ژباړه: استاد عبدالجليل وجدي / ټورنټو كاناډا
ستا ملاتړ څوك دى؟
كله چې ته نوى ځوان شوې، ايا هغه وخت تا دليكوالۍ يا د رسامۍ يا د كوم په زړه پورې كار او بار پيل كولو او يا د كوم بل خلاق كار كولو خوبونه، نه ليدل يا دا ډول نورې لوړې ارزوګانې دي نه درلودې؟
لـه موږ څخه ډېرو كسانو همدا ډول فكرونه كول. په حقيقت كښې، كه چېرې موږ لـه خپلو ځانو سره په رښتيا وچليږو، لا تر اوسه په موږ كښې ډېر كسان په خپلو زړونو كښې همدغسې لوړې ارزوګانې پالي. خو خبره چې د كار راشي بيا نو ډول، ډول بانې جوړوو، تل مو په خوله د "بايد خپل كار وكړم" خبره ناسته وي. مثلاً كله وايو زه د ناول ليكلو سره مينه لرم، خو ورته خوشى نه يم ځكه مجبور يم چې كار وكړم. زه د رسامۍ سره مينه لرم خو زما په يوه سترګه كښې عيب او نيمګړتيا شته. موږ د خپلو هيلو دنه سرته رسېدو لپاره په همدې ډول نورې بېخي احمقانه بانې او پلمې جوړوو.
راشئ د يوې شېبې لپاره د قيصر په باره كښې فكر وكړو! تاسې خبرياست كه نه؟ چې قيصر به، په داسې حال كښې چې د روم نور پوځيان به ټول بيده وو، ده به په خپله خېمه كښې د جګړې په باره كې تبصرې ليكلې په سبا به چې لـه خوب څخه پاڅېدى نو جګړې ته به روان شو. تاسې پوهېږئ كه نه چې هنډل د يو ډاكتر ددې خبرې نه وروسته
چې ته مړكېږي خپل ډېر ښه ميوزيك وليكه ادبيت هاون وروسته لـه هغه چې پوره كوڼ شوى و خپل ميوزيك وليكه.
په دې موهم كله سوچ كړى دى كه نه؟ چې زمـوږ د نـړۍ
درې ستر رزمي شاعران لكه هومر، مېلټون او ډانټې ټول ړانده وو.
لږ خو د سترو جنرالانو هانبېل او لارډ نېلسن په باره كښې هم يو څه فكر وكړئ! دوى هر يو يوازې د يوې سترګې خاوندان وو. د يو بل ړانده سړي فرانسيس جوزف كمبيل څخه يو وتلى او ممتاز رياضي پوه او موسيقار جوړ شو. نو اوس، آيا تاسې ځانونه لـه شاوخوا څخه په لومو تړلي بولئ؟ او داسې احساسوئ چې:
" اوف، زه د خپلو محد وديتونو لـه امله هېڅكله هغه څه نه شم كولاى چې كول يې غواړم".
كه خبره دا وي نو بيا د "رابن كروسو" د ناول ليكونكي دانيل دينو ديفو په باره كښې لږ څه فكر وكړئ! ده ، دا ناول هغه وخت وليكه چې دى په جېل (بنديخانه) كښې پروت و، جان بونيان هم د "مسافران پر مخ ځي" ناول هغه وخت وليكه چې په جېل كښې يې شپې او ورځې تېرولې. لوتـر هغه وخت انجيل ترجمه كړ چې دى د اورټ بورګ په كلا كښې اچول شوى و. ډانټې د شړونتيا په شلو كلونو كښې چې د مرګ حُكم ورباندې شوى و، كرار ناست نه و كار يې كاوه او ډون كويګزوټ (Don Quixote) هغه وخت د سرو يڼس لـه خوا وليكل شو چې دى د ماډايډ په زندان كښې اچول شوى و. اوس به نو تاسې ښايي دا ووايئ" خبرې خو دا ټولې سمې دي خو زه مجبور يم چې كار وكړم، كار!".
ښه! زما ملـګريـه تـه هـم بـده خبـره نـه كوي، هو زه درتـه يـو پـه
زړه پورې خبر لرم. كله خو به تاسې د "په باد تللى" د كتاب پنډوالى ليدلى وي؟
مارګرېټ ميچل دا كتاب هغه وخت وليكه چې دې ټول وخت په يو اخبار كښې كار كاوه، داسې خوبه نه وي چې تاسې د خپل ځان جسماني عيبونه ته ګوته نيسئ او په دې باره كښې فكر كوئ! نو بيا تاسې د لارډ كاوه ناف (Lord Cavanugh) په باره كښې څه پوهېږئ؟
دى د پارلمينټ غړى و خو نه يې لاسونه درلودل او نه پښې مګر د خپلو هـڅو په بركت يې پارلمينټ ته لاره موندلې وه. او د هغه ځاى چارې يې سمبالولې.
اوس نو، يوازې د شكسپير په باره كښې فكر وكړئ! ده په ښوونځي كښې د ليكلو او لوستلو څخه لږ څه زده كړي وو، خو ده خپل ځان ته په خپله د تعليم وركولو لـه لارې دومره ډېر څه زده كړل چې ځان يې د ادبيانو په منځ كې كښې ماسټر وګرځاوه.
اوس نو يو ځل بيا ستاسې د خپلو لوړو هيلو په هغې خزانې باندې فكر وكړئ چې ستاسې په روح كښې ورباندې كولپونه لګولي شوي دي.
يو ځل بيا خپلې هغه بانې او پلمې لـه نظره تېرې كړئ چې تاسې نه پرېږدي چې خپلو ليدليو خوبونو ته تعبير پيداكړئ او هغه رښتيا كړئ.
يو ځل بيا د خپل زړه خزانې ته وګورئ! كه هلته د جواهرو تر څنـګ خراب شيان وي هغه ليرې وغورځوئ او قيمتي جواهر لـه دوړو او ګردونو څخه پاك كړئ په دې توګه به ستاسې د خپل خلاق فعاليت لـه لارې ستاسې خلاقې هيلې راڅرګندې شي.
دا مه هېروئ چې تاسې يوازينى هغه څوك ياست چې په خپله د خپل ځان ملاتړ كوئ.