د ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û کارمټ Ú©Ù…Ù¾Ù†Û Ù¾Ù‡ تاريخ Ú©Û Ù¾Ù‡ لومړي ÚÙ„ يوه ناروغ ته مصنوعي زړه ولږوه ØŒ دا مصنوعي زړه د چهار Ø´Ù†Ø¨Û Ù¾Ø± ÙˆØ±Ú ÙŠÙˆÙ‡ پيچيده، خو کامياب عمليات وروسته يوه ناروع ته ÙŠÛ ÙˆÙ„Ú–ÙˆÙ‡ ØŒ Ú†Û Ø¯Ø§ مصنوعي زړه به د پنÚÙˆ کالو Ù¾ÙˆØ±Û Ú©Ø§Ø± کوي.
د پاريس په جارج پومپيډو يورپين روغتون Ú©Û Ù†ÙˆÙ…ÙˆÚ“ÛŒ عملايات ترسره شو او د کارمټ Ú©Ù…Ù¾Ù†Û Ø¯ ډاکترانو په وينا، ناروغ په پوره توګه جوړ دی او په هوش Ú©Û Ú†Û Ø±Ø§ØºÙŠ ناروغ Ø®Ø¨Ø±Û Ù‡Ù… ÙˆÚ©Ú“Û.
Ú©Ù‡ Ú…Ù‡ هم په Ø¯Û Ù„ÙˆÙ…Ú“Û Ù¾ÙŠÙˆÙ†Ø¯Ú©Ø§Ø±Û Ú©Û ÙˆØ§Ø¶Ø Ù¾Ø§ÙŠÙ„Ù‡ اخيستل به د وخت نه Ù…Ø®Ú©Û Ú©Ø§Ø± وي خو موږ په Ø¯Û Ø¹Ù…Ù„ÙŠØ§Øª Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø®ÙˆØ´ØØ§Ù„Ù‡ يو، Ú†Û Ø§ÙˆØ³ په خپله ابتدايي مرØÙ„Ù‡ Ú©Û Ø¯ÛŒØŒ د کارمټ کمپنی مشر مارسيلو کونيټی وويل، Ú†Û Ø¯ Ú‰ÛØ± Ù…ÙˆØ¯Û Ù†Ù‡ د زړه انتقال Ú©Û Ù†Ø§Ø±ÙˆØºØ§Ù†Ùˆ ته د زړه په دوران Ú©Û Ø¨Ûلا بÛÙ„Û Ù…ØµÙ†ÙˆØ¹ÙŠ ØØµÛ لږول Ú©ÛØ¯ÛØŒ خو د ØÙŠØ§ØªÙŠØ§ØªÙŠ Ù…Ø§Ø¯Ùˆ (باييلو جیکل مټیريل) او سينسرز Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù…Ø´ØªÙ…Ù„ يو مکمل مصنعوي زړه په لومړي ÚÙ„ Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù„Ú–ÙˆÙ„ شوی دی.
د Ø¯Û Ø§Ø®ØªØ±Ø§Ø¹ څخه مقصد دا دی، Ú†Û Ù‡Ø± کال به زر ګونو د زړه ناروغانو ته ژوند ورکول او ورسره ÙŠÛ Ø¯ يوه انسان زړه له بل انسان سره د لږولو نه وروسته ساييډاÙÙŠÚ©Ù¼ نه هم خلاصون ØØ§ØµÙ„ول پکار دي.
د Ø¯Û Ø§Ø®ØªØ±Ø§Ø¹ سره به ناروغ ته د يوه عام ÙˆÚ«Ú“ÙŠ په Ø³ÛØ± عادي ژوند ور په برخه کوو، د کارمټ کمپنی شريک سرجن ايليان کارپينټيير رسنيو سره په خبرو Ú©Û ÙˆÙˆÙŠÙ„ØŒ Ú†Û Ø§Ù¼Ú©Ù„ شوی په امريکا او اروپا Ú©Û Ø¨Ù‡ (يو Ù„Ú©) Ø¯Ø§Ø³Û Ù†Ø§Ø±ÙˆØºØ§Ù† شتون ولري او دا مارکيټ تقريباً Û²Û²Û°Û°Û°Û°Û°Û°Û°Û°Û° ډالرو دی.
پاريس Ú©Û Ø¯ زړه د سرجری ماهير پيټرک نټا٠وويل، Ú©Ù‡ Ú…Ù‡ هم Ø¯Ø§Ø³Û Ø§Ù„Ø§Øª Ù…Ø®Ú©Û Ù‡Ù… موجود ول، خو هغو پايله نه درلوده، دا زړه Ú‰ÛØ± Ù…ØªØØ±Ú© دی او په Ø¯Û Ú©Û Ø¯ ÙˆÙŠÙ†Û Ùليپ هم Ú©Ù…Û Ú©Ù…Û Ø¬ÙˆÚ“ÛÚ–ÙŠ.
له Ø¯Û Ù†Ù‡ وروسته د ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û د ØµØØª Ø¹Ø§Ù…Û ÙˆØ²ÙŠØ± د روغتون ليدنه وکړه، د ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û د ØµØØª Ø¹Ø§Ù…Û ÙˆØ²ÙŠØ± دا خبر د ÙØ±Ø§Ø³Û لپاره لويه لاسته راوړنه او ÙØ®Ø± وګڼله او زياته ÙŠÛ Ú©Ú“Ù‡ Ú†Û Ø¯Ø§ اختراع به زياتو خلکو ته د ژوند کولو Ù†ÙˆÛ Ù‡ÙŠÙ„Û ÙˆØ± په برخه Ú©Ú“ÙŠ.
د Ø§Ù…Ø±ÙŠÚ©Û Ø³Ù† کارډيا ÙŠÙˆÛ Ú©Ù…Ù¾Ù†Û Ù‡Ù… تر يوه ØØ¯Ù‡ مصنوعي زړه جوړ Ú©Ú“ÛŒ وه، Ú†Û ØªØ± اوسه ÙŠÛ Û±Û²Û°Û°Û° ناروغانو ته انتقال Ú©Ú“ÛŒ دی.
د سن کارډيا زړه د طبعي زړه په پرتله Ø¯Ø±Û Ú†Ù†Ø¯Ù‡ دروند وه او ناروغ ÙŠÛ Ø¯ څلورو کالو پوره ژوندی ساتلی شو.
کارميټ کمپنی ته د ÙØ±Ø§Ù†Ø³Û د نورو ادارو په پرته د Ø¯Û Ú©Ø§Ù„ په وروستيو Ú©Û Ø¯ شين څراغ سګنل ورکړل شو، Ú†Û Ù‡ØºÙˆÛŒ کولای شي Ú†Û Ù¾Ù‡ نورو ناروغانو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù‡Ù… د Ø¯Û Ù…ØµÙ†ÙˆØ¹ÙŠ زړه Ø§Ø²Ù…ÙˆÙŠÙ†Û ØªØ±Ø³Ø±Ù‡ Ú©Ú“ÙŠØŒ ټولټال د درÛيو روغتونونو څلورو ناروغانو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ø¨Ù‡ دا ازموينه ترسره Ú©ÛÚ–ÙŠ او له Ø¯Û Ù†Ù‡ وروسته بيلجيم، پولينډ، سلووينيا او سعودي عرب ته د Ø¯Û Ø§Ø²Ù…ÙˆÙŠÙ†Û Ø§Ø¬Ø§Ø²Ù‡ ورکړل Ø´ÙˆÛ Ø¯Ù‡.
د کارمټ Ú©Ù…Ù¾Ù†Û Ù¾Ù‡ وينا دا مصنوعي زړه په Ú‰ÛØ± دقت او Ùکر نه وروسته ناروغ ته Ù„Ûږدول شوی، Ú†Û Ø¯ Ø¯Û Ú…Ø®Ù‡ Ù…Ø®Ú©Û Ø¯ ناروغ طبعي زړه په مکمله توګه له کاره Ù„ÙˆÛØ¯Ù„ÛŒ وه او د ټرانسپلانټ (د زړه د پيوندولو) نه وروسته ناروغ د ÙŠÙˆÛ Ù…ÙŠØ§Ø´ØªÛ Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ په ÚØ§Ù†Ú«Ú“ÙŠ ÚØ§ÛŒ Ú©Û Ø³Ø§ØªÙ„ Ú©ÛØ¯Ù‡.
کمپنی رسنيو ته وويل، Ú†Û Ù¾Ø± انسانانو Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù†ÙˆÙ…ÙˆÚ“Û Ø§Ø²Ù…ÙˆÙŠÙ†Ù‡ د راتلونکي کال تر پايه Ù¾ÙˆØ±Û Ø¨Ø´Ù¾Ú“Ù‡ شي، او هيله وښودله Ú†Û Ø¯ Û²Û°Û±Ûµ کال په پيل Ú©Û Ø¨Ù‡ دا مصنوعي زړه مارکيت ته د ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ú©ÙˆÙ„Ùˆ اجازه ترلاسه Ú©Ú“ÙŠ