د ØÚ©ÙˆÙ…ت او طالبانو په ارادو او کړنو باندي له Ù…Ù„Ø§ØØ¸Ùˆ سره سره Ø³ÙˆÙ„Û ØªÙ‡ هيله من يم او د ØÚ©ÙˆÙ…تي اړخ په نسبت د طالبانو تعهد، د مذاکراتي پلاوى جوړښت او Ú…Ø±Ú«Ù†Ø¯ÙˆÙ†Û ÚšÛ Ú«Ú¼Ù…ØŒ خو په قطر Ú©Û Ø¯ طالبانو د سياسي Ø¯ÙØªØ± وياند له ÙŠÙˆÛ ØªÙ„ÙˆÙŠØ²ÙˆÙ†Û Ú†ÙŠÙ†Ù„ سره په خبرو Ú©Û Ø§ÙˆØ±Ø¨Ù†Ø¯ ته د Ø¬Ú«Ú“Û Ù¾Ù‡ لاملونو باندي د Ø¨ØØ« او Ù‡ÙˆÚ©Ú“Û Ú©ÙˆÙ„Ùˆ شرط ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ú©ÙˆÙ„Ùˆ باندي نيوکه لرم. زه په اوسنئ زماني مقطع Ú©Û Ø¯Ø§ شرط Ø³ÙˆÙ„Û ØªÙ‡ د رسيدو لپاره ګټور نه بولم.
د جګړو په لاملونو باندي Ø¨ØØ« مونږ له اصلي مسير څخه د Ø§Ù†ØØ±Ø§Ù خواته بيايي. د ولس غوښتنه او زمونږ موخه د Ø¬Ú«Ú“Û Ø¯ لاملونو Ú…ÙŠÚ“Ù„ نه، Ø¨Ù„Ú©Û Ø¯ جګړو ختمول دي. د لاملونو Ú…ÙŠÚ“Ù„ به ستونÚÛ Ø±Ø§ وپاروي. له Ù‡Ø±Û Ú‰Ù„Û Ø³Ø±Ù‡ خپل خپل تعبير شته Ú†Û Ù„Ù‡ بل لوري سره توپیر لرى. جګړه Ú©Ù‡ هرڅومره پيچلي وي خو جګړه ختمول اړين دي.
دا خبره پريږدو Ú†Û Ø¯ انسان ÙØ·Ø±ÙŠ ØØ§Ù„ت جګړو ته لاره هواروي، Ú©Ù‡ انساني غرور، ÚØ§Ù† غوښتنه، د سرچينو کموالئ او Ú©Ù‡ د واک ØØ±Øµ د جګړو لامل ګرزي؟ په معتقداتو باندي تيرى ÙŠÛ Ù„Ø§Ù…Ù„ ګرÚÙŠØŒ Ú©Ù‡ لوږه. د جګړه لاملونه سقراط په ÚšÙ‡ توګه راپيژني، Ú©Ù‡ ارسطو؟
د جګړو د لاملونو Ù¾Ø±ÚØ§Ù‰ به بهتره وي Ú†Û Ø¯ جګړو په ناخوالو او بوږنونکو اغيزو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø®Ø¨Ø±Û ÙˆÚ©Ú“Ùˆ.
زمونږ په هیواد Ú©Û Ø¯ جګړو له امله سلګونو زره Ú©ÙˆÙ†Ú‰Û ÙŠØªÙŠÙ…Ø§Ù† او معيوبين ژوند کوي. Ùقر او Ø¨Û Ú©Ø§Ø±ÙŠ زمونږ په ولسونو باندي اروايي Ø§ØºÙŠØ²Û ØºÙˆØ±Úولي دي. دغو اروايي Ø§ØºÛØ²Ùˆ تر نورو ورهاخوا د Úوانانو په Ùکري وړتیاو Ú©Û ÛŒÙˆ ډول ناارامي Ø±Ø§Ù…Ù†ÚØªÙ‡ Ú©Ú“Û Ø¯Ù‡. نا امني په مستقیم ډول د انسان پر ذهن منÙÙŠ تاثیرات غورÚوي. نتيجتاً انسان دخپلو شخصي او ټولنیزو موخو په اړه پرÛÚ©Ú“Ù‡ نشى کولای او هرڅه ته د Ø´Ú© په سترګه ګوري. Úوانان مو د انتقام اخيستلو په رواني رنÚونو اخته دي.
ÚÙŠÙ†Û Úوانان مو د بيوزلي له امله د هیواد پريښودلو ته اړ ايستل شوي او په ستونÚÙˆ Ú©Û Ù†ÚšØªÙŠ دي. ÚÙŠÙ†Û Ù†ÙˆØ± بيا د بيکاري له امله په نشه يي توکو روږدي شول او هغه Úوانان Ú†Û Ù†Ø³Ø¨ØªØ§Ù‹ د زده Ú©Ú“Ùˆ او کار ÙØ±ØµØªÙˆÙ†Ù‡ ورته برابر دي، دمادي بخل تر اغيزو لاندي دي. عاطÙÙ‡ ÛŒÛ ÙŠÙˆØ§Ø²Û ØªØ±Ø®Ù¾Ù„ ÚØ§Ù† پوري Ø±Ø§Ù…ØØ¯ÙˆØ¯Ù‡ Ú©Ú“Û Ø§Ùˆ تر هر Ú…Ù‡ ورته خپل ÚØ§Ù† اهميت لري.
Ú©Ù‡ ملي Ø§Ú“ØªÛŒØ§ÙˆÛ ÙˆØ§Ø±Ø²ÙˆÙˆØŒ نو په کار داوه Ú†Û ØÚ©ÙˆÙ…ت دÚوانانو د استعداد او وړتیا د Ú©Ú†Û Ù¾Ù‡ لوړوالي باندي کار کړئ واى خو Ù…ØªØ¢Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ Ú†Û ØÚ©ÙˆÙ…ت په معکوس ډول د هغوى استعدادونه ÙˆÚ˜Ù†Û. په لوړو زده Ú©Ú“Ùˆ سمبال Úوانان Ú†Û Ù„Ù‡ ډيرو ستونÚÙˆ وروسته ÙŠÛ Ø¯ØºÙ‡ بريا ترلاسه Ú©Ú“Û Ø¯Ù‡ØŒ په Ø¯Ø§Ø³Û Ø¯Ù†Ø¯Ùˆ وګمارل شي Ú†Û Ù…Ø³Ù„Ú© سره ÙŠÛ Ù‡ÙŠÚ… ډول تړاو نه لري.
ولسمشر د پوره کولو له Ù…ØØ§Ø³Ø¨Û ژمني کوي. Úمکني ØÙ‚ائق ØªØØ±ÙŠÙوي. نمايشي Ù†Ø§Ø³ØªÛ Ú©ÙˆÙŠØŒ خو په عمل Ú©Û Ù‡ÙŠÚ… نه وي. ÙˆØ¹Ø¯Û Ø¨Ø§Ø¯ ÙˆÚ“ÙŠ او هیڅ Ø§Ø«Ø±ÛŒÛ Ù†Ù‡ پاتیږي. په دولتي امتیازاتو Ú©Û Ø¨Ø´Ù¾Ú“Ù‡ Ø¨Û Ø¹Ø¯Ø§Ù„ØªÙŠ روانه ده. مشران د خپلو Ø¯ÙØªØ±ÙˆÙ†Ùˆ رنګ، روغن، ميز او چوکئ، کوچونه او ÙØ±Ø´ د خليج د کوم بډایه هيواد په شان، په ديوالو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù„Ú«ÙŠØ¯Ù„ÙŠ انÚورونه Ù„Ú©Ù‡ د انÚÙˆØ±ÙŠØ²Û Ú«Ø§Ù„Ø±ÙŠ په شان، دريشي، بوټونه، نيکټايي د مايکل جکسن ØºÙˆÙ†Ú‰ÛØŒ د کاري ميز ترشا ننداره ايز کتابتون د کوم پروÙيسور او ÙÙŠÙ„Ø³ÙˆÙ ØºÙˆÙ†Ú‰ÛØŒ باډي ګاردان د ټرمپ د ګاردانو په شان ګوته په ماشه، د موټرانو کتارونه د سعودي د پاچا ØºÙˆÙ†Ø¯ÛØŒ خو لاهم نه پوهÛÚ–ÙŠ Ú†Û Ù‡ØºÙˆÙ‰ د نړئ تر ټولو ناکام سياستوال، د Ø¯Ø§Ø³Û Ù‡ÙŠÙˆØ§Ø¯ واکمن دي Ú†Û Ø¯ نړيوالو په اوږو بار، په ÙØ³Ø§Ø¯ Ú©Û Ú©Ú©Ú“ او 54% ولس ÙŠÛ Ø¯ Ùقر له Ù¾ÙˆÙ„Û Ù„Ø§Ù†Ø¯Û Ú˜ÙˆÙ†Ø¯ کوي. دغه ډول مشرانو ته د خپلو چاپلوسانو لخوا ويل Ú©ÛÚ–ÙŠ Ú†Û ÙˆÙ„Ø³ ټول د واک په ګدئ Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø³ØªØ§Ø³Ùˆ Ù¾Ø§ØªÛ Ú©ÙŠØ¯Ù„ غواړي. د ØÙ‚ونو د خونديتوب په چيغو او شعارونو به ملت ټول Ø¯Ø±Ù¾Ø³Û ÙˆØ¯Ø±ÙŠÚ–ÙŠ. Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡ مو Ú†Û Ù¾Ù‡ ټاکنو Ú©Û Ø¨Ø±ÙŠØ§ ستا په برخه ثبت کړه، همدغه شان Ø±Ø§ØªÙ„ÙˆÙ†Ú©Û Ú©Ø§Ø±ÙˆÙ†Ù‡ هم کوو.
د مشرانو وجدانونه ويده او مرموزو کړيو Ù…ØØ§ØµØ±Ù‡ Ú©Ú“ÙŠ دي. نه پريږدي Ú†Û Ú…ÙˆÚ© د هغوى ويده وجدانونه د ويښولو Ù‡Ú…Ù‡ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ او يا هم په زغرده ورته ووايي Ú†Û Ø³ÙŠØ§Ø³ÙŠ بريا د ولس په غولولو او په جګړو Ú©Û Ù¾Ù‡ وژلو نه، بلکه د هغوى د دردونو او ستونÚÙˆ په کمولو او هغوى ته د سوکاله ژوند په برابرولو Ú©Û Ù†ØºÚšØªØ¦ ده.
د واک په نشه مستو مجنونانو هغه تور Ø³Ø±Û Ø®ÙˆØ±Ú©Ø¦ نه ده ليدلي Ú†Û Ø¯ شاه شهید په Ø§Ù†ÙØ¬Ø§Ø± Ú©Û ÙŠÛ Ø®Ø§ÙˆÙ†Ø¯ او دوه بچيان ÙˆÚ˜Ù„ شوي، کور ÙŠÛ Ú©Ù†Ú‰ÙˆØ§Ù„Ù‡ شوئ او د کنډواله کور په خاورو ناسته د Ù‡ØºÛ Ù¾Ø±ÚšØªÛ Ø§Ù†ØªØ¸Ø§Ø± کاوه Ú†Û Ú©ÙˆØ± ته ÙŠÛ Ø¯ پناه ورکولو په موخه بوزي؟
هغوى د هغه Úوان د نيمګړيو ارمانونو په هکله هم Ùکر نه ده کړئ چا Ú†Û Ø¯ Ø¬Ú«Ú“Û Ù¾Ù‡ سنګر Ú©Û Ø¯ ژوند په اخري شيبو Ú©Û Ø¯ خپل مرګ په تړاو انديښنه نه درلوده، خو Ø®Ù¾Ù„Û Ù…ÙŠØ±Ù…Ù†Û ØªÙ‡ په تليÙون Ú©Û ÙˆØ§ÙŠÙŠ Ú†Û Ø²Ù…Ø§ غم وه کوه، خو خپل عزت او Ø¹ÙØª وساته. هغوى د کابل په لارو Ú©ÙˆÚ…Ùˆ ګلدانونو او له پلونو Ù„Ø§Ù†Ø¯Û Ù¾Ø±Ø§ØªÙ‡ هغه Úوانان نه دي ليدلي Ú†Û Ø¯ جګړو او بيکارئ له امله ÙŠÛ Ù†Ø´Ùˆ ته مخه Ú©Ú“ÙŠ او د ډيرو ÙØ§Ù…يلونه بي سرپرسته Ù¾Ø§ØªÛ Ø¯ÙŠ.
زمونږ په هیواد Ú©Û Ú©Ù…ÙˆÙ†ÙŠØ²Ù… زمونږ کمونستانو نيست او نابود Ú©Ú“ØŒ جهاد مو Úينو جهادي مشرانو د واک په سر د جګړو له امله بدنام Ú©Ú“ØŒ اسلام هغو خلکو ولس او نړئ ته د تاوتریخوالي دين وروپيژانده چا Ú†Û Ø¯ داسلامي نظام د پلئ کولو لپاره د Ù…Ø¨Ø§Ø±Ø²Û Ø¯Ø¹ÙˆÙ‡ کوله او د اوسنئ تنکئ ديموکراسي بنسټونه د ديموکراسي د دښمنانو لخوا نه، Ø¨Ù„Ú©Û Ù¾Ù‡ لوړو پوستونو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù†Ø§Ø³ØªÙˆ هغو ديموکراتانو وران Ú©Ú“ Ú†Û Ù¾Ù‡ اخلاقي، اداري او مالي ÙØ³Ø§Ø¯ Ú©Û ØªØ± ستوني Ù¾ÙˆØ±Û Ú©Ú©Ú“ دي.
اوس د Ø³ÙˆÙ„Û ÙˆØ®Øª را رسيدلئ ده. اوس په نړيواله او سيمه ايزه Ú©Ú†Ù‡ زمونږ په هیواد Ú©Û Ø¯ Ø³ÙˆÙ„Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ نسبتاً همغږي شتون لري. په يو او بل نوم باندي Ø¨Ø§Ù†Û Ù¾Ù„Ù…Û Ø§Ùˆ Ø³Ø±Û Ú©Ø±ÚšÛ Ø±Ø§Ú©Ø§Ú–Ù„ نه غواړو. د کابل ښار د غلو ÙˆØØ´ØªÙˆÙ†Ùˆ په سر اخيستئ ده، په رڼا ÙˆØ±Ú ÙˆØ³Ù„ÙˆØ§Ù„ بريدونه، ØºÙ„Ø§ÙˆÛØŒ اختطا٠او هدÙÙŠ ÙˆÚ˜Ù†Û Ú©ÙŠÚ–ÛØŒ پراخ مالي او Ø§Ø¯Ø§Ø±Û ÙØ³Ø§Ø¯ د ولس ژوند ګواښي، اخلاقي ÙØ³Ø§Ø¯ ته لاره هواريږي، د چسپکي ماينونو له ډاره Ú…ÙˆÚ© موټر نشي درولاى. په لوړو پوستونو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ Ú…Ùˆ سوه ÚšÚÙˆ او د Ú…Ùˆ Úوانانو ګمارل د هغوى ØÙ‚ونه Ú«Ú¼Ùˆ او د کابل په Ú…Ù†Ú‰Ùˆ Ú©Û Ù‡Ø±Ù‡ ÙˆØ±Ú Ø¯ سختو ناامنیو شاهدان يو، خو ØÚ©ÙˆÙ…ت سوله Ù…ÙØªÙ‡ غواړي.
په جګړه Ú©Û Ø¯ عام ولس زامن ÙˆÚ˜Ù„ Ú©ÙŠÚ–ÙŠ خو په سوله Ú©Û Ø¯ جګړو د قومندانانو واکونه امتیازات زيان ويني. په جګړه Ú©Û Ù…Ø´Ø±Ø§Ù† ګټه پورته کوي خو په سوله Ú©Û ÙˆÙ„Ø³ بريا ترلاسه کوي. په جګړو Ú©Û Ø¯ ÙˆÚ˜Ù„ شويو تابوتونه د عام ولس کور ته ÚÙŠ خو کريډيټ ÙŠÛ Ù‚ÙˆÙ…Ù†Ø¯Ø§Ù† اخلي. د جګړو له امله د کونډو يتيمانو او معيوبينو بوج ته ولس اوږه ورکوي خو معامله ÙˆØ±Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ جګړو مشران کوي او تر ټولو مهمه دا ده Ú†Û Ø¬Ú«Ú“Ù‡ له ولس څخه د سرونو او سوله د Ø¬Ú«Ú“Û Ù„Ù‡ اعلى قومندانانو څخه د واک قرباني غواړي.
د يوه پياوړي اسلامي نظام په Ù†ÙØ§Ø° غوړيدلي اقتصاد هرډول کورني او بهرني ګواښ ته Úواب ويونکئ مسلکي اوردو او له نړيوالو سره د برابري او متقابل Ø§ØØªØ±Ø§Ù… ولاړو اړيکو په درلودلو، د ÚšÚÙˆ په زده Ú©Ú“Ùˆ او په خوندي ماØÙˆÙ„ Ú©Û Ø¯ هغوى په کار کولو Ú©Û Ø·Ø§Ù„Ø¨Ø§Ù† ØÚ©ÙˆÙ…ت او ولس په يوه ØµÙØÙ‡ Ú©Û Ù‚Ø±Ø§Ø± لري.
البته ستونÚÛ Ù‡ØºÙ‡ مهال زياتيږي Ú†Û Ø¯ سرو کرښو نوملړ اوږد شي؛
په جمهوريت سودا نشي کيداى!
په اساسي قانون Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù…Ø¹Ø§Ù…Ù„Ù‡ نشي کيداى!
د ÚšÚÙˆ په ØÙ‚ونو خو د چا پلار هم معامله نشي کولاى!
د تيرو دوو لسیزو په لاسته راوړنو خو د چا نيکه هم معامله نشي کولاى!
د نجيب د Ø§Ø³ØªØ¹ÙØ£ Ù…Û Ø§ÙˆØ±ÙŠØ¯Ù„ÙŠ دي. هغه غلطي نه تکراروم!
زما تر مشرتوب Ù„Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ طالبانو ادغام ته تيار يم.
تØÙ…يلي سوله نه منم!
موقت ØÚ©ÙˆÙ…ت Ø±Ø§Ù…Ù†ÚØªÙ‡ کول Ø®Ø·Ø±Ù†Ø§Ú©Û Ù¾Ø§ÙŠÙ„Û Ù„Ø±ÙŠ.
همدغه شان Ú©Ù‡ طالبان ووايي Ú†Û Ù¾Ù‡ اسلامي امارت Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù…Ø¹Ø§Ù…Ù„Ù‡ نشي کيداى. د اميرالمؤمنين په ØµÙØª د مولوي هبت‌الله ټاکل سره کرښه ده. مګر Ú©Ù‡ الهي اØÚ©Ø§Ù…Ùˆ ته مخ کړو، د ولس ØºÙˆÚšØªÙ†Û ÙˆÙ…Ù†ÙˆØŒ د يو بل د زغملو او له يو بل سره په امن او سوله Ú©Û Ø¯ ژوند کولو هنر زده Ú©Ú“Ùˆ انعطا٠او تيريدل ÙˆÚ©Ú“Ùˆ نو سوله راتلاى شي.
دواړو خواو ته وايو Ú†Û Ú©Ù‡ ستاسو په پورتنيو سرو کرښو معامله نه Ú©ÙŠÚ–Û Ù†Ùˆ زمونږ په سرونو هم معامله مه کوئ. دا هره ÙˆØ±Ú Ú†Û ÙˆÚ˜Ù„ Ú©ÙŠÚ–ÙŠ ستاسو مالونه نه Ø¨Ù„Ú©Û Ø¯Ø¯ØºÙ‡ Ù‡Ûواد بچيان دي.
په درنښت
کابل Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†