دخپریدو نیټه : 2015-08-18 مخپرونکئ : 106 - دبÛنوا لیکوال - سویډن
په سويډړن Ú©ÙŠ Ø¯Ø¯ÙˆØ³ØªÛ ÙØ±Ù‡Ù†Ú¯ÛŒ Ù¼ÙˆÙ„Ù†Û Ù¾ÛØºØ§Ù…
ØØ¨ÙŠØ¨ الله غمخور
Ø¯Ø®Ù¾Ù„ÙˆØ§Ú©Û Ø¯Ø¨ÙŠØ§ ترلاسه کولوياد دي ابدی وي!
درنو هيوادوالو!
Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ زموږ دولس سياسي اوټولنيز ژوند داسي ØØ§Ù„ت ته راغلی Ú†ÙŠ خپلواکي رانه Ù‡ÛØ±Ù‡ Ø³ÙˆÛØ¯Ù‡ .
دټولوملي اوټولنيزوناخوالوسره بياهم ÚØ§Ù†ØªÙ‡ داØÙ‚ ورکوم Ú†ÙŠ دشهيدانواوخکورنی تاوتريخوالي دناورين پر لمڅی ناستو Ú©Ú“ÛØ¯Ù„وکورنيو اوهيوادوالوته دملي او Ø§ÙØºØ§Ù†ÙŠ ØºØ±ÙˆØ±Ø¯Ù‡Ø³Ú© ساتلواودرناوی په موخه ،دهغوي دچيغو،غلبلو، کرږ Ùˆ اوساندونه په Ú‰Ú©Ù‡ او غمجنه ÙØ¸Ø§Ú©ÚšÙŠ Ø¯Û Ø³Ø±Ú©Úš اونه Ù…Ø§ØªÛØ¯ÙˆÙ†Ú©ÛŒ ولس ته دخپلواکی ترلاسه کولود تاريخی اونه Ù‡ÛØ±Ûدونکی Ø®Ø§Ø·Ø±Û Ù…Ø¨Ø§Ø±Ú©ÙŠ وايم .
دغازي امان الله خان او ټول Ø§ÙØºØ§Ù† ولس لخوا دخپلواکی دترلاسه کولودملي Ù…Ø¨Ø§Ø±Ø²Û Ø§ÙˆØ´Ù‡Ø§Ù…Øª ياد دي ابدي اوتل پاتی وي .
سږ کال يو ÚÙ„ بيا Ø§ÙØºØ§Ù† Ú©Ú“ÛØ¯Ù„Û Ø§Ùˆ Ø²ÙˆØ±ÙŠØ¯Ù„Û ÙˆÙ„Ø³ Ø¯Ø®Ù¾Ù„ÙˆØ§Ú©Û Ø¯ØªØ± لاسه Ú©Ùˆ لو نه Ù‡ÙŠØ±ÙŠØ¯ÙˆÙ†Ú©Û Ø®Ø§Ø·Ø±Ù‡ د۹۶ ÚÙ„ لپاره په خپلو يا دونو Ú©ÙŠ را تازه کوي .
Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù† Ø¯Û ÙˆÙŠØ§Ú“Ù„Û Ø¨Ú†ÛŒ ،امان الله خان پخپله Ù„Ù…Ú“Ù†Û ØªØ§Ø±ÙŠØ®ÛŒ ÙˆÙŠÙ†Ø§Ú©Û Ú†Û Ø¯Ú©Ø§Ø¨Ù„ ښار دمرادخاني په ميدان Ú©ÙŠ ÛŒÛ Ø¯Ú©Ø§Ø¨Ù„ Ø§ÙˆØ³ÛØ¯ÙˆÙ†Ú©ÙˆØªÙ‡ د۱۹۱۹ کال Ø¯ÙØ¨Ø±ÙˆØ±ÛŒ پر Û²Û´ ÙˆÚ©Ú“Ù‡ په خپلو خبروکيدبهرنيو نه نبخپلواکي Ø§ÙˆÚØ§Ù†ÛŒ استقلال اعلان Ú©Ú“ .
Ù€ امیر امان‌الله د۱۹۱۹م ز کال د Û²Û¸ ÙØ¨Ø±ÙˆØ±ÛŒ (Û¹ ØÙˆØª Û±Û²Û¹Û· Ø´) Ø¯ÙŠÙˆÛ Ú†Ø§Ù¾ÙŠ Ù…ÙØµÙ„Û Ø§Ø¹Ù„Ø§Ù…ÙŠÛ Ù¾Ù‡ مټ Ø§ÙØºØ§Ù† ولس ته په خطاب Ú©ÙŠ وويل : … ما هوډ Ú©Ú“ÛŒ Ú†Û Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ù„Ú©Ù‡ دنړی بل هرهيواد په کورنيو اوبهرنيو چاروکي خپلواک وي
Ù€ امیر امان‌الله د۱۹۱۹ ز کال د Û³ مارچ دمياشتی په نيمايي په هندکي دانگليسی ناب السلطنۀ ته ليک ولÛÚ–Ù‡ اوپه هغه ليک Ú©ÚšÙŠ ليکلی وه Ú†ÙŠ بايد د Û±Û¹Û°Ûµ ددولتینو ( Ø§ÙØºØ§Ù† Ùˆ انگلیس) ØªØ±Ù…Ù†Ú Ù¾Ù‡ معاهده Ú©ÙŠ Ù†ÙˆÛ Ú©ØªÙ†Ù‡ وسی .
امان الله خان Ù¾Ø¯Û Ù„ÙŠÚ© Ú©Û Ø¯Ø¯Ù‡ دپلار امير خبيب الله خان دمرگ اودپلار ترمرگ وروسته پر شاهی تخت Ú©ÚšÛناستلواو د سردار نصرالله خان دبيعت خبر ورکړ . Ø¯Ø¯Û Ø®Ø¨Ø± په ÚÙ†Ú¯ Ú©ÚšÙŠ ÛŒÛ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ديو خپلواک هيوادپه توگه معرÙÛŒ Ú†Û Ú©ÙˆÙ„Ø§ÙŠ سي نړيوالی معاهدي اوپروتوکولونه لاسليک Ú©Ú“ÙŠ اعلان ÙˆÚ©Ú“ . Ù¾Ø¯Û Ù„ÙŠÚ© امان الله خان Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ديوه خپلواک هيواد په توگه معرÙÙŠ اوله دوي نه ÛŒÛ ÙˆØºÙˆÚšØªÙ„ Ú†ÙŠ دده سره ديوخپلواک هيواد په توگه سندونه لاس ليک Ú©Ú“ÛŒ .
دامان الله خان Ø¯Ù‡Ù…Ø¯Û Ù‡Ú…ÙˆÙ„Ù‡ امله دوخت شوروی نظام ÙŠÙˆØ§Ø²Ù†Û Ù‡ÙŠÙˆØ§Ø¯ÙˆÙˆÚ†ÙŠ د۱۹۱۹ ز کال پر Û²Û· ÛŒÛ Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªÙ† خپلواکي سره له Ø¯Û Ú†Û ØªØ±Ø¯ØºÙ‡ وخت انگريززانو په رسميت نه وه Ù¾ÛÚ˜Ù†Ø¯Ù„Û Ø¯Ùˆ په په رسميت وپÛژندل او دامان الله خان سره Ø¯Ø§Ù†Ú¯Ø±ÛØ²Ø§Ù†ÙˆÙ¾Ø± وړاندي دخپلواکي دپوره ترلاسه کولو په برخه Ú©ÙŠ ÛŒÛ Ù„ÙˆÙŠÙ‡ مرسته ÙˆÚ©Ú“Ù‡ .
پد Û Ù¾ÙˆÙ‡ÛÚ–Ù… Ú†ÙŠ داسوا Ù„ به ترډيره بريده لاجوابه پاتÛÚ–ÙŠ Ú†ÙŠ وايي : کومه خپلواکي اوکله ،په کوم تاريخ ؟؟؟؟
Ù¾Ø¯Û Ù¼Ú©ÙˆØ§ÙˆØ¯Ø§ÙØºØ§Ù† شاعر وهاب ستير Ù¾Ø¯Û Ø´Ø¹Ø± خپله ليکنه رانغاړم :
که په کابل که په پروان تويږي
که په هرات که په لغمان توييږي
نه کوم انگريز نه کوم چنگيزدی هلته
يواÚÛ ÙˆÙŠÙ†Ù‡ Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù† توييږي
Ø¯Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ø¯Ø®Ù¾Ù„ÙˆØ§Ú©Û ØªØ± لاسه کولو خاطره Ø¯Û ØªÙ„ ژوندی اودخپلواکی دلاري دشهيدانو Ø§ÙˆÙ‚Ù‡Ø±Ù…Ø§Ù†Ø§Ù†ÙˆÙŠØ§Ø¯Ø¯Û ØªÙ„ پاتی اوابدي وي . ومن الله التوÙيق