له ممېخاېل سېرګېوېچ ګرباچوف سره مركه
د ۱۹۸۹ كال ۱۵ د فبروري د افغانستان څخه د شوروي اتحاد د وسلوالو ځواكونو د وتلو د ورځې س
ه سمون خوري، ددې ورځې په مناسبت د( آېخا مسكوا) د راديوژورناليست( وينيګ ديتف) د شوروي اتحاد د وخت جمهور ريس( م
ېخاېل سېرګېوېچ ګرباچوف )سره راديوي مركه كړې چې ژباړه ېې د هيوادوالود معلوماتو دپاره وړاندې كوم
بوښتنه :
پوره شل كاله د مخه كله چې د شوروي اتحاد وسلوال ځواكونه د افغاستان نه راووتل په هغه
وخت كې تاسې( مېخاېل س
ګېوېچ) د شوروي اتحاد د كمونيست ګوند د سياسي بيرو لمړې منشي وې
دهغه ورځې نه تراوسه هر كال روسيي دولت دا ورځ
په خاصو مراصمو لمانځي ، تاسې داورځ لمانځې او كه نه ،كې ېې لمانځې څنګه او په كومو مراسمو؟
جواب: داسې كوم انداره او خاص مراسم ورته نه نيسم خو د افغانستان څخه د وسلوالو ځواكونو دوتلوورځ لمانځم ، په دې خاطر چې دا يوه نه هېرېدونكې ورځ ده مونږ باېد هېڅ وخت دا ورځ له ياده ونه باسو،ځكه افغانستان زمونږد راتلونكې نسل لپاره ېو تا يخي درس دې،زه په دې ورځ تېر وختونه راېادوم او د اوسني وختونو سره ېې پرتله كوم
پوښتنه : راځې چې په اوس او تېرو وختونو وغږېږو( ۳۰) كاله وړاندې د شوروي اتحاد وسلوال ځواكونه د افغانستان خاورې ته ور ننوتې وې چه نن هرڅوك په تاريخي لحاظ دا ورځ د خپل ديد له مخې ددې ورځې برخليك ټاكي ځكه اوس دا يوه تارخي مسله ده نه سياسي ، په ۱۹۷۹كال كې كله چې وسلوال ځواكونه افغانستان ته ورننوتل په هغه وخت كې تاسې( ميخاېل سرګېوېچ ) سياسي بيرو ته كانديد او د ګمونست ګوند د مركزي كمټې منشي وې اودهغه شلو كسانو په قطار كې راتللې چې خاص سياسي تصميمونه به ېې نيول، او ښه مې په ېاد دي چې د كمونست ګوند په سياسي بيرو كې د افغانستان په هكله د وسلوالو ځواكونو د ورداخلېدلو موضوع تر بحث او غور لاندې وه ډېرو ددې مخا لفت كاوه چې افغانستان ته باېد وسلوال ځواكونه ور داخل نه شي ،سره له دې بيا هم فېصله وشوه او په ۱۹۷۹كال د سپتمبر په مياشت كې افغانسان ته دشوروي اتحاد وسلوال ځواكونه ورننوتل ، زما پوښتنه داده ، چې تاسې په هغه وخت كى سياسي بيرو ته كانديد او د كمونست ګوند دمركزي كمټې منشي وې ددې فېصلې نه مواګاهي لرله اوپه غونډه كى مو ګډون كړې و او كه نه؟
جواب: زه په هغه وخت كې د زراعت مسول وم او زراعتي محصولات اكسرا په مني كې راټوليږي نو ما به كلنې رخصتي هم دمني په اخرو كې اخيستله او پلان مى همداسې جوړ وه چې زه باېد هر كال په م ني كې رخصتي لاړ شم همداسې وشوه د مني په اخرو كې رصختې لاړم زه هغه وخت خبر شوم چې ( شوردنازې )راغې او ما د هغه س ه په دې هكله خبرې وكړې
پوښتنه : شوردنازي په ۱۹۷۹ كال كې دګورجستان د كمونسيت ګوند لمړې منشي
وو؟
جواب:بلې شوردنازي دګورجستان د كمونست ګوند لمړې منشي وو مونږ دواړو سره د سمندر په غاړ قدم وواهه او په
دى هكله مو سره خبرې وكړې چې افغانستان ته وسلوال ځواكونه وليږل شي او كه نه ما او شوردنازي هم هلته د وسلوالو
ځواكونو په لېږدلو مسبت نظر وركړه(څكه په دې پوهيدو چې زمونږ په لوړو او ښكته مقامونو كې څه او څنګه تېريږي )
پوښتنه: دا د ۱۹۷۹ كال د سپتمبر مېاشت وه ؟
جواب:بلې د سپتمبر مياشت وه د خبرو نه ورسته دا خپل خوب ځاې ته
او زه خپل خوب ځاې ته لاړو سهر چې له خوبه را پاڅېدو د رسينو له لارې مو اطلاع تر لاسه كړه چې افغانستان ته روسي
واوې ورننوتې، مونږ دواړه هملته خبر شول پوښتنه : نه چا له تاسو پوښتلي او نه چا په جريان كې اچولې وې ؟جواب: بلې
نه چا زمونږ نه پوښتنه كړې او نه چا په جريان كې اچولي وه
پوښتنه : تاسې هم هوايي خبر شوې ؟
جواب: د نظم
او دېسپلين مراعتول ستونزې ايجادوي
پوښتنه: په۱۹۸۰ كال كې تاسې د كمونست ګوند د سياسي بېرو اصلې غړي وې او هغه وخت په افغانستان كې سخت جنګ وو، تاسې ته به دجنګ په هكله اطلاعات هم راتلل ستاسو دريز په هغه وخت كې څه وو چې قوواوې په افغانستان كې پاتې شي اوكه نه ، ډېرو به مونږ ته ليكونه او تلېفونونه كول دا نن هم ( جنرال ايواشوف وايي چې افغانستان ته دوسلوالو ځواكونو لېږل په دې خاطر وو چې په جنوب كې خپل سرحدونه د باندني هيوادونو د خطر څه په امن كې وساتي) تاسې چى په( ۱۹۸۰) كال كې كله چې داسې اطلاعات تر لاسه كول په همدې مفكوره وې ؟
جواب:د
بينوا ويب سايت محترمو لوستونكو ممېخاېل سېرګېوېچ ګرباچوف وويل هغه درست ليكي او درست وائي په دې هكله
كوټلي اطلاعات هم په لاس كې وه چې حافظ اله امين د امريكاېانو سره پټې خبرې كړي وي چې زمونږ لپاره د تشويش وړ وې
ځكه مونږ د افغانستان سره د دوستي او ښه ګاونډيتوب اوږد تاريخ لرو حتې زمونږ اړيكې د ټولو پاچاهانو سره ښې او
دوستانه وې او دلته په افغانستان كې سوسياليستي انقلاب او هغه هم زمونږ په كومك
پوښتنه : د۱۳۵۷ كال د
ثور انقلاب يادوې ؟
جواب: بلې، هغه څه چې باېد شوي وائې وشول
پوښتنه : په هر صورت ، اطلاعات سم وه او كه
ناسم خو په هغه وخت كى سيا سي بيرو ېو خپر خپور كړه چې حفظ اله امين د امريكاېانو اجنټ دې،كه داهم و منو چې حفظ اله
امين اجنټ وو خو هغه له منځه لاړ سره له دې چى ډېر افغانان ددې جنګ طرفداران نه ول ډېرو ددې جنګ نه دفاع هم نه كوله
بيا هم جنګ دوام لاره وېلاې شې چې څومره افغانان د جنګ طرفدارنه وو؟
جواپ: ډېر زيات
پوښتنه : په
۹۸۰ كال كې تاسې ته دا پته وه چې ډېر افغا نان ستاسو له سياستي دريز سره همنظره نه دي ؟
جواب : بلې سياسي بي و ته هر څه روښانه وو
پوښتنه : مېخا ېل ګرباچوف ستاسې به لاس ليكل شوې كتاب چې تاسې خپله ماته تحفه راكړې
په دې كتاب كې په ۱۹۸۵ كال كې دافغانستان په هكله سياسي بحثونه شوي دي، زما سوال دادې چې د ۱۹۸۰كال څخه تر ۱۹۸۵
كال پورې په سياسي بيرو كې د افغانستان په هكله داسې پوښتنې او بحثونه كېدل چې په راتلونكې كې د افغانستا په هكله
څه تدابير ونيول شي ( د برېژنف ،اندروف، او چېرنېنكا) په واكمنې كې ؟
جواب : اوس د جر او بحث وختونه نه دي
پوښتنه : بيا هم ؟جواب. څرنګه چې زمونږ د پارلمان مشر واي چې پارلمان د بحثونو ځايې نه دې
پوښتنه: په سياسي بيرو كې بحثونه وه ؟
جواب:بلې بحثونه وه خو په نورو برخو كې نه په سياست كې
پوښتنه :( يوري و اديمېر اندروفف ) چې كله لمړې منشي شوو تاسې ورسره ددوستې ښې اړيكې لرلې او هغه دټولو په نسبت ډېرمعلومات هم لرل د هغه دريځ په دې هكله څه وو؟
جواب:يوري ولاديمرويچ په ډېرو سختو وختونو كې لمړي منشي شوه په هغه وخت كى ډير ستونزمنو تصميمونو نيولو ته اړتيا وه او اندروفف يو اوښيار او غښتلې سېاست مدار هم وه او ما ورته ډېر احترام اره دا چې كله هغه د كمونست ګوندلمړې منشي شو دا د هغه غوښتنه نه وه بيا هم د هغه په وخت كې د افغانستان په هكله ازاد بحثونه نه وو
پوښتنه : بحثونه نه وو ؟
جواب: يوري ولاديمروېچ اندروفف يو د فعا لترينو كسانو له جملې څخه وه چې تل به ېې د افغانستان د وضعې په هكله هر اړخيز معلومات وړاندې كول او د هغې معلوماتو په اساس به بيا تصميم نيول كېده ، د اندروفف په واكمنې كې د هيواد اقتصاد خراب وو، موهمه خپره دا وه چې دمړو تابوتونه راسر شول دا مړي باېد پټ خاورو ته سپارلشوي وائې د هغې له پاره مخصوصې هديرې چه څوك ترې نه وې خبرپه نښه شوي واې ددې ټولو تدابيرو د نيولو سره بيا هم خلك خبرېدل او په مونږ ېې نيوكې كولې اود ستونزو حل ته سترګې په لار وه( ولاديمر اند وفف )په دى ټولو ستونزو پوهېده او د حل لاره ېې لټوله
پوښتنه : تا سې ووېل: د حل لاره ېعنې څنګه ؟
.
جواب : امريكايانو د۵۰۰ زرو وسولوالو ځواكونو سره ونه توانېدل په وتنام كې برې تر لاسه كړي او دلته د افغانستان جغ فيايي جوړښت او د پاكستان څخه په خلاص لاس د امريكا مادي او نظامي كومكونه او له دې سره سم د امريكا او نړېوالو نيوكې ،ېعنې هغه څه چې پرون مونږ كول او نن ېې دوې كوي
پوښتنه : دا د ۱۹۸۵كلونه وه ؟
جواب: بلې په اخرو وختو كې كله چې يورې اندروفف لمړي منشي شوو د افغانستان مسله ډېره توده وه ، ښه مې په ېاد دي چې د ېو لنډ وخت لپاره د پولنډ هيواد دكشالو د حوارولو د كمېسون غړې وم چې يه هغه وخت كې دا سوال منځ ته راولوېد او ما هلته په خپله بېانيه كې ووېل چې د افغاستان موضوع باېد نوره حل شي زما د څرګندونو نه وروسته په سياسي بيرو كې د افغانستان په موضوع ازاد بحثونه پېل شول
سوال: تاسې په ۱۹۸۵ كال كې دكمونيست ګوند لمړې منشي شوې ؟جواب : چېرنېه ېوا ، شاخ نزا وا، مېدوېدوا، په باندې سياست كې زما مشاورين وو
پوښتنه : تاسى چى كتاب ليكلې په دى كتاب كى په ۱۹۶۸كال كې
د افغانستان په هكله په سياسي بيرو كې مختلف نظرونه موجود دي تاسې څنګه په خپل كاري ټېم دومره مطمېن وې چې بيا له
هغه ټېمه جدا هم شوې له هغې نه وروسته د ځان د برياليتوب په خا طرمو څه وكړه ؟
جواب:موضوع داسې وه كله چې ما په
ژېنېوا كې د ريګن سره وليدل ما هغه ته ووېل (مونږ د افغانستان څه خپلې قواوې باسو غواړو چې افغانستان يو ازاد او
نيوترال هيواد وي مونږ د هغه رژيم سره چې دافغانانو په خوښه وي ملاتړ كوو)
پوښتنه: هغوې ستاسې دې څرګندونوته
سترګې په لاره وه ؟
جواب:نه هغوې نه وه خبر زما خبره د هغوې لپاره په زړه پورې او دلچسپه وه ، مونږلمړې په دې هكله هر اړخيزې خبرې وكړې خوكله چې د ډموكراسې تر نامه لاندې په اساسي مساېلو خبرې راولېدې ورسره ېو ځاې مشكلات او ستونزې ايجا دېدې ځكه زمونږ ېو ميلون خلك د افغانستان نه تېر شوي وو
پوښته: ېو ميلون عسكر؟
جواب:دا د جنګ ټولې بدبختيګانې، مړي، او زخميان دعسكرواو طبې پرسونل له سترګو تېر شوي وه چې تراوسه ېې افغانستان ترسترګو سترګو كيږي او بيا هم هره ورځ دا سندره اورو _ افغانستان افغانستان
پوښتنه: پرون روسلان اوش د ( ۶۰۰ ) و وكو سربازانو ېو لست چاپ ته وركړې او وايي چې تر اوسه لا دركه دي مړي او ژوندې ېې نه دي معلوم ؟
جواب : هغه
وخت كې چې زه دكمونست ګوند لمړې منشي شوم په دوهمه او درېمه ورځ مې به ارشيف كې د لمړي منشي به پنسل ليكلشوې دېادا
ت كتابچه چې لس مادې لرلې لاس ټه راغله درېمه ماده په كې دافغانستان موضوع وه چې باېد له زنډه حل شي مونږ په هغه
وخت كې دداسې حالاتو سره مخامخ وو چه نه مو شوكولاې هر څه سمدلاسه همداسې پرېږدو او پښې خپلې كړو ځكه هلته قوم
اندانانو ته وركړل شوې اوامراو غوښتنې او داسې نوروظاېفو سرته رسول ، زمونږ هر څه د سوال لاندې راتلل( زمونږ د
وسلوالو ځواكونو وضعه او حالات او ورسره مرګ او ژوبلې )خبره هم وه كه مونږ دا ټول نا كړي پريښي واې، دا سې معنا ېې
لرله چه مونږ ته هيڅ شې ارزشت نه لري او له بله طرفه هيوادمو د سختو مشكلاتو سره لاس و ګرېوان وه په دې خاطر ما
هغه وخت دا تصميم ونيوهر څه چې كېږي بآېد كميس پرتوګ په غاړه له افغانستان څخه را ووزو،له دې لپاره تېارې نيول
وې وه او دا مو هوډ كړې وه چې د( كرېمليزم او كارمليزم سياست) ته تغير وركړو
.
پوښتنه : ستاسې ددې خبرو ليكل شوي سند شته ؟
جواب : اصل خبره په دې كې ده چې د ببرك كارمل ګروپ به په خپلو كې ېو بل ته وېل ( تر هغو به جنګيږو چې دروسانو ېو عسكر ژوندې وي)
پوښتنه : په ريښتيا او ښكاره ببرك كارمل داسې وېل ؟
جواب : بلې په خپل منځ كې همداسې وېل
پوښتنه : او تاسو ته به ېې ټكي په ټكي داسې راپور راوړه ؟
جواب : بلې همداسې به ېې راته ووېل ۰ پوښتنه : ښكلې او په زړه پورې سياست وو؟
جواب : بلې. مونږ تصميم ونيوه او په همدې خاطر مو د نجيب اله سره م لاقات تنظېم كړه او د كارمل په ځاې مو په نجيب اله ګوته كېښوده، د اوږدو بحثونو او خبرو وروسته په دې وتوانېدو چې نجيب الا د لمړي منشي په صفت وټاكو، هغه په دې وخت كې خپل ګوند لاره ما د نجيب اله سره په تاشكند كې ملاقات وكړه او په دې هكله مو ورسره خبرې وكړې هغه په دې نه وه مطمين چې په ريښيا مونږ د افغانستان څخه وسلوال ځواكونه اوباسوهغوې ټول په دې عقيده وو چې مونږ هيڅ وخت د افغانستان څخه د وتلو ايراده نه لرو، اومونږ باېد حتما د افغانستان څخه وتلي واې ځكه له يوې خوا مو اقتصات مخ په خرابېدو وه او له بله پلوه نړېوال حالات كړكېچن وو
پوښتنه:( ۱۵۰۰۰) ځوانان مو په افغانستان كې قرباني وركړل ؟
جواب: او پنځه مليارده په كال كې
پوښتنه :
پنځه مليارده څه شې ؟
جواب : روبل . هغه روبلونه چې د ډالرو ېې ارزښت زيات وو
پوښتنه : په هغه وخت كې زم
ونږ باند ينې بوديجه څومره وه ؟جواب : تقريبا د سلو ملياردو په شاوخوا كې پوښتنه : ميخاېل سېرګېوېچ كه داسې وي نو
دا خو كوم زيات رقم نه وه تقريبا د عسكري بوديجې ۵% وه ؟
جواب : هغه وخت مونږ باېد ۱۵ميليارده روبله پېدا كړي واې چې دازاد بازار لپاره مو پې ضروري توكي رانيولي واې او د خلكو ضرورت مو رفعه او د بازار وظعه ښه شوي واې، د معليمينو، ډاكترانو ، مامورينو او متقاعيدينو معا شونه مو بايد زيات كړي واې چې دا ټولې( ۴۵ ) مليارده كېدې ، پنځه مليارده ډېر څه وه او له بله طرفه مونږ نه شوو كولاې چې حالات همداسې دوام وكړي مونږ په هغه وخت كې د مت اعيدونو په قانون پښې ايښې وې دا ټول سوالونه باېد حل شوي واې اوپه هغه وخت كې مونږ دا( ۱۵) ميليارده پېدا نه كړاې شوې زه فكر كوم چې دا زما غلطي وه امكان لري چې پوره تجربه مې نه لرله كه اوس واې هيڅ كله به مې داسې غلطي نه واې كړاې
پوښتنه : ميخايل ګرباچوف تاسې فكر كوې چې ۵ مليارده ېو غټ رقم دې ؟
جواب : بلې پنځه مليارده ېو
غټ رقم دې
پوښتنه : راځو بېرته نجيب اله ته تاسې ووېل چې نجيب اله ستاسو په خبرو با ور ونه كړه ؟
جواب : بلې نجيب
اله زمونږ په خبرو باور نه راته ما هغه ته ووېل ( تر هغو پورې چې زمونږ قواوې له افغانستانه وځي د وخت نه په
استفاده ته باېد خپل داخلي ټول كارونه سم كړي او هغه كومك چې مونږېې له تاسره كوو دهغې نه به لوړه كچه ګټه پورته
كوې،او په راتلونكې كې هم د كمك څخه ډه ډۀ نه كوو او خپلو مرستو ته به دوام وركړو – خو تاسې باېد په دې پوه وې چې م
ونږ خپلې قواوې نورې د افغانستان څه راباسو، دا نور بې ځا ېه ده چې مونږپه افغانستان كې پاتې شوو ته باېد خپل سياست
د قبيلوي مشرانو په وړاندې بدل كړې ځكه ټول مساېل قومونه حل وفېصله كوي او تاسې كه هر څوره په بيړه په دې كارلاس
پورې كړې او د تجارانو او خصوصي پا نګوالو او د مذهبي شخصيتونو سلاحيتونه وټاكې او د مخاليفينو سره اړيكې ټينګې
كړې دا به ستاسو برې وي، نجيب اله دا كار وكړه او دا ټول ېې سره متحد كړل او ارزو ېې هم دا وه او تر اخره پورې په
خپلو كارو كې بريالې وه او مونږ هم دهغه سره پوره مالي مرستې كولې سره له دې چې مونږ اعلان كړې وه چې قواوې له
افغانستانه باسو بيا ېې هم له جنګه لاس وانه خيست او تر اخره و جنګېده
پوښتنه : ېعنې د افغانستان وسلوال
ځواكونه ؟
جواب : مونږ به په سختو حالاتو كې ورسره كمك كاوه نور هغوې جنګېدل همدا وو چې زمونږ د سربازانو م رګ ژوبله كمه شوه او همدې سياست زمونږ لپاره خاص اهميت لاره چې په اخير كې مو اعلان وكړه چې مونږ نور وځو او د افغانستان خاوره پرېږدو
پوښتنه : دا د۱۹۸۶—۱۹۸۸ كلونه وه او په دې هكله په سياسي بيرو كې ټول په ېو نظر و ،ېعنې هغه كسان چې نوي سياسي بيرو ته را لوړ شوي ول ؟
جواب :زمونږ قواوې باېد د افغانستانه وتلي واې
پوښتنه : د قواو په وتلو ټول راځي وه ؟
جواب : بلې
سوال: ددفاع وزير( ېا زوف) هم ؟
جواب : په پلان باېد كار شوې واې چې څنګه او څه وخت قواوې وويستل شي دا ډېره مشكله وه تر ټولو لمړې دا لازم وه چې په ډېر ارام فكر دافغانسان اوظاع مطالعه او قانوني لاره ولټول شي هلته ددې مفكوره را پېدا شوه چې ېو كنفرانس راوغوښتل شي كله چې امريكاېان د ويتنام څخه وتل هغوې اول ېو كنفرانس را ووغښت او بيا ېې قواوې وويستلې ځكه دا ېو دروند مسوليت وه (مح كمې تر سرحده)
سوال : دا تېښته وه ؟
جواب: تېښته : نه دا زمونږكورنې مسله وه مونږ په دي خبرې كړې وې مونږ
پاكستان، ايران ، هند او امريكا ته خبر وركړې وو او د هغوو ټولو رضايت مو تر لاسه كړاې وو
پوښتنه: دا ېوه
سياسي پېچلې موضوع وه ؟
جواب : دا ډېره مهمه وه او سره ليكل موهم كړي وه كله چې قواوې وځي باېد سلاح او مهمات چې د
پاكستان له لارى افغانستان ته راداخليږي باېد لاره ېې بنده شي سره له دې بيا هم دا كار ونه شول پرسېره په دې ام
يكا، سعودي عربستان، او نور عربي هيوادونو د طالبانو ملاتړ كاوه ، اصل خبره دا وه چې د طالبانو د خوځښت مفتك
ين خپله همدا هيوادونه وو
پوښتنه : دا شاګردان ۰۰۰۰ د پاكستان د سرحدي پولې نه افغانيسان ته راوښتل ؟
جواب
: بلې د پاكستان له لارى ، پاكستان د امريكا لپاره ډېر زيات ارزښت لري هر څه چې هغوې كوي او هر څه چې هلته تېريږي
امريكا پاكستان هيڅكله يواځې نه پرېږدي
پوښتنه : سره له دى تاسى دقواو د وتلو فېصله وكړه ؟
جواب : د
واود ايستلو تصميم هغه وخت نيول شوې وو كله چې مونږ په ژېنېوا كې نړېوال سند چې نړېوال ارزښت ېې لاره لاس ليك كړه،
چې په كې راغلي وه چې شوروي اتحاد خپلې سهوې تلافي كوې او قواوې له افغانستانه باسي،سوال په دې كې وه چې څنګه ووځو
،
پوښتنه: مخكې له دى چى بل سوال و كړم د انترنېت په په پاڼه له تاسې داسى پوښتنه كيږي ( ښاغلې ميخاېل ګارباچوف
كله چې تاسې ۱۹۸۹كال دافغانستان څخه قواوې ايستلې تاسې نجيب اله ته دسياسي پنا هندګې د وركولو وړانديز كړې وه )
،اوهم هغه كسان چى موږ ېې شاته ولاړ وه تاسو ېې د ځان سره دويستلو كومه فېصله لرله
جواب : مونږ ددې امېد لاره چى
درى كاله به نجيب اله مقاومت وكړي او خپله نجيب اله هم په دى مطمين وه چى وروسته د هغې نه به حالات د ښه كېدو
خواته درومي او لاره د حل به راپېدا كېږي نجيب اله هم په دى باوري وه۰ پوښتنه : ېعنې نجيب اله نه غوښتل يو ځاى له
تاسو سره افغانستان پرېږدي ؟
جواب : نه نه ېې غوښتل
پوښتنه : د هغه نه دا بلنه شوې وه كه مو زړه وې كولاى شي زم
ونږ سره لاړ شي ؟جواب : تاسى پوهېږې چه د هغه سره داسې سوال مطرح نه وه او كه هغه غوښتلى كولاې شول چې د هيواده نه
ووځي
پوښتنه :په همدى هكله ېو بل سوال(( ښاغلي ميخاېل سېرګېوېچ تاسې دا فكر نه كوى چى د افغانستان څخه د قواو ويستل يوه لوېه سهوه وه ))ځكه د قواو دوتلو سره د شوروي اتحاد تاسيرات په جنوبي سرحدو كې ضعيف شول ؟
جواب : زه تاسو ته دا واېم بل سوال شته او كه نه۰۰۰۰ولى مونږ درى كاله د وتلو پروسه ټال كړه او نه وتلو
پوښتنه : بلى داسى سوال هم شته ؟
جواب : تر اوسه پورى ټول همداسې نظر لري خو اوس ددى امكانات نه شته چې څوك ېې مخه و
نيسيي هغه هيوادونو چى امضا ېې كړى وه همدې هيواد نو نړېوالې لانجې او پرابلمونه رازېږول او ځانونه ېې قرمان معرفي
كول او هغه چا چې دا شاكاري وكړه او عسكرېې وويستل د هغوې څوك نوم په خوله نه اخلي تاسې پوهېږې چې دلته بله خبره
ده
پوښتنه : په هر صورت مونږ له افغانستان څخه ووتلو ځاى خو خالي پاتى نه شوه زمونږ په ځاى طالبان راغلل ؟جواب
:درسته ده طآلبان راغلل خو هغوى د افغانستان په ډېره كمه خاوره حاكمت لاره، نوره ټوله خاوره د نجيب اله له
كنترول لاندې وه
پوښتنه : هغه وخت چې قواوې د افغانستان نه وتلې نجيب اله د افغانستان په اكسراخاوره كنترول
اره ؟
جواب : بلى خو كله چى زمونږ قواوې د وتلو په حال كى وى د كابل چار اطراف ته مخالف قوتونو ځان را نږدې كړه وه داسې فكر ېې كاوه چى حتما به كابل نيسي مونږ په سياسي بيرو كى په دى هكله خبرى كړى وى او نجيباله ته مودا وېلي وه( چى مونږبه سلاح او نور اړين كومكونه درسره كوو تاسى باېد جنګ او دځانه خپله دفاع وكړې) هغوې د ځان نه دفاع كوله او زمونږ وسلوالو ځواكونو كله نا كله له دې خواورسره كومك كاوه
پوښتنه : دا سوال د ماسره هم وو او
ېو څو ورځې مخكې ېې په دوهم كانال كى ېو مستند فلم هم وښوده چى په يوه قسمت كى ېې دا په ډاګه ښودل ،ېعنې د شوروي اتحاد
وسلوال ځواكونه له افغانستانه وتلي خو سره له دې وروسته د( ۱۵) م د فبروري نه په وسلوالو عملياتو كى د نجيب اله
ه رژيمه دفاع كوله ېعنې وسلوال قووتونو ؟
جواب : دا حالات هغه وخت رامنځ ته شول كله چى مونږ په عمل كى د
واووپه ويستلو پېل و كړه او هغه چا چى د قواود وتلو په سند لاسليك كړې وه چى نور به د افغانستان په داخلي چارو
كى ګوتى نه وهي دا چى لاس وهنې ېې بندې نه كړې بلكې حالات ېې كنترول او رهبري كول، دا كومك هغه وخت وه چې كابل محاص
ه او وضعه كړكېچنه وه ۰ پوښتنه : داسى وېلاى شو چى مونږ بېرته راستانه شوو ؟
جواب: بلى. نه مونږ بېرته نه يو
استانه شوي دا ېو كومك وه
پوښتنه : وسلوال كومك ؟ جواب : د هوائي څواكونو ۰ پوښتنه : د شوروي اتحاد له
خاورې ؟
جواب : دا كومك د هغه اسنادو په اساس كېده چى په ۱۸ اپرېل ۱۹۸۸ كال كې لاس ليك شوې وه
پوښتنه : ۱۹۸۸ كال
؟
جواب: بلې بلې دلته مشورى وركولو ته ضرورت وو، دا چې وروسته څه كيږي۰۰۰ددې فېصلې په اړه نظريات مثبت وو
خوسره له دى مخالفتونه موجود وه زمونږد افسرانو نيوكۍ او همداسې د سياسي ناكامي په هكله فكر كول او ددى سره ېو
ځاى د شوردنازي بيانيه چې وركړې وه او مونږ ته دا هم بى تفاوته نه وه چى په افغانستان كې كوم رژيم وي په همدې خاط
(شوردنازي او كروچكوف) افغانستان ته دوسلوال ځواكونو سره د كومك په خاطر تللي وو چى دافغانستان د وسلوالو
ځواكونو سره چې كومك ته ضرورت لري په هكله خبرې وكړي، له يوې خوا كابل محاصره وه او له بلې خوا ښارونه او كلي كو
ونه د بدو حالاتو سره لاس وګرېوان وه او اقتصاد په صفر كى ضرب وو په سلګونو خلك مړه شوي وه نو زمونږ هر غلط ح
كت او قدم اخيستل ېوه لوېه سياسي او نظامي ناكامي وه، او هم په داخل دهيواد او ګوند كى زمونږ برخورد او عمل
وښانه وو چى ېو وخت نه ېو خت به راځي چى دا به منو چى افغانستان ته زمونږ د وسلوالو ځواكونو ورتلل لوېه غلطي ول
چى په هغه وخت كى ټولنه ددى ماجراجويي منلو ته نه وه تېاره او هم د تېرو كړو وړو څخه په اسانې خلاصېدل نه كيدل او
په دى هم نه شوو خلاصېدلاى چى ځانونه مو منكر كړي واې ، خبره په دى كى وه چى شوردنازي غوښتل چى د لسو ېا پنځلسوز
و په شاوخوا كى وسلوال ځواكونه بايد افغانستان كې پاتې شي
پوښتنه : ښاغل ميخاېل ګارباچوف د
نجيب اله په شمول د افغانستان د خلك دموكراتيك ګوند ډېرغړي په ۱۹۹۲ كال كى اعدام شول اګر چې تاسې په هغه وخت كې د
شوروي اتحاد د كمونست ګوند د سياسي بيرو منشي نه وې خو بيا هم خلك دا ګناه په تاسو تپي او داسې واي چې نجيب اله
او د هغه سره ېې نورد ګوند غړي ځكه پانسي كړه چى تاسى پرېښودل، دا تور له ځانه څنګه لرې كوې ،
جواب : زه اول
هغه خپله خبره خلاصه كړم چى نيمګړې مى پرېښوده، كله چې شوردنازي بېانېه وركړه بيا موضوع لا دلچسپه شوه
پوښتنه
: په ۱۹۸۸ كال كى ؟
.
جواب:( كروچكوف) ووېل چى زه په پوره معنى د شوردنازي سره هم نظر ېم،( يه كولېف) په دى ټينګار كاوه چى مونږ نور هلته و نه اوسو،( چېبري كوف) وېل چى ېو سرباز هم باېد هلته پاتى نه شي ېعى ۵۰۰ ېا ۲۰۰۰ س بازان هيڅ نه شي كولاى، ريشكوف دا وېل هغه لاره چى مو نيولى ده هغه باېدپه كلكه تعقيب كړو د لسو كالو وړاندى سهوى تكرار نه شي
پوښتنه : دا ټولى خبرى مخكى د قواو د وتلو نه د سياسي بيرو په غونډه كې درج دي ؟
جواب : بلى ، شوردنازي داسى وېل ( زه د قواو د ايستلو سره رازي ېم خو د ۱۰۰۰۰ زرو نه تر ۱۵۰۰۰ زرو پورى س بازان هلته په افغانستان كې باېد ولرو ) د وسلوالو ځواكونو د سياسي اړخ حماېه كول ضروري دي او زمونږ سربازانو ددى خبرى سره حساسيت لاره دلته نو نور هر قسم خبرى راولاړى شوى هغه وه چى په ۱۰ م د مارچ د۱۹۸۹ كال ورځ راو سېده
.
پوښتنه : په ۱۵ د فبروري د افغانستان څخه وسلوال ځواكونو وتل پاي ته ورسېدل ؟
جواب : سوال دا وه چى نجيب اله غوښتل چى هوايئ كومكونه ورسره وشي ز مونږ ځينو ملګرو وېل چې مرسته ورسره لازم ده باېد وشي خو زياطرو ۰۰۰ ما د سياسي بيرو عاجله غونډه راوغوښتله ډېرو په قطعي ډول په مخامخ عملياتو كى مخالفت وښود خو دا خبرى مو په سياسي او مالي كومك راغونډې كړىاو همداسى مو فېصله وكړه او نجيباله هم تراخره پورې مقاومت وكړه د م علماتو په اساس وروسته په كابل كى زمونږ صفارت ته ورغلى وه
سوال : لنډه دا چى مونږ د مرګ تر سحده د نجيب
اله نه دفاع او حماېت كاوه هغه په مونږ ګران وو او حساب مو پې كاوه ،هغه ېو اصولي او باپرنسيپه شخص وو هغه ټوله
وه او انرژي دى ته وقف كړى وه چى خپل هيواد سالم وساتي او تر اخره په خپل تصميم ولاړ وو او دده له خوانه چى ګوېا
ماته نجات راكړې داسى كومه غوښتنه نه ده شوى او له دى هم نه ېم خبر چى دته به چا په دى هكله پشنهاد كړى وي او كه
نه
پوښتنه : داخو ۱۹۹۲ كال وه تاسوسره ددې امكانات نه وه چې له هرڅه نه خبر شې، پوښتنه دا ده ، ميخاېل ګارباچوف
( ولى امريكاېانو ستاسى د قواو په وتلو كى له تاسو سره كومك نه كاوه دا خو د هغو په ګټه هم وه چې تاسې د افغانستان
نه قواوې وباسې)
جواب : په دى خاطر هغوى نه غوښتل چې مونږ په جنګ كى راګېر پاتى شو
پوښتنه : دا خو ستا ملګرى مشر بوش وه نه ريګن ؟
جواب : پوهېږې زه هر وخت خپلو ملګرو ته دا واېم چى دا سياسي ملګري دي دا داسى دوستان نه دي لكه مونږ او تاس چى ېو بل سره كومك او دوستي كوو، اونه زمونږ او ستاسې د محصلۍ د وختونو دوستي ده دا بيلكل هغسى دوستي نه ده د افغانستان په هكله داسى واېم چې حتى په فېصله نامه كى راغلي وه اوپه نړېوال سند كى هم ليكل شوي ول چى امريكا به نوره سلاح د مقاومت ډلو ته نه وركوي
.
پوښته :د كومك كول حتمي وه ؟
جواب : بلى سلاح باېد بنده شوي واى خو هغوى تر اخره غوښتل چى كومك وكړي او مونږ په جنګ كى بند وساتي په هغه
وخت كى امريكاېانو داسې ويل چى د روسانو باند ينې سياست د امريكا د خواستو جوابده نه دي
پوښتنه : مېخا ېل س
ګېوېچ، چى داسى ده نو اوسني حالات څنګه ارزيابي كوى ؟
جواب : الكسې صبر وكړه بېرته شاته نه ځو اوس اتحاد وروي ړنګ شوى ،مخكى له دى نه د وارسا او ناټو نظامي پكتونه وه يوازې په دى خبرى روانې وى چى د جرمني هيواد سره ېوځاې كوو او داخلي پرابلمونه حلوو او شوروي اتحاد او وارثا نظامي پكت سره غرض نه لرو سره له دى بيا هم په خپلو وعدو او قسمونو وفا ونه كړه هم ېې شوروي اتهاد ړنګ كړه او هم ېې د وارثا پكت له بېنه ېوړه
پوښتنه : په امريكا
كې مشر بوش ؟
جواب : مشر بوش ، بېكر ، كول ، ټول هغوى نن ۰۰۰داسى لاره پېدا كړى ، كله چى مونږ خپله وعده پروه
كړه او اتحاد شوروي مو ړنګ كړه له دى سره سم ناتو هرى خواته پشى اوږدى كړى او د خپلو ګټو په خاطر ځيني هوادونه
ناټو ته راكاږي
پوښتنه : ښاغلى مېخاېل ګرباچوپ ټول سېاست كونكې دوخت دسياسي ستونزې دهل په هكله څرنګه چى دوې غواړي عمل كوي ؟
جواب : نه ټول
پوښتنه : ښاغلې مېخاېل ګارباچوف تاسو خپل نظرواړوه ، څنګه كېداى شي چى د نورو واقعتونه په نظر كى ونه نيسى او عمل وكړى
جواب : واقعت هغه څه دي چى مونږ پى هم عكس العمل ښايو او هم ېې منو كه چرى ستاسو په دى سر خلاص نه وي چې څه په لاس راوړې واضح خبره ده چى لاره در نه وركېږي دا همداسې ده
پوښتنه : راځې چى د نن ورځې په خبرو بحث وكړو ، ښاغلې ميخاېل سرګېوېچ دد نن ورځې حاده موضوع د افغانستان په
هكله دروسي او متحده اېالات تر منځ د همكارى خبرى دي ېعنې نن متحده اېالات د فدراتف روسيه ، داتحاد شو
ويي
پخواني جمهوريتونو، مركزې او منځني اسيا هيوادونو نه د كومك غوښتنه كوي ځكه چى هلته په افغانستان كى حا
ات خراب دي مهرباني وكړې او ووائې چې دا زمونږ او د امريكا دواړو غوښتنه او په ګټه ده، او په اوس وخت كې دا
غوښتنې تاسې ته څنګه برېشي
جواب : بلې دا د واړو هيوادونو غوښتنه ده
پوښتنه : دا زمونږ په ګټه ده
؟
.
جواب : پلې زمونږ په ګټه ده
پوښتنه : څنګه زمونږ په ګټه ده ؟
جواب : دا په دى خاطر چى هلته زم
ونږ دوستان چى په ( اس،ان، ګى ) كى شامل دي او هغوې د افغانستان سره هم سرحده دي او هلته مخدره توكو او ترو
يستان ځالې دي ؟
پوښتنه: ددوهم ځل لپاره بيا هلته مداخله كول لازم نه دي ، ېعنې د وسلوالو كومكونو ؟
جواب
: نه مونږ سره داسى ېاداشت شته دې چې په وسلوالو عملياتو كې ونډه نه اخلو
پوښتنه : تاسې د درس( عبرت )خبره وكړه راځې چى د درس په هكله خبرى وكړو او په ګوته ېې كړو ،د اتحاد شورووي د قدرت د وخت درسونه او د اوس وخت لپاره د افغانستان په هكله درسونه ،وواې ننې دولتي اداره د كومو درسونو نه عبرت واخلي
جواب : لمړى باېد كوشش وشي
چى دا ټول مساېل د سياسي او دېپلوماتكې لارې حل شي
پوښتنه : تاسى پوهېږ چى ټول وخت د سياسي او دېپلومتكو لارو د
حل امكان نه وي
جواب : زه ځكه واېم چى كوشش وشي چى ټولې ستونزې دسياسي لارى حل شي څكه د افغانستان په هكله تصميم
نيول چندان د باور او قناعت وړ نه دي . تاسې خپله ېاداوري وكړه چى په ۱۹۷۹ كال كى كله چى دشوروي اتحاد وسلوال
ځواكونه افغانستان ته ور داخلېدل ټول كال به پې سوچ كېده چى قواوى داخلى شي او كه نه ، بلې دا زمونږ سهوه ( غټه
سهوه ) وه په دى خاطر دلته باېد هغه سهوه تكرار نه شي خو له دى هم انكار نه شو كولاى كه داسى شراېط را منځ ته شي
او بله چاره نه وي لازم ده چى موضع ګري ولرو ، زه په دى فكر ېم چى كومه موضعګري باېد ولرو خو كله چې په جنوبي
استين باندې پر مختللې سلاح او هغه هم په ټول توان او قدرت سر ه استعمالول هغه عمل دى چي هيڅ انساني ټولنې ېې ۰۰
۰دى ته په سياسي ژپه كلمه نه پېداكيږي ،دا ېو حماقت او لېونتوب ول اود دى عمل لپاره دشمن د ډېره وخته تېارې نيولې
وه چې هم ورته سلاح او مهمات په اختار كې وركول كېده او هم ېې معنوي كومكو نه ورسره كول او دى ته لېوال ول چى په
بقاز كى خپل جنګي ماشين ځاې په ځاى كړي ځكه په منځنۍ اسيا او جنوبي اسيا كې خورا زېاتې سرپوښلې طبعي زېرمې موجودې دي
،
او ګورجستان ېې په همدې خاطر په نښه كړې وو حتې ګورجستان ولت پې سر خلاص نه شوو او د روسي په مقابل كې ودرېدل او
جنګ ېې شروع كړه، هر څه روښانه ول مونږ د امريكاېانو سره د سولې خبرې كوو او هغوې دلته زمونږ په ګاونډي هيوادونو
كې وسلوال ځواكونه او د ملل متحد صلح دوستې قواوې ځاې پر ځاې كوي دا مې په دى خاطر ووېل چى ډېر ښه كار وشوو چى مونږ
هم دسلاح څخه كار واخصت
پوښتنه : زه له تاسو سره په دى كى هم نظره ېم ګورجستان كه نه وې لمسول شوى هيڅ وخت ېې د روسانو سره جنګ ته زړه نه ښه كاوه ځكه اسيتيه د ګورجستان خاوره وه دا خبره ما په اتم نېټه كړې ده او دا ېو وا يعت دې دا چې مونږ وسلوال عمل وكړه په ځاې وو خو د ېو خود مختار هيواد د پېژندلو سره هم نظر نه وم ؟
جواب :
زه دلته ستاسې نظر تايدوم
پوښتنه : دا په دې معنا چى زما او ستا نظر ېو دې ؟
جواب : څه ضرورت ووچى په
رسميت ېې پېژانده همغسې به ېې پرې ښې وى څنګه چى مخكى ول
پوښتنه : افغانستان ته دد ملل متحد قواوې راغللې
اوبياېې خپل وسلوال ځواكونه څاې په ځاې كړل اوس ګورو چى د ناټو قوتونه جنګ كوي ما په زړه پورې اسناد پېدا كړه چې په
كى ليكل شوي دي كله چى په ۲۰۰۱ كال كې چى د ناټو ځواكونووسلوال عمليات شروع كړي دي تر ۲۰۰۹ كال پورې د ناټو ټول
تلفات ۱۰۷۵ كسانو ته رسيږي ېعنې په ۲۰۰۹ كال د فبروري په مياشت كى ۸ عسكر تلف شوي دي په طول د ۸ كالو كى ۱۰۷۵
انسانان وژل شوي دي ا ګر چې دا ېو غم انګېزه خبر دې خو كه ددوې مرګ ژوبله د روسانو د مرګ ژوبلې سره مقايسه كړو م
ونږ په لسو كالو كى ۱۴۰۰۰ عسكر له لاسه وركړي دي ۰ پوښنه : ښاغلې ميخاېل سرګېوېچ دا ېو لوي رقم نه دى ؟
جواب :زمونږ قواوې چې افغانستان ته ورننوتې راسا د افغانانو پارتيزاني جنګونو سره مخامخ شوې ، كمينونه راته نيول كېده ،له پله پلوه دا ځانګړې جغرافيه يي موقيعت او دنګ دنګ غرونه چى هلته زمونږ تانكونه كار نه كاوه،او اوس هم دا علت دى چې امريكاېان هم هيڅ نه شي كولاې او نه پرابلومونه حلولاى شي او نه امنيت راوستلاې شي ځكه د افغانستان خلك خاريجيان نه غواړي مونږ مجبور وه چى منطقه پرېږدو او و وځو ،عسكر مجبور وه چى اوامر په څاى كړي خو د ناټو واوې داسى نه كوي هغوې پر مخ تللي سلاح او موهمات استعمالوي او هوايي ځواكونو او بې پيلوټه الوتكو څخه كار اخ ي
پوښتنه : ښاغلې مېخاېل سېرګېوېچ تاسې دوه نظره ور كړه او دواړه نظرونه تفاوت لري ؟
جواب : دا په دى خاطر چه مونږ باېد هم د انسانانو ژوند ته د احترام په سترګه قاېل وې لكه امريكانيان چې د خپلو خلكو ژوند ته د اح ترام په سترګه ګوري
پوښتنه: اوګورې دوه مختلف نظرونه دي زه غواړم چې تاسى ته ېې روښانه كړم مېخايل سرګېوېچ،( اندرى ) له تاسې پوښتنه كوي او واي زه ډېر افغانان ملګري لرم چى مور او پلار ېې نه شته او په يتيم خانه كى لوي شوي دي او دې افغانانو د شوروي اتحاد د وسلوالو ځواكونو سره مرستې كولې دوې واي چى دافغانستان څخه د روسانو د قوواو ايستل دافغانستان د خلكو سره لوي خيانت او جفا وه) دا د رونډ اندو افغانانو نظرهم دى خو زه بيا واېم چى ( له تاسو نه ېو عالم مننه چى عسكر مو له افغانستان څخه وويستل او زما دځوې ژوند ته مو نجات وركړه) دا وو زمونږ د زمانې د ځوانانو دوه مختلف نظرونه ؟
جواب : دا په دى خاطر چى مونږ د موضوع څخه وړاندې لاړو او په دې مو روشني وا
نه چوله چې هلته په افغانستان كى ېو ميلون شهيدان شوي او شپږ ميلونو افغانستان پرېښودې او مهاجر شوي دي
بوښتنه : يو ميلون شهيدان شوي دي ؟
جواب : بلې دا رقم ېاديږي خو دقيقه احساېه نه شته
پوښتنه : م يخاېل ګرباچوف كوم امكانات مو په افغانستان كى له لاسه وركړل چى باېد نه مو وى وركړي ،او كوم كارونه چى مو په ۷۰ وم او ۸۰ وم كلونو كى باېد كړي و اى چى ومو نه كړاې شول او وسلوالو ځواكونو كوم نظر لاره او كه نه ؟
جواب :
زه فكر كوم چې دا يوه غټه اشتبا وه چې نورمحمد تركې او حافظ اله امين قدرت ته راغلل
.
پوښتنه : ېعنې اول
سياسي اشتبا، او بيا د قوواو وتل ؟
جواب : ېو د بل پسې سياسي غلطي وې
پوښتنه : دا موهمه ده چې په خپله ا تباه قانع ېو ښاغلې يوري مېخاېلووېچ زمونږ د پوښتونو په اساس ۹۲،۴% ستاسې او نننې دولتي ادارې نظرچى د افغانستا نه د قوواو وتل تايده وي يو دي او ۷،۶% دا نظر لري چى د قواو وتل يوه اشتباه وه
جواب : زه ېو وار بيا هغه چاته چى د قوواو وتل اشتباه ګڼي واېم چې د ځان سره ېو ځل بيا فكر وكړې چې مونږ باېد بى تفواته پاتې نه شوو دبل چا په خاوره تعرض كول او هغه هم په ګاونډي هيوادونو
پوښتنه : په دولتې اورګانونو كې داسې نظريات شته ، څو ورځى م
خكى د مخدره موادو امر يوانوف ووېل چې د ناټو هيوادونو سره په افغانسان كى كومك كول لوېه غلطي ده ،د هغه وخت نه
چى د ناتو ځواكونه افغانستان ته راغلي دي مخدره مواد د مركزي اسيا د سرحدونو نه د روسي خاورى ته څو چنده زيات
وى دي دا غلطه ده چى په اوس وخت كى د ناتو ځواكونو سره كومك وشي ؟
جواب : زه فكر نه كوم چى كومك كول اشتباه ده
وضعه خو خرابه ده مونږ د تروريستانو او مخدره موادو په وړاندى كومك كوو ځكه دا زمونږ په ګټه ده دا چى مونږ ور
سره په اكمالاتو كى كومك كوو او پا ورته لاره وركوو خو عسكر هلته نه ليږو او په جنګ كى ورسره برخه نه اخلو
پوښتنه : ميخاېل ګرباچوف دادې اوس په ( ماناس كې د امريكا د نظامي پاېګاه ) خبرى تودى دي قرغيزيستان د ام يكاېانو نظامي هډه چى افغانستان ته ترى اكمالات كېږي غواړي بنده كړي؟
جواب: په قر غېزېستان كى چى څه تې يږي دا نو ېو سياسي لوبه ده چې ېو وخت د قرغېزېستان لپاره په ګټه وه او امريكا ته ېې خپله خاوره په خدمت كى وركړې وه دا ېو نورمال كار دى، اوس چى امركاېان وځي دا د قرغيزستان ، قازاقېستان او روسيه خپله منځنۍ خبره ده
پوښتنه : كه داسى وي قازاقستان او تاجيكستان خو ورته لاره ور كوي ؟
جواب : مونږ هم لاره وركوو
…
پوښتنه : تاسو څه فكر كوى ؟
جواب : په اوس وخت كې هغوې درست عمل كړې دى۰ پوښتنه : څنګه,
جواب : په
پرنسيپ كى د امريكانيانو نظامي هډى باېد دلته نه وي دا ېو موهم سوال دى اوس به امريكاېان دنوي حكومت سره په نوي
شراېطو اونوى طريقو موافقه او خبرې كوي باېد په دقت پې غور او فكر وشي ۰۰۰
پوښتنه : ته پوهېږې چې دلته ېو څو و
ځې مخكې ېو امريكايي ماته ووېل چى زمونږ ولسمشر اوباما ستاسې ګارباچوف دې ، زه هك پك پاتې شوم ؟
…
جواب : فكر كوم ۰۰۰
پوښتنه : اباما د امريكايانو لپاره ګرباچوف دى امريكاېان داسې واي ؟
جواب : ته پوهېږې درې څلور كاله كېږي چې زه په امريكا كې په ډاګه خبرې كوم او هغوې له مانه دا پوښتنې كوي ( چى ستاسى حالات د يوى ورځى نه بلى ته په خرابېدو دي)، زه په كال كې ېو ېا دوه وارې امريكا ته ځم او هلته په لويو لويو كنفرانس ځالونو كى چې كم تر كمه د ۳۰۰۰څخه تر ۲۰۰۰۰كسه په كې رټول وي ورځم او هلته له مانه خلك پوښتنې كوي پوهيږى چى هغوى څه يوښتنې كوي ، هغوې واي چې زمونږ د هيواد په دننه او دهيواد د باندې حالات د يوې ورحې نه بلې ته په خرابېدو دي او خلك راته هم ګوته نيسي ( ته مونږ ته كومه لارښونه او مشوره راكوې ) زه په جواب كې ورته واېم چې مونږ په خپل هيواد كې ستونزې ډې دي خوسره له دې ما ( ريګن ، او بوش) ته دا ويلي دي چې زمونږ لپار بادسازي په كار ده دا ځكه چې مونږ داسې لاره غوره كړې چې ټولنه ېې شړولې او خلك هك پك پاتې دي حتې اوښيار او پوه خلكو پى سر نه خلاسيږي نو په دى خاطر بادسازي ته ص ورت دى
پوښتنه : دا بادسازي د امريكاېانو لپاره ؟
جواب : نه، دا زه واېم چى زمونږ لپاره باد سازي
لازم ده خو ستاسې لپاره له نورو په پرتله ډېره زياته باد سازي ته اړتيا ده ، كله چې د لمړي ځل لپاره په انيو
سېتېت كې چېرې چې محصلينو او مېلمانو پكې ګډون كړى وو ما دا خبره وكړه ټول ځال ودرېده او پنځه دقيفې ېې لارسونه ټقول
۰
پوښتنه : تاسې خوېو څو ورځې مخكې د ريس جمهور مېدوېدف سره وكتل اومېدوار ېاست چى د امريكا ريس جمهور اباما او د
روسيه ريس جمهور مدوېدف به په دې هكله خبرې وكړي ۰۰۰ خبرې به وكړي خو دهر چا دريز معلوم دې مېدوېدف د روسيه ريس جم
هور دى او اباما د امريكا ريس جمهور دى دوې هر ېو خپل نظر لري زياتره وخت ددوې نظرونه په ټكر كې وي ته له مانه په
دى ښه پوهېږې۰۰۰ ؟
جواب : زه په دې خوښ ېم چى دوې دواړو سره تلېفوني ارتباط نيولې دى او ېو بل سره ېې تلېفوني خب ې كړي دي
پوښتنه : د ريس جمهور اباما او او ريس جمهور مېدوېدف شخصي ارتباطات څه نتيجه وركوي، د دوې شاته د ټولنې اوښيار او پوه قشر ولاړ دې چې هغوې ټاكونكې رول لري ؟
جواب : دا درسته ده خو د ريس جمهور صلاحيتونه
خو ترې نه شي كمولاى په دى خاطر خلك له د ريس جمهور نه پوښتنه كوي دا اوس چې ما خلك ملامتوي او داسې فكر كوي چې دا
ټول كارونه ما په يواځيني ځان كړي او په خوا كى مى هيڅوك نه وو
پوښتنه : شاغلې ميخاېل ګرباچوف ېو مسال راوړې چى ستاسى شخصي اړيكو د امريكا د ريس جمهور سره د حالاتو په ښه كېدو كى كومه مرسته كړي ده په هغه وخت كې چې كاري ټېم مو درسره همنظره هم نه وو
جواب : دا سوال ما د ( شولت ) نه وكړه
پوښتنه : هغه چى د امريكا وزير خا جه وه ؟
جواب : هغه څو ورځى مخكى راغلى وه ما او هغه دوه ساعته سره خبرې وكړى اوترى مى وپښتل داسى كله نه دي شوي چى ريګان د خپلو سلاحتونو نه لوړ داسى عمل چې نورو به پى عكسلعمل ښوده كړى وي او يا بل كوم ريس جمهور خو به داسې نه وي كړي ؟ هغه ماته وويل نه ( يواځې ريګان ددې جرائت لاره ) او بوش د ريګان په هكله وېل (( ريګان د جمهوري خواهانو د هغه كيڼ اړخو له ډلى نه دې چى شاته ېې پالچان ولاړ وو )) ده چې به د روسي دولت او خلكو سره ددوستې او ښه اړيكومناسباتو د ښه كولو كوشش كا وه بيا به نورو وېل چې دلته دا كومه دلچسپي لري ، په ريښيا امريكا دلته خپلې ګټې لرلې چې تر لاسه ېې كړې په داسى حال كى چى دده سره ډېرو مخالفت لاره حتى ( ي – اواېن بېر ګر ) چې ورسره هم مخالف وه
پوښتنه : ددفاع وزېر ؟
جواب : ۰۰۰لمړې ملاقات په سويډن كى وه
پوښتنه : دا اوس مونږ وينو چې د ام
رېكا سره مزاكرات ۰۰۰
جواب : اول مناسبات او بيا ېو دبل پسى تلېفونونه فكر كوم چى د لمړي ځل لپاره د راديو ه لارى دا څرګندونى كوم هغه وخت چى د اول ځل لپاره ما او ريګن سره ملاقات وكړه وروسته د ملاقات نه هم مسلكو را نه وپوښتل( چى د ملاقاته نه دې څه خا طرات په لاس راوړل ) ما په جواب كى ورته ووېل ( تېار دينازاور دى) وروسته له يوې اونۍ همدا پوښتنه ېې د هغه نه كړى وه هغه په جواب كى ورته ويلي وه ( سر سخت بلشوويك دى) زمونږ دوستي ددى خبرو نه پېل شوه ، ېو وخت داسى شراېط رامنځ ته شول چى ما او ده سره ملاقات لاره ده ماته مورال تشرېح كوه چى د خبرو په سند كى شته
پوښتنه : د محرمو خبرو په سند كى ؟
جواب : بلى
پوښتنه : پښنه غواړم مېخاېل سرګېوېچ تاسې داسى جوابونه وركوى- هغه شته ، هغه شته ، نه ، پلې ځمونږ په هكله ؟
جواب : دا په دى خاطر چى ما ريګن ته ووېل(( زه يوه دقيقه خبرى كوم نور مى تاته غوږ نيولې وي ، دا در ته واېم چى ته باېد پوه وى چى نه ته څارندوال ېې او نه زه مجرم، نه ته ښوونكى ېې او نه زه شاګرد ،كه تاسى په دى روحيه غواړى چى زمونږ مناسبات ښه شي وېلاې شم چى په دى شان مونږ ېو سوال هم نه شوو حلولى ، ددى امكان شته چى زمونږ دا ملاقات تر اخره دوام ونه كړي، كه تاسى دى ته تېار ېاست چى زمونږه اوتاسى همكاري مساوي وي په دى صورت كولاې شوو ډېر مخكى لاړ شوو )) يوه لحظه ېې مكس وكړه او بيا ېې ووېل ( رازه ته ماته د ( ران ) او زه به تاته( ميخاېل) خطاب كوم ) دا ډېره موهمه وه او داسې مناسبا ت باېد د بوش د ادارى سره ټينګ شوي واى خو دا مناسبات ( ګ ، ك ، چ ، پ ) ټول له بېنه يوړل ، ددى امكانات ډېروه چى دا مناسبات ټينګ شوي واې ، په اخېرو وختو كى مونږ په خپلو كى په دى هكله خبرى كولى
پوښتنه : تاسى د ( دېميتري م
ېدوېدوف) او ( بارك اباما ) په باره كې چى ځوان سياست كونكي دي څه فكر كوې ؟
جواب : دا ډېره موهمه ده
پوښتنه : هغوى به ېو بل درك كړي او كه هر ېو به په بېلو بېلو لارو ځي ؟
جواب : په دې هكله ځما ېوه ليكنه د ( روسكېه ګازيتا ) كى چاپ شوى ده د اباما په هكله باېد ووېل شي چى دهغه كا ري ټېم داسې پاخه تجربه كاركسان دي چى تېريستل ېې اسانه نه دي
پوښتنه : زمونږ هم ؟
جواب : زه په فكر كوم په هغه وخت كى هغوى په خپله ګټه استعمالولى شوو چى هر اړخيزه معلومات په لاس راوړل شي غور پې وشي او بيا تسميم و نيول شي ، له دى لپاره نوي كسان اونوى وظيفه (هدف) وټاكل شي او كه نه مونږ د بادسازى تجربى لرو چى په اخر كى رانه ګډه وډه شوه
پوښتنه : مېخايل سېرګېوچ اخرنى پوشتنه ؟
جواب : ادبي اصطلاحات مى وكارول
پوښتنه : مخامخ پوښتونو ته تاسى جوابونه وركوې ؟
.
جوا : بلى . د مشورى نه وروسته, ,.
پوښتنه : مېخايل سېرګېوېچ تاسې د ريګن سره په دى بريالي شوى او د او
وپا څخه مو راكټونه يسته كړل د ( اس،اس ۲۰او پېرشېنګ ) راكټونو په هكله موافقې ته ورسېدى ، داسى برېښي چى اوس بيا
راكټونه بسته كوي ، تاسى خپل راز راته وواې چى دواړو خواوو ته هم دفاعي او هم تعرضي راكټونه بسته وو څرنګه په
دى بريلي شوى چى ېو بل ته ېعنې اول ريګن او بيا بوش ته مو قناعت وركړه او راكټونه مو لرې كړل ،( هم امريكاېانو
اوهم مونږ ټول راكټونه ايسته كړل )
.
جواب : لمړى هغوى دا پشنيهاد كړى وه دهغوى سېدراعظم دلته راغلى وه او د كاسيګين سره ېې خبرى كړى وى
پوښتنه : دكوم هيواد سېدراعظم ؟
.
جواب : د جرمني فېدراتيف هيواد
پوښته : ممكن (كول)
جواب : نه نه
پوښتنه : د هغه نه مخكې (شميت) ؟
جواب : درست (شميت) هغه وېل ( مونږ مجبور يو چې د راكټو نو د لرې كولو