کوي .
د زړو کسانو د پاره باید ورÚÙ†Û Ú©Ú†Ù‡ « Ú‰ÙŠ » ویټامین Û²Û° میکروګرامه او د کلسیوم ورÚÙ†Û Ú©Ú†Ù‡ ÛŒÛ Ø¨Ø§ÛŒØ¯ د Û¸Û°Û° څخه تر Û±Û°Û°Û° ملی ګرامه پوري وي . دغه کسان سره Ù„Ø¯Û Ú©Ù‡ Ø´ÛŒØ¯Û ÛŒØ§ نور لبنیات هم کاروي ØŒ باید نوموړي توکي هره ÙˆØ±Ú ÙˆØ§Ø®Ù„ÙŠ کنه نو د یادو سوو ستونزو سره لاس او ګریوان سي .
د ژباړي پای
ډنمارک ــ ۲۲ / ۱ / ۲۰۱۶