له محمدالله كټوازي سره مركه

له محمدالله كټوازي سره مركه

چمتو کونکی:سعادت مشواڼی

پ: كه د هرڅه نه اول راته د خپلې پېژندګلو په اړه معلومات راكړې مننه به مو وي؟
ځ: زما نوم محمد ا� �له دى كټوازى مى تخلص دى والد صيب مى باز محمد نومېږي، د پكتيا ولايت د يحيىٌ خېل ولسوالۍ د غني خېل كلي اوسېدونكى يم.
پ: څومره موده وشوه، چې د موسيقۍ پلو ته راغلي يئ؟
ځ: تقريباً ديارلس كلونه وشول، چې د موسيقۍ م يدان ته راغلى يم.
پ: ستاسو په كورنۍ كې نور سندرغاړي هم شته؟
ځ: زمونږ په كورنۍ كې نور هنرمندان نشته.
پ: ددې هنر استاد دې څوك دى؟
ځ: خاصه زده كړه مې د چانه نده كړې استاد نلرم.
پ: دې فن ته څنګه راغلئ، ځكه چې تاسو ددينه اګاهو په ديني زده كړه بوخت وئ؟
ځ: بلى! دا سمه ده، چې ما د مكتب زده كړه نده كړې، بلكه په مدرسه كې په ديني زده كړه بوخت وم تر ډېره حده مې اسلامي زده كړه كړې. بلكه د شوق له مخې د موسيقئ ډكر ته راغلم.
پ: زړګيه د خوښې هنرم ند مو څوك دى؟
ځ: ټول هنرمندان مې خوښ دي، خو بيا هم عبدالله مقرى او عبدالله قرباغى صيب ډېره خوښوم، چې د عبدالله مقري صيب نه ډېر متاثره يم دده غږ راباندې ډېر خوږ لګېږي.
پ: تاسو خو د شعر درياب ته هم ورګډ شوي ياست تر اوسه مو څومره شعرونه ليكلي؟
ځ: شاعر خو نه يم، ځكه تر اوسه زه خپل ځان د يو هنرمند په صفت پېژنم، خو بيا هم كله كله يو شعر نيم جوړووم كله، چې كېسټ كوم پخپل غږ پكې يوڅه خپل شعرونه هم وايم.
پ: ددې دپاره، چې ستاسو شعر نور هم پياوړى شي بايد د يو شاعر په صفت په مشاعرو كې ګډون وكړئ تر اوسه مو په مشاعرو كې ګډون كړى كه څنګه؟
ځ: پوهېږم، چې په مشاعرو كې د ګډون سره شعر پياوړى او ښكلى كېږي اما تر اوسه پورې ما په مشاعرو كې برخه نده اخستې او نه د پښتو كومې ادبي ټولنې سره تړون لرم څه موده مخكې "د ناز خوبونو" نومې كېسټ د موادو په اړه ماته وويل شول، چې يو اتڼي سندره پكې شامله كړم بس وخت هم كم وو په هماغه سټوډيو كې مې جوړه او هم سمدستي مې پخپل غږ وويله زما د � �اعرئ مثال دغه شان دى.
پ: څومره كېسټونه مو بازار ته راغلي؟
ځ: د دوه سوه نه تر دوه سوه شلو تر ما بينه به وي.
پ: سره له دې، چې ديارلس كلونه كېږي، چې دې فن ته راغلي ياست د دومره كمو كېسټونو لامل او باعث څه دى؟
ځ: سمه ده، چې پدغه موده كې دغه نمبرې ډېرې كمى دي اما زما سټېچ پروګرامونو ته ډېره مخه ده د كېسټونو سره مې دومره علاقه نشته بيا هم، چې كله پاكستان كې يم يو كېسټ نيم كووم.
پ: خارج ته مو سفرونه كړي؟
ځ: ولې نه ډېر ځم راځم ليكن د خپل فن په حواله دوبۍ، ابوظهبۍ، العين او شارجه ته ډېر تللى يم.
پ: د كومې ښځينه هنرمندې سره ګډ كېسټ لرې؟
ځ: نه يې ل� �م او نه يې سره كوم.
پ: د عمر ډېر وخت دې چرته اړولى؟
ځ: په كراچۍ، كويټه او كټواز كې، خو دا په هغه صورت كې، چې دلته يم.
پ: د لومړي ځل دپاره مو د چا شعرونه په خپل خوږ غږ كې زمزمه كړي؟
ځ: د اول ځل دپاره مې خپل دوه شعرونه وئيلي دي.
پ: ستاسو وړومبى كېسټ څه نومېده او تاثرات يې څه و؟
ځ: اوس را څخه پوره خبره هېره ده غالباً، چې ټپې وې د كويټې شميم ميوزك سنټر رېليز كړى و اورېدونكو ډېر زيات خوښ كړى و.
پ: ستاسو په كېسټونو كې مصرعې نه وي اكثر وا� �يمونه مو په غزلو او اتڼي سندرو مشتمل وي، ما هم ستاسو د ېرو مينه والو څخه دغه خبرې كمى احساس كړى پدې اړه كه څه معلومات راكړې ښه به وي ستاسو د مينه والو به هم تسلي وشي.
ځ: دا سمه ده، چې خصوصاً نن سبا د ټپو پلو ته ډېر م خه شوي سندر غاړي سندرې او غزلې ډېرې كمې وايي، مګر بنيادي خبره داده، چې زمونږ زيات اورېدونكي او مينه وال اتڼي سندرې خوښوي او هم زمونږ په علاقه كې اتڼ زيات شهرت لري په ټپو كې اتڼ خوند نه كوي اتڼي خپلې سندرې وي مونږ، ځكه ټپې ويل نه خوښوو بيا هم زه خپل اورېدونكي او مينه وال نه خفه كوم كوښښ به كوم، چې په اينده نمبرو كې ټپې حتمى � �امل كړم.
پ: څو كلن يې د خېره او واده مو كړى؟
ځ: دا مهال دېرش كلن يم واده مو هم كړى دوه ځامن يوه لور لرم.
پ: د دنيا د نورو چينلونو څخه ستاسو ښايسته ښايسته سندرې وخت په وخت نشرېږي مګر يوه د ازادۍ راډيو ده، چې اكثر د "� �ايستې وزيري" سندره نشروي، چې خلك ترې يوڅه اندازه تنګ راغلي سره له دې، چې د دنيا د هر ګوټ څخه ستاسو په غږ د سندرې فرمايش كېږي، خو بيا هم همدغه سندره ورته نشر كوي پدې حقله يوڅه معلومات راكړئ؟
ځ: رښتيا هم، چې زه ډېر م ينه وال لرم په چينلونو زما د سندرې په وخت خصوصاً ماته هم ډېر زنګونه د خارج نه كېږي د ازادۍ راډيو د شايستې وزيري سندرې په حقله به زه ووايم، چې خلك يې تر پوزې راوستلي رښتيا هم اوس، خو زما ډېرې سندرې دې ډګر ته راغلي خو زه فكر كوم زما نورې سندرې به ورسره نه وي زما هم دغه خوښه نده، چې ټول عمر دې پرې دغه يوه سندره نشر شي.
پ: دغې سندرې شاعر څوك دى؟
ځ: ما خپله ليكلى دى بلكه مصريزه ده.
پ: پدې دومره موده كې د خپل كوم كېسټ نه مطمين يې مينه والو مو كومه هنري ډالۍ ډېره خوښه كړې؟
ځ: مونږ خپل مطمين توب ته نه ګورو مونږ د اورېدونكو مطمين كېدل خپل مطم ين توب ګڼو پدې نزدې وختونو كې زما تازه هنري ډالۍ "د ناز خوبونه" مينه والو ډېره خوښه كړې، چې په ډېره كمه موده كې په بازار كې ختمه اوس نه موندل كېږي.
پ: په دنيا كې ډېر څه خوښوئ؟
ځ: ستاسو د پوښتنې په مطلب سم پوهه نه شوم ډېر څه دي، چې زه يې خوښوم يعنې مور، پلار خوښوم، مينه خوښوم، دولت خوښوم، ځكه چې غريب انسان په هر ځاى كې سپك ګڼلى شي خصوصاً مطالعه ډېره خوښوم، چې دشپې تر ډېره وخته پورې مطالعه كوم.
پ: څه رقم شعرونه خوښوې په شاعرانو كې كوم د خوښې شاعر لرې؟
ځ: ما مخكې ذكر كړ، چې مطالعه ډېره كوم يعنې زه د ورځپاڼو نه علاوه دشپې په وخت د شاعرانو شعري ټو� �ګې لولم لمر په ګوته نه پټېږي ښه شعر ته هر څوك ښه وايي هر شعر په خپل ځاى يو مقام لري په خپل خپل ځاى د قدر وړ دي ليكن زما ملي او ساده محلي شاعري ډېره خوښېږي ښه شعر، چې د هر چا وي هم يې په كېسټو كې وايم څه موده اګاهو په "سوز نومِ" كتاب يو څو شعرونه زما خوښ شول د كېسټ دپاره مې انتخاب كړل يعنې هغه مهال زما له تاسو سره ملاقات نه و شوى دا دى اوس مې د لومړي ځل دپاره در سره د مركې په وخت ليدنه وشوه د امثال ښكاره ددې ثبوت دى، چې ما د شعر په انتخاب كې شخصيت ته ندي كتلي بلكه ما مدام د شعر وزن ته كتلي هغه كه هرڅوك او كه د هر چا شعر وي.
پ: اوس، چې مو كوم تازه كېسټ بازار ته راځي څه نومېږي؟
ځ: د كېسټ دپاره مو د يوڅه موادو انتخاب كړى، چې د مينه والو د توقعاتو سره سم به پكې ټپې هم شاملې وي، چې دغه كېسټ به "امېل پروګرام" په نوم سره ډېر زر بازار ته راشي.
پ: د پښتو موسيقۍ په نسبت خ� �ك هندي سندرې ډېرې اوري ستاسو په اند ددې امل لامل څه شى دى؟
ځ: ددې ډېر علتونه دي لومړى دا چې د هندي موسيقۍ سره ډېر زيات محنت او زيار ويستلى شي د مناسب او موزون كلامونو انتخاب پكې كېږي دلته په كېسټه هماغومره خواري نه كېږي او نه څوك د كلام وزن ته ګوري په هندي ټولنه كې هنرمند شاعر او ليكوال ته په ښه نظر كتلى شي دلته هنرمند او سندر غاړي ته ډم او شاعر ته ليونى وايي اما په ځينو ځايونو كې، خو شاعر ته هم د ډم نسبت كېږي نه د خلكو سره د فن او فنكار قدر شته او څو زمونږ د هنر مندان او شاعران هم په اكوبكو سر دي او هم تر ډېره حده پورې د پښتنو مزه هم وركه شوې ده بس رواجونه او دودونه يې راخپل كړي بس معامله ګډه وډه ده.
پ: څه ارمان په زړه كې لرې؟
ځ: د انسان د پيداش نه واخله تر قبره پورې په هر پل ارمان ارمان وي زما هم ډېر ارمانونه په زړه دي ليكن غټ ارمان مې په خپل خوږ او ګ� �ان هېواد كې د جنګونو خاتمه د سولې او امن ټينګښت دى، چې دغه ارمان مې تر سره شي بيا به دومره كړم او ګايل لحد ته لاړ نشم.
پ: كه د خپل ژوند يوه خاطره راته بيان كړې خوشحاله به مو كړې؟
ځ: زمونږ د افغانانو د ژوند هره لحظه خاطره خاطره ده تاسو په خپله پوښتنه كې له ماڅه وغوښتل، چې په خاطره مو خوشحاله كړئ اما زما سره څه داسې د خوشح الئ خاطره نشته، چې ستاسو د خوشحالۍ لامل شي چوپه خوله به ښه وي، چې د بيانونو څخه يې تېر شو د خاطرې په ځاى به د� �ته د شعر يو بېت وايم:
خوشحالي نشته په غمونوكې مو شپې تېريږي
په مشكلاتو كې د ژوند ټولې لمحې تېريږي
پ: كه څ ه پيغام لرئ، نو هم يې وواياست؟
ځ: بلې پيغام مې خپلو هېوادوالو ته دا، چې د جنګونو څخه دې لاس واخلي چارواكو ته مې پيغام څه، چې سوال دى نور دې د چوكو د حصولې د حرص په غرض وينې تويول بند كړي د هېواد ټولو مامورينو ته مې پيغام دى، چې په پوره صداقت سره د هېواد خدمت ته ملا وتړي او خصوصاً ځوان كول ته مې پيغام دى، چې پښتو هېره نكړي پښتو ته شاه نكړي بايد پښتو ووايي ويې ليكي پښتو په ځان او قام كې راولي.
پ: كټوازى صيب د وخت د راكولو يو نړۍ مننه؟
ځ: له تاسو نه هم مننه كوم