نیوزویک : لشكر طيبه به يوه نوې القاعده وي؟

نيوز ويك، جيرمي كاهان

لومړۍ برخه
په داسې حال کې چې امريكایيانو خپل پام د افغانستان او پاكستان د پولې په اوږدو كې د القاعدې اصلي مشرتابه نښه كولو ته اړولى، يوه چندان نه پېژندل شوې اسلامي وسله واله ډله د ځمكې پر سر د يوه بالقوه ګواښ په توګه راڅرګنده شوې. له تيرو پنځلسو كلونو راهيسې لشكر طيبه چې زياتره د "لېټ" په نامه پېژندل كېږي، هندي منافع ، په ځانګړې توګه د كشمير په لانجمنې سيمې كې تر بريد لاندې راوستي. خو لوېديځ او هندي استخباراتي كارپوهان وايي چې لېټ په زياتېدونكې توګه د بهرنيانو په نښه كول او په نړېواله كچه د خپلو جرړو پراخول غواړي- او دا چې دا ډله د دې توان لري چې له هند څخه بهر هم ويجاړونكي بريدونه ترسره كړي.

د امريكا د مشرانو جرګې د استخباراتو د كمېټې په يوه غونډه كې، د ملي امنيت مشر ډينېس بلير وويل چې اوس لېټ "په پراخېدونكې توګه په مخامخ ګواښ بدليږي، او هغوى په اروپا كې خپل لويديځ هدفونه په پام كې لري." د هغه په وينا "د لېټ دا هيله چې يهودي منافع او سيمې چې د لويديځوالو لخوا يې ليدنه كېږي په نښه كړي، دا تشويش راپورته كوي چې دا ډله به پخپله او يا د هغې انفرادي غړي به د لوېديځ ضد تګلاره ډيره خوښه كړي."

د ځينو شنونكو په اند، له تخنيكي پلوه د لشكر طيبه ځانګړیتوب، د هغې پراخه استخدام كوونكې او د بسپنې غونډونې شبكه، د پاكستاني حكومت په منځ كې د هغوى پالونكو سره نژدې اړيكې، او دا حقيقت چې اوس هم د لويديځ استخباراتو لخوا لشكر طيبه د يوه كمزوري ګواښ په توګه ګڼل كېږي، ښايي لېټ به تر القاعدې هم پراخ ګواښ وي. له نژدې ۲۰۰۳ كال راپدېخوا د هغوى منګولې په لويديځ ضد بريدونو او دسيسو كې له افغانستان څخه نيولې تر عراق، له ډاكه څخه تر كوپنهاګن پورې موندل شوي. تر نننه پورې د لشكر طيبه تر ټولو د پام وړ عمليات- د ۲۰۰۸ كال په نومبر كې پر ممبی باندې طرح شوي بريدونه وو، چې مفشن هوټلونه چې لويديځ وال به ورتلل، او يو يهودي مركز په نښه كول وو. دا هغه څه دي چې د بلير او نورو امريكايي لوړ پوړو چارواكو لخوا د لشكر طيبه له لوري د لويدیځو موخو تر برید لاندې راوستلو د هوس ز ياتېدل ښيي. د ترهګرۍ كارپوه او د سي آى ای پخواني افسر بروس راېډل په وينا: "هغه هدفونه چې په ممبی كې په نښه شول، هغه د نړېوال جهاد په څېر موخې وې." د ممبی تر بريدونو سمدستي وروسته، پاكستاني چارواكو د لشكر طيبه ارتباطي كارپوه ضرار شاه ونيو او خبر يې وركړ چې د هغه په لپ ټاپ كې يې د ۳۲۰ ممكنه بريدونو لېست موندلى چې زياتره يې له هند څخه بهر دي. د يوه غربي استخباراتي مامور په وينا، په هغوى كې ځينې سيمې په اروپا كې وې.

د لشكر طيبه لخوا په نړېواله توګه د كړنو د زياتېدو يو بل ثبوت، د امريكايي چارواكو په وينا پاكستاني- امريكايي ډېوېډ كولمن هېډلي چې په شېكاګو كې اوسيږي، او له دې كبله په اكتوبر مياشت كې ونيول شو چې په ناقانونه توګه يې د لېټ په استازيتوب د ممبی بريدونو څارنه كوله، قضيه ده )هغه دا تور نه دى منلى(. څارنوالان وايي هغه او لشكر طيبه همدا راز يو بل پلان هم درلود: د هغه دنماركي ورځپاڼې په دفترونو بريد كول چې په ۲۰۰۵ كال كې يې د حضرت محمد كارتونونه خپاره كړي وو. د ګزارشونو پر بنسټ د هغه مالوماتو له کبله چې تر نيول كېدو وروسته هغه اېف بي آی ته وركړل، د تير كال په وروستيو كې چارواكو په بنګله ديش كې د لشكر طيبه يو شمير فعالين ونيول، چې فكر كېدو غوښتل يې په ډاكه كې د امريكا او بریټانیا پر سفارتونو بريد وكړي. وروسته له هغې چې د ډاكه دسيسه شنډه شوه، په بهرنيو چارو وزارت كې د ترهګرۍ ضد لوړ پوړي چارواكي امباسېډر ډانيال بېنجمين، په جنورۍ مياشت كې خبريالانو ته وويل: "ډير لږ داسې څه دي چې ما د لشكر طيبه له ځواك او هيلو څخه ويروي، او هغه په سويلي آسيا كې د هغوى بدلېدونكى حضور دى." د راېډل په اند په ډاكه كې د امريكايي سفارتخونې پر ضد دسيسه موږ ته دا څرګندوي چې "موږ او لشكر طيبه سره په جګړې كې ښكيل يو." په فبرورۍ كې د لشكر طيبه يوې ناپېژندل شوې څانګې د هند په پونه كې چې د لويديځ سيلانيانو د خوښې ځاى دى، په يوه كفې )café( كې د چاودنې پړه په غاړه واخيسته. د ممبی تر پېښې وړاندې، غربي استخباراتي مامورینو ويل، داسې ښكاري چې لشكر طيبه په هند كې د بهرنيانو په وژلو كې له احتياط څخه كار اخلي. اوس، لكه څرنګه چې په ممبی او پونه كې وليدل شول، دې ډلې پتېلې چې ان خپل هندي عمليات هم "نړېوال" كړي. 

د لشكر طيبه جرړې په ۱۹۸۰ لسيزې كې د شورويانو پر وړاندې جګړې مهال ته ستنيږي. د هغې د بنسټ اېښودونكو په ډلې كې عبداله عزام و، هغه فلسطيني چې د اسامه بن لادن سره يې يوځاى تر القاعدې وړاندې د "افغان مرستې اداره" نوم لاندې واكمنه اداره جوړه كړه. له افغانستان څخه د شوروي له وتلو وروسته، لشكر طيبه خپل وسله وال د تاجیكستان په كورنۍ جګړې او همدا راز بوسنيا ته د جګړې لپاره ولیږل. خو لشكر طيبه خپل نوم په كشمير كې د هندي واكمنۍ پر وړاندې پاڅون كې وګټو.  د پاكستان ډاروونكى استخباراتي آژانس، آی اېس آی، واردمخه په كشمير كې د خپلو نورو نفوذيانو تر څنك له لشكر طيبه څخه د پيسو، وسلو او روزلو له لارې ملاتړ كاوه.  د لشكر طيبه مركز موريدكي كې په هغه ۷۷ هكتار ځمكه كې پروت دى چې د پاكستاني حكومت لخوا وركړل شوې. د هغې ودانول هماغو سعودي شتمنو په غاړه واخيست چې له القاعده څخه يې مالي ملاتړ كاوه. د شنونكو په وينا، تر نننه پورې ځينې پاكستانې پوځي افسران لشكر طيبه ته د هغه خوندي ځواك په توګه ګوري چې له هند سره د جګړې پر مهال يې رسۍ خوشې كړي.

دا څرګنده نه ده چې لشكر طيبه له څه وخته د لويديځو موخو پر وړاندې دسيسي جوړول پيل كړي، خو د لويديځ پر وړاندې د هغوى كينه پخوانۍ ده. د لشكر طيبه فلسفه د القاعده په ګډون د نورو پان اسلامي جهادي ډلو په څېر ده، خو له يوې منفردې پاكستاني بڼې سره. هغوى غواړي چې په ټولې سويلي آسيا كې اسلامي خلافت رامنځ ته كړي، چې هماغه د ۱۷ مې پيړۍ مغلي نفوذ راژوندي كول يې مطلب دى. سربيره پر دې چې په كلكه يهود ضد دي، د هندوانو ضد هم كلك تعصب لري. هغوى د هغه څه چې هغوى يې د پاكستان او په ټوليزه توګه په سويلي آسيا كې د مسلمانانو كمزورتيا بولي، پړه پر بریټانیوي امپرياليزم او لوېديځ اچوي. د هغوى په رسمي ويناو چې دا ډله د اروپا  د"بيرته نيونې" غوښتنه كوي، چې د هغوی په ادعا يو مهال د مسلمانانو په لاس كې وه او د عيسوي صليبيانو لخوا ونيول شوه. حافظ محمد سعيد، د لشكر طيبه له بنسټ اېښودونكو او د هغې له مهمو مذهبي مشرانو څخه، په كراتو ادعا كړې چې لويديځه نړۍ، "مسلمانان ځوروي.". هغه په ۲۰۰۳ كال كې يوې پاكستاني ورځپاڼې ته وويل: "پر موږ يرغل شوى، موږ بې پته كېږو، استعماليږو او لوټېږو. موږ پرته له جهاد بل په كوم ډول غبرګون وښيو؟" هغه له خپلو مسلمانو پلويانو څخه غوښتي چې "د درې ګونه شېطانانو: امريكا، اسرائيل او هند پر وړاندې وجنګېږي." په همدې تير پسرلي كې د هغه زوي حافظ طلحه سعيد په ښكاره وويل چې دا د هر مسلمان دنده ده چې د يهودانو او مسيحيانو پر وړاندې هر چيرته چې وي، جهاد پيل كړي.

كه څه هم، په عمل كې تر دې وروستيو پورې لشكر طيبه خپل بريدونه يوازې په هند كې موخو ته ځانګړي كړي وو. د يوولسم سپتمبر بريديونو په درشل كې د نورو جهادي ډلو خلاف، لشكر طيبه په افغانستان كې د امريكايي او ناټو ځواكونو پر وړاندې د جګړې لپاره د خپلو جګړه مارو له لېږلو څخه په ډاګه سر وغړاوه، او په ښكاره يې اعلان وكړ چې هغوى يوازې له هندې واكمنۍ څخه د كشمير آزادولو غوښتونكي دي، څو په اسلام آباد كې د خپلو پلويانو غصه و نه پاروي يا د لويديځ استخباراتو لخوا ورته پام وانوړي. خو ان په ۱۹۹۸ كال كې د لشكر طيبه يوه نظامي مشر، دلشاد احمد، ټينګار كاوه چې "لېټ" بايد خپل عمليات له هند څخه وغځوي. او په ۲۰۰۳ كال كې لشكر طیبه د احمد په ګډون خپل وسله وال عراق ته د جګړې لپاره ولېږل. احمد هلته د انګليسي ځواكونو لخوا ونيول شو. په هماغه كال لشكر طیبه په استراليا كې د يوه لوي ترهګريز بريد طرحه جوړه كړه چې د فرانسوي او استراليايي چارواكو لخوا خنثى شوه. په پاكستاني خاوره كې د امريكايي بې پيلوټه الوتكو د بريدونو له امله په پاكستان كې په زياتېدونكي توګه امريكايي ضد احساساتو په زياتېدو سره، د سټيفن ټانكېل په وینا چې د لشكر طيبه په اړه كتاب ليكي، د لشكر طیبه لويديځ ضد ويناوې لا پسې تيزې شوې دي.