سږ کال د جاپان د عالي کلتور او روغتيايي خدمتونو مډال يو افغان وګاټه
د اسيا د وچي د ختيځ تر ټولو ليري سيمه، چي انسانانو يې د دې خاوريني کُرې ټول خلک په خپلي زيارکښۍ او سپېڅلتيا هېښ، پېښ کړي دي، د جاپان هيواد دى .
په دې هيواد کي داسي يو پياوړى سيسټم جوړ دى، چي خپل د کمال څښتنان، که ځوانان دي، که سپين ږيري، په معنوي او مادي مکافاتو تل لمانځي او خپل ځوانان دې ته هڅوي، څو له خپل سېک او پوهي څخه د بشر د نېکمرغۍ او سوکالۍ له پاره کټه واخلي .
په جاپانۍ ژبه کي يوه په زړه پوري اصطلاح هتراکي بچي (Hataraki-bachi) ده، دا اصطلاح دوې برخي لري ، لومړۍ برخه يې (Hataraki) د کارکوونکي په معنا اودوهمه برخه يې (Hachi) د شاتو موچمچۍ ده ،چي په ګډ (ترکيبي) حالت کي په (Bachi) اوړي . دا اصطلاح د موچموچۍ غوندي ورهڼ (کمالداره) ته ويل کېږي . له دې اصطلاح څخه دوې موخي اخيستلي کېږي، يوه موخه يې ګټور کار (دشاتو جوړول) او بله موخه يې پر يوې ملکې (مشر) باندي راټولېدل دي .
لږ داسي پېښېږي، چي جاپانيان دي د بل وطن د سړي کمال ته غاړه کږه کړي، که چيري کله اړ هم سي، نو وايي پلانى لکه جاپانى غوندي کار کوي . په دغسي ټولنه کي چي ستړيا له انسانانو تښتي، د معنوي کمال د څلي و څوکي ته ځان رسول و جاپانيانو ته لا د حيرانتيا خبره ده.
د جاپان په علمي او اکاډيميکه برخه کي د مکافاتو تر ټولو لوړ مډال د عالي کلتور او روغتيايي خدمتونو مډال دى، چي د جاپان د سنې له مخي د شيووا ٢٤ (١٩٤٩) کاله راهيسي د کال دغوره جاپاني عالم او پوه له پاره ټاکل سوى دى . سږ کال د هې سې ٢١ (٢٠٠٩م) کال د جاپان دغه تر ټولو لوړ مډال يو بل وطنه پوه او عالم ته ورکړل سو، چي له نېکمرغه دغه بل وطنه زموږ د هيواد يو افغان پوه او په کندهار کي زېږېدلى او لوى سوى ځوان پروفيسر ډاکټر خالد رشاد د علامه رشاد بابا(رح) مشر زوى دى .
دا مډال د دې کال د اکتوبر په مياشت کي د جاپان د ټاکلي علمي جرګه ګۍ له خوا منظور او په نوامبر کي د جاپان د امپراتور له خوا په يوه پرتمينه غونډه کي ور وسپارل سو.
خالد رشاد په ( ١٣٢٩ هـ . ل) کال د کندهار په ښار کي زوکړى، خپلي لومړۍ او منځنۍ زده کړي يې په کندهار کي بشپړي او د طب په رشته کي د لوړو زده کړو له پاره په (١٣٤٨ هـ . ل) کال جاپان ته ولاړ، په دې رشته کي يې د ماسټرۍ او دوکتورا علمي ډګرۍ تر لاسه کړې او له فراغت سره سم د جاپان د کيوتو پوهنتون د طب په پوهنځي کي د ښوونکي دندي ته وګمارل سو، چي اوس هم د دې پوهنتون د پروفيسر په توګه تدريس پر مخ بيايي او پر څنګ يې د (JICA) د روغتيايي پروګرام د اسيا – افريقا د برخي د لوى مشاور په توګه کار کوي .
پروفيسر ډاکټر خالد رشاد ته د دې مډال د ورکړي د وياړ مبارکي تر ټولو وړاندي ټول افغان اولس ته او بيا ټولو هغو ښاغلو ښوونکو او استادانو ته وايم، چي د دوى دښووني او روزني په برکت نوموړى د نړۍ و دې لوړ علمي مقام ته ورسېد .