دارالافتآء أبوالفضل .
فتوی نمبر (۵۳) .
دارالافتآء علامه، محقق محمد معين الدين أبوالفضل ، افغاني کان الله له ودامت برکاته .
مستفتي : مولوي محمد صادق له کنړ څخه .
محترم عاليقدر مولانا أبوالفضل صاحب ! السلام عليکم ورحمة الله وبرکاته .
ستاسي غوندي د لوړ علميت په خاوندانو باندي موږ وياړو ، الله تعالی دي داډول هستۍ ځموږ له منځه نه ليري کوي .
محترمه تاسو د ۴۲ نمبر فتوی په اخير کښي داسي فرمايلي دي :
دارنګه کله چي حضرت عيسی (عليه السلام) له اسمان څخه راکښته سي نو بيرته الهي وحي وده ته شروع کيږي او د وحي رواړل خو د جبريل (عليه السلام) وظيفه ده ، نو د عيسی (عليه السلام) په وخت کښي به هم دَي له اسمان څخه نزول کوي.
ستا له دې خبري څخه ځينو د غباوت او انحراف خاوندانو غلط مفهوم اخستئ دئ ، او په ځينو ويب سايتو کښي يې دا خبره نشر کړېده چي له نبي عليه السلام څخه وروسته خو وحي منقطعه د ، او عيسی عليه السلام به د محمدي دين تابع وي ، نو بيا به وده ته جبريل څنګه له الهي لوري څخه وحي راوړي .
هيله ده چي دداسي منحرفو انسانانو د فاسد استدلال او توهم د دفع دپاره په دې باره کښي څه توضيحات وکړۍ .
مننه
الجواب وهوالموفق للصواب :
نحمده ونصلی علی رسوله الکریم وعلی آله واصحابه اجمعین .
محترمه وروره ! ستا د دغه نيک تأثر او احساس مننه کوم ، په پښتو کښي يو متل دئ چي «د خدائ بلاوي په يوه خدائ ګرځي » دارنګه يوه شاعر ويلي دي «مدعي چي په خوله ورسي هر څه وايي ++ غوږ په هيچا باندي مه باسه خپل کار که» .
او ځما يو شعر دئ :
نه د مچ په بڼا باک کړم ++ نه د سپو غپا ته ګورم
پريشانيو ته خلاص نه یم ددين غم دئ په مغموم يم.
شيخ سعدي (رحمه الله) فرمايلي دي :
هنر بچشم عداوت بزرګتر عيب ايست ++ ګل است سعدي و درچشم دشمنان خار است .
يعني کمال او هنر ته چي سړئ د عداوت په سترګه وګوری نو لوۍ عیب ورته ښکاريږي ، سعدي ګل دئ خو د دُښمنانو به سترګو کښي خار دئ .
صاحب د کتاب « ديوانُ المتنبي » ويلي دي :
واذا أتتکَ مذمتي من ناقصٍ ++ فهيَ الشهادة لي بأني کاملٌ .
يعني که ديو ناقص او ناأهله سړي له طرفه دي ځما په باره کښي بد ويل واوريدل ، نو دا لويه شاهدي ده دده له طرفه پر دې باندي چي زه کامل سړئ يم ( ځکه چي د ناقص او ناأهله سړی په فکر کښي ناأهله او ناقص کامل ورځي ، او کامل او أهل سړئ دده په فکر کښي ناقص ورځي ) .
اوس ستا د پوښتني وجواب ته راځم :
محترمه وروره ! کومه وحي چي د نبي (صلی الله عليه وسلم) څخه وروسته قطعه سوې ده هغه د نبوت وحي ده نه مطلق وحي ، يعني له نبي (عليه السلام) څخه وروسته بيا د قيامت تر ورځي پوري داسي څوک نه پيدا کيږي چي هغه دي مستقل نبي وي او الله پاک دي وحي ورته وکړي .
له کوم چا څخه چي تا ځما په مذکوره فتوی کښي کوم ترَدد حس کړئ دئ نو هغه غريب ملامت نه دئ ، هغه او د هغه أمثال د قرآنکريم په اياتو او د نبي عليه السلام) په أحاديثو کښي هم دغه ډول سرسري او هوايي روان دي لکه څنګه چي يې ځما له عبارت څخه سرسري مفهوم اخستئ دئ ، دا يو مشهور قول دئ چي «کلامُ الامام ِ امامُ الکلامِ » .
محترمه وروره ! اصلي واقعه داده چي کله حضرت عيسی (عليه السلام) له اسمان څخه راکښته سي د دِمَشق د جامع پر سپينه مُناره باندي ، د سهار د لمانځه پر مهال ، او امام مهدي له محراب څخه د راپر شا کیدو اراده وکړي ددې دپاره چي لمونځ دَئ ورکړي ، خو عيسی (عليه السلام) به په ده پسي لمونځ وکړي .
انور شاه کاشميري (رحمه الله) په عقيدة الاسلام کښي ذکر کړيدي چي له دغه يوه لمانځه څخه ماسوی به نور ټول لمونځونه د حضرت عيسی په امامت ورکړه کيږي .
علامه تفتازاني (رحمه الله) په شرح عقائد کښي ليکلي دي چي أصَح خبره داده چي دغه اول لمونځ به هم حضرت عيسی (عليه السلام) ورکوي او امام مهدي به په ده پسي اقتدا کوي ؛ ځکه چي دَئ أفضل دئ نو امامت دده اولی دئ .
بيا چي کله حضرت عيسی و تطبيق ته د شريعت محمدي توجه وکړي نو ډيرو علماوو ذکر کړيدي چي په دې وخت کښي به تصنيف سوي کتابونه او قرآن شريفان د دجال ملعون په سبب نيست او نابود ګرځيدلي وي ، نو بيا به عيسی (عليه السلام) د نبي (صلی الله عليه وسلم) د شریعت د أحکامو معلومات له کومه درکه کوي ؟ نو پدې باره کښي راجح قول دادئ چي دغه معلومات به الله پاک د شريعت محمدي د أحکامو د وحي له لاري ورکوي .
دا به داسي وحي نه وي لکه کومه چي و نبي ته کيږي ، مطلق وحي خو د خدائ له طرفه وښځو ته هم په قرآني اياتو سره ثابته ده ، حتی وحيوانانو ته لا هم ثابته ده لکه الله پاک چي فرمايي :« وأوحينا الی النحل» ، يواځي د نبوت وحي ځینو علماوو څلویښت ۴۰ قسمه کړېده ، دارنګه له دې څخه ماسوا بل قسم وحي لغوي ده ، او دا بيا پر څو قسمه ده لکه فطري ، عرفاني او ايجادي .
والسلام ومن الله التوفيق .
