کندهار مي د بابا په قواله دی
که بادغيس دی که باميان دی وطن زما دی
( عبدالباري جهاني )
کندهار ولايت نه يوازي دا چي دافغانستان يو لوی او د ډيرنفوس درلودونکی ولايت دی بلکي د تاريخی پلوه هم د ځانګړي ارزښت او دريځ درلودونکی ولايت دی . اوس يوازی دښووني او روزني په هکله دنوموړي ولايت اوسنی انځور تاسو دقدر وړ لوستونکو او ليدونکو ته وړاندی کوم .
تر دوو لسيزو څخه اوږدې جګړې دښووني او روزني نظام ډير سخت اغيزمن کړی وو. دتېرو د ريو کا لو راهيسي چه کوم نسبی سوله او ثبات رامنځ ته سويدی نود ښووونی او روزنی په برخه کی هم پرمختګونه سويدی ، څرنګه چه دسنبلې دمياشتي پر ۱۵ ښوونيز کال دوباره شروع سويدی ، هری خواته نجوني او هلکان ليدل کيږی چه ښوونځيو ته روان وي چي په ليدلو سره يې ددې هيواد هر بچی د خوښۍ احساس کوي ، له دې کبله مي لازمه وګڼل چي د کندهار ولايت د ښووني او روزني په اړه لنډ مالومات او څو انځورونه خپلو درنو هيوادوالو ته وړاندي کړم :
دکندهار په ولايت کي دا وخت دوه درېش ليسې دهلکانو او نجونو پر مخ فعاله دي .
يو ديرش ( ٣١ ) منځنۍ ښوونځی فعاله دی .
دوه سوه اته څلوېښت ( ٢٤٨ ) لمړنۍ ښوونځی فعاله دی .
ټولټال درې زره دوه سوه ( ٣٢٠٠ ) ښوونکي لوست ورکوي . چه شپږ ( ۶۰۰ ) تنې ېې ښځينه ښوونکي دي .
ټولټال يو سل او پنځه څلوېښت زره ( ١٤٥٠٠٠) زده کوونکي په زده کړو بوخت دي .
دنجونو شمېره يو ويشت زره او پنځه سوه (٢١٥٠٠ ) ده .
هلکانو شمېره يو سل درويشت زره پنځه سوه ( ۱۲۳۵۰۰ ) ده
تر اوسه پوري دپنځه پنځوس ( ۵۵) ښوونځيو بيا جوړونه او رغونه سويده .
تر اوسه پوري پنځه دېرش (۳۵ ) ښوونځۍ دبنسټه څخه بالکل نوي جوړي سويدي .
او د پوهني کلنی جشن په کندهار کي .
نور ښوونيز او روزنيز حرفوي ښوونځی
_ ميخانيکي ښوونځی :
دنجارۍ ، برېښنا ،خرادۍ ( توږلو ) او فلزکارۍ برخی لري . درې سوه ۳۰۰ زده کوونکي په زده کړو بوخت دي .
_ ديني ښوونځی :
دکندهار په ښارکی يوه عالي مدرسه سته ، ټولټال څوارلس سوه ۱۴۰۰ زده کوونکي لري چي پنځه سوه ۵۰۰ تنې يې نجوني او ترڅوارلسم ۱۴ ټولګی پوري زده کړه پکښي کوي . .
_ دارالحفاظ :
په دی مدرسه کي يوازي او يوازي دقران عظيم الشان حفظ کيږي. تر اوسه پوري ټولټال اته سوه ( ۸۰۰ ) زده کوونکي د قرآن عظيم الشان په يادولو( حِفظ ) بوخت دي .
_ د شيرزي کمپيوټر تربيوي پروګرام :
د کمپيوټر دبېلابېلو کورسونو په دې روزنيز پروګرام کي په سلګونو تنه نرينه او ښځينه زده کوونکي په زده کړو بوخت دي .
د کندهار ولايت د ښووني اوروزني د چارو په بيا جوړلو او پرمختګ کي د کندهار ولايت د پوهني رياست برسېره لاندنيو بهرنيو ادارو هم همکاري کړېده :
يونسف
جايکا
يو اين ډي پي
ډبليو ايف پي
آ ډي اف
تير فنډ
پي ار ټي
ستونزي او مشکلات :
_ د مسلکی ښوونکو کمښت
_ د تنخواګانو لږوالی
_ د ښوونکو لپاره د سرپنا ه نشتوالی
يادښت : په پورتنۍ ليکنه کې احصايوي معلومات د پوهني د رياست څخه تر لاسه شوي دي .