دخپریدو نیټه : 2012-09-07 مخپرونکئ : 098 - دبÛنوا اداره - کابل
د صنوبر روغتیايي Ú«Ù¼Û
عبدالخالق ساپی
معمولي یا اروپايي صنوبر ( Picea abies)
ستره تل شنه دنشترو د Ú©ÙˆØ±Ù†Û (Ð inaceae) ونه ده Ú†Û Ø¬Ú«ÙˆØ§Ù„ÛŒ يي
تر 50 متره او قطر يي 1متر ته رسÛÚ–ÙŠ. Ù¾Ø§Ú¼Û Ø¯ ستنو بڼه لري . دا ÙˆÙ†Û Ø¯ پکتیا،کونړ ØŒ نورستان په ولایتونو Ú©Û Ø³ØªØ± Úنګلونه لري.
د روغتیايي مؤخو لپاره ددي ÙˆÙ†Û Ø¯ نښتر ډوله پاڼو ،ډنډرو او Úوانو غوزو څخه کار اخستل Ú©ÛÚ–ÙŠ . Ø¯Ø¯Û ÙˆÙ†Û ÛŒØ§Ø¯Û Ø´ÙˆÛ Ø¨Ø±Ø®Û Ù¾Ù‡ پوره اندازه د اتهر غوړي ØŒ د دباغي مواد ØŒ رزین (ضمخ) ØŒ د سي ویتامن ØŒ د Ø§ÙˆØ³Ù¾Ù†Û ØŒ کروم ØŒ مګنیزیم ØŒ مس او المونیم Ù…Ø§Ù„Ú«Û Ù„Ø±ÙŠ .
د ÙˆÙ†Û ÚÙˆØ§Ù†Û Ù†ÙˆØ¯Û Ø§Ùˆ ØºÙˆØ²Û Ú‰ÛØ±Ù‡ ÚšÙ‡ antiscorbutic وسیله Ø´Ù…ÛØ±Ù„ Ú©ÛÚ–ÙŠ . په ارګانیزم Ú©Û Ø¯ ویتامین سي د کمبود او یا مخنیوي لپاره د ÙˆÙ†Û 40 ګرامه نښتر ډوله Ù¾Ø§Ú¼Û Ù¾Ù‡ یو ګیلاس Ø§ÛØ´Ûدلو اوبو Ú©Û Ø¯ شل دقیقو لپاره Ø§ÛØ´ÙˆÙŠ Ø§Ùˆ لاسه ته Ø±Ø§ØºÙ„Û Ø§ÛØ´ÛدلÛ(جوشانده) د ورÚÛ Ù¾Ù‡ جریان Ú©Û 2Ù€3 Úله Ú…ÚšÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ.
په همدا شان لاسته Ø±Ø§ØºÙ„Û Ø§ÛØ´ÛØ¯Ù„Û (جوشانده) د ØªÙ†ÙØ³ÙŠ Ø¬Ù‡Ø§Ø² د هاد او مضمنو ناروغیو( انګین ØŒ د سر درد ØŒ برانشت ØŒ برانشتي اسما یا سا نیونه ) Ú©Û Ú©Ø§Ø±ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ .
ددي ÙˆÙ†Û Ø¯ نښتر ډوله Ù¾Ø§Ú¼ÛØŒ څرګند ادرار راوړونکی او میکروبي ضد اثر په Ù‡ØºÛ Ú©Û Ø¯ اتهرد تÛلو essential oil د ÙˆØ¬Û ØªÙˆØ¶Ø Ø´ÙˆÛŒ.
د Ù‡Ù…Ø¯ØºÛ ÙˆÚ“ØªÛŒØ§ په درلودو سره Ø¯Ø¯Û Ù¾Ø§Ú¼Ùˆ Ø§ÛØ´ÛدلÛ(جوشانده) Ú©ÛØ¯Ø§ÛŒ شي د پښتورګو او ادرار د کانالونو په Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ø§Ø®ØªÙ‡ کسانو ته توصیه شي .
د صنوبر Picea abies د غوزو د Ø§ÛØ´ÛØ¯Ù„Û Ú…Ø®Ù‡ د ستوني درد(انګین) ØŒ تنسلونودالتهاب ØŒ لارنژیت، دکسالت او سردردي ØŒ د وازوموتور رینیت او سینوزیت د ناروغیو په درملنه Ú©Û Ú©Ø§Ø± اخستل Ú©ÛÚ–ÙŠ .
د جوړولو طریقه : 40 ګرامه Ù…ÛØ¯Ù‡ Ø´ÙˆÛ ØºÙˆØ²Ù‡ په 200ملي Ù„ÛØªØ±Ù‡ اوبو Ú©Û 30 Ø¯Ù‚ÛŒÙ‚Û Ø§ÙŠØ´ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ . وروسته د Ø³Ú“ÛØ¯Ùˆ څخه د ورÚÛ 5ــ6 Úله غړغړه او یا 4Ù€5 قطري د Ù¾Ø²Û Ù¾Ù‡ دواړو سوریو Ú©Û Ø§Ú†ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ .
د جلد د ناروغیو د Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ د صنوبر له رزین(Ú©Ù†Ú‰ یا صمخ) ØŒ موم او غوړیو څخه په مساوی ترکیب ملØÙ… جوړوي او د کورک ،ابسه ها ØŒ زخمونو په درملنه Ú©Û ØªØ±Û Ú©Ø§Ø± اخستل Ú©ÛÚ–ÙŠ .د نقرس د جلدي Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ø§Ùˆ د Ù…ÙØµÙ„ونو د روماتیزم د Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ په ØÙ…امونو Ú©Û Ø¯ صنوبرد شاخچو او پنډکو له Ø¬ÙˆØ´Ø§Ù†Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ کار اخستل Ú©ÛÚ–ÙŠ .
جوړولو طریقه: یو برخه د صنوبر ÚÙˆØ§Ù†Û Ø´Ø§Ø®Ú†Û Ø¯ پنډکوسره په 5 Ø¨Ø±Ø®Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ د 40 دقیقو لپاره Ø§ÛØ´ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ او لاسته Ø±Ø§ØºÙ„Û Ø¬ÙˆØ´Ø§Ù†Ø¯Ù‡ په تپ Ú©Û Ø¯ اوبو سره ÛŒÙˆÚØ§Û د ÚØ§Ù† وینÚلو په وخت Ú©Û Ú©Ø§Ø±ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ.
• ویتامینداره جوشانده :
د صنوبر یو اندازه نښتر ډوله Ù¾Ø§Ú¼Û Ù¾Ù‡ اونګ Ú©Û Ø¯ Ù„Ú– Ø§ÛØ´Ø¯Ù„Ùˆ سړو اوبو سره ټکول Ú©ÛÚ–ÙŠ(1:10 ) او د لیمو یا د هغه د ØªÛØ²Ø§Ø¨Ùˆ سره د 30 دقیقو لپاره Ø§ÛØ´ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ او وروسته له 3 ساعته Ø³Ú“ÛØ¯Ùˆ څخه چاڼ یا Ùلتر Ú©ÛÚ–ÙŠ او د antiscorbutic Ùˆ ترمیمی دارو په شان په ÙˆØ±Ú Ú©Û Ø¯ÙˆÙ‡ Úله وروسته له خوړو څخه نیم ګیلاس Ú…ÚšÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ .
• د برونشت ،برونشتي استما(Ù†ÙØ³ تنګي) ØŒ faringolaringitovØŒ
روماتیزم، دسږو د توبرکلوز د ناروغیو د Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ 30ګرامه د صنوبر ÚÙˆØ§Ù†Û Ù†ÙˆØ¯Û ÛŒØ§ ØºÙˆØ²Û Ù¾Ù‡ یو Ù„ÛØªØ± شیدو Ø§ÛØ´ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ او وروسته له چاڼولو څخه Ø¯Ø±Û Úله د ورÚÛ Ø®ÙˆÚ“Ù„ Ú©ÛÚ–ÙŠ .
• د furuncles ØŒ carbunclesاو ګنده زخمونو د Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ د صنوبر صمخ (رزین)ØŒ Ú˜ÛÚ“ موم ،عسل ،د کونزلوتÛÙ„ یا Ø§ÙØªØ§Ø¨Ù¾Ø±Ø³Øª غوړي سره ÛŒÙˆÚØ§Û په اور Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ú«Ø±Ù…ÙˆÙŠ او د ملØÙ… په شان ورڅخه کار اخلي .
• د اوږد مهال ټوخي د Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ د صنوبر له رزین(صمخ) او Ú˜ÛÚ“ موم څخه په مساوي ترکیب مخلوط جوړوي اود نوموړی مخلوط Ù¼ÙˆÙ¼Û Ù„Ù‡ ذوبولو او سړولو څخه وروسته په سرو سکروټو ږدي او دهغه څخه را Ù¾ÛØ¯Ø§ شوی لوګی په ټوخي اخته ناروغ ØªÙ†ÙØ³ÙˆÙŠ .
• د ماشومانو لپاره بلغم ورکونکی درمل : 1 کیلوګرام د صنوبر ÚÙˆØ§Ù†Û ØªÙ†Ú©Û ØºÙˆØ²Û ØŒ1 Ù„ÛØªØ± اوبه، 1 کیلوګرام شکره په ارام اور Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ 40 دقیقو لپاره Ø§ÛØ´ÙˆÙ„ Ú©ÛÚ–ÙŠ او وروسته په یو مرتبان Ú©Û ÚšÙ‡ شاربل Ú©ÛÚ–ÙŠ.
• جوړ شوی درمل Ø¯Ø±Û Úله په ÙˆØ±Ú Ú©Û 2 Ú©Ø§Ø´ÙˆÚ©Û Ø®ÙˆÚ“Ù„ Ú©ÛÚ–ÙŠ .