په Ø¯Û ÙˆØ±ÙˆØ³ØªÛ ÙˆØ®ØªÙˆÙ†Ùˆ Ú©ÙŠ ډیری ماته ته د تداوي دپاره راÚÙŠ Ú†ÙŠ ويښتان ÛŒÛ Ø±Ú˜ÛŒØ¯Ù„ÙŠ وي او یا ÛŒÛ Ø§ÙˆØ³ تازه په رژيدلو شروع Ú©Ú“ÛŒ وي.
زه خپله د پوستکي او جنسي ناروغیو ټرینر متخصص یم Ú†ÙŠ هره ÙˆØ±Ú Ø¯Ø§ ډول ناروغان ګورم ØŒ د پاک خداي په مرسته او د خپلو تجربو په مټ ÛŒÛ Ø¯Ø±Ù…Ù„Ù†Ù‡ کوم . پدغو کسانو Ú‰ÛŒØ±Û ÛŒÛ Ù„ÙˆØ³ØªÙŠ خلګ دی او کله ناکله زما د زده Ú©Ú“Ùˆ او کارونو په باره Ú©ÙŠ پوښتني را څخه کوي او Úیني لا غواړي د نوموړي ستونزي په اړوند لیکلي مواد او مالوماتونه تر لاسه Ú©Ú“ÙŠ . ددغسي غوښتنو له مخي غواړم د لاندي لنډی لیکني د لاري د دوی سره مرسته ÙˆÚ©Ú“Ù… . خدای دي ÙˆÚ©Ú“ÙŠ په اړین وخت Ú©ÙŠ ÛŒÛ Ù¾Ù‡ درد وخوري :
ما خپل لوړي زده Ú©Ú“ÙŠ د Ø±ÙˆØ³ÙŠÛ Ù¾Ù‡ مسکو ښار Ú©ÙŠ د « اولسونو د Ø¯ÙˆØ³ØªÛ Ù¾ÙˆÙ‡Ù†ØªÙˆÙ† » ( People’s Friendship University ) Ú©ÙŠ پایته رسولي دي . د ÙØ§Ø±ØºÙŠØ¯Ù„Ùˆ څخه وروسته مي Ú…Ùˆ کاله د کابل په مرکزي کتنÚÛ Ú©ÙŠ کار ÙˆÚ©Ú“ او د تخصص د تر لاسه کولو په موخه بیا نوموړي هیواد ته Ùˆ لیږل سوم . تر تخصص اخیستلو وروسته مي 16 کاله د مسکو په مختلÙÙˆ روغتونونو Ú©ÙŠ کار Ú©Ú“ÙŠ دی تر Ú…Ùˆ Ú†ÙŠ په 2000 کال Ú©ÙŠ ډنمارک ته ولاړم او هلته مي هم په څلورو مختلÙÙˆ روغتونونو Ú©ÙŠ کار اومشاهدات تر سره Ú©Ú“ÙŠ دي . په 2005 کال Ú©ÙŠ وطنوالو ته د چوپړ په موخه بیرته Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ته را ستون او د کندهار د جنوبي زون په مرکزي روغتون ( میرویس روغتون ) Ú©ÙŠ مي کار پیل Ú©Ú“ او Ú…Ùˆ کاله د پوستکي او جنسي ناروغیو د څانګي شي٠یا د سرویس مشر پاته سوی وم . د تقاعد څخه وروسته اوس په خپل کتنÚÛ Ú©ÙŠ کار کوم. دا Ú†ÙŠ ما د طب په ډګر Ú©ÙŠ خپل تر نيمایي زیات عمر تیر Ú©Ú“ÛŒ او مختلÙÙˆ هیوادونو Ú©ÙŠ د ډول ډول ناروغانو سره مخامخ سوی یم ØŒ طبعي خبره ده Ú†ÙŠ بډایي تجربي مي لاس ته Ø±Ø§ÙˆÚ“Û Ø¯ÙŠ . د پوستکي او جنسي ناروغیو له Ú‰Ù„Û Ú…Ø®Ù‡ د ويښتانو رژیدل نه یوازی په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÙŠØŒ بلکي په بهرني پرمختللوهیوادونو Ú©ÙŠ هم زیات شمیر خلګ ورڅخه سر ټکوي .
دا Ú†ÙŠ د سر ویښتان د نارینه وو او ÚšÚینه وو په ښکلا Ú©ÙŠ خاص رول لري ØŒ ÚÚ©Ù‡ ÛŒÛ Ù†Ùˆ د زیاتو خلګو پام ÚØ§Ù†ØªÙ‡ Ø§Ú“ÙˆÙ„Û Ø§Ùˆ Ú©ÙˆÚšÚš کوي Ú†ÙŠ ژر تر ژره ÛŒÛ ØªØ¯Ø§ÙˆÙŠ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ.
اوس غواړم Ú†ÙŠ ستاسو سره هغه تجربه شریکه Ú©Ú“Ù… Ú†ÙŠ ما د یوه کال په جریان Ú©ÙŠ (2015-2016) په 883 ناروغانو باندي Ú†ÙŠ د ویښتانو د رژیدلو څخه ÛŒÛ Ø´Ú©Ø§ÛŒØª درلود ØŒ تر سره کړیده . دا په ØÙ‚یقت Ú©ÙŠ د ÛŒÙˆÛ Ú…ÛŒÚ“Ù†ÙŠ پایله ده Ú†ÙŠ وړاندي کوم ÙŠÛ. په دغو 883 ناروغانو Ú©ÙŠ د بیلابیلو عمرونو کسان نارینه، ÚšÚÙŠ او ان کوچنیان ټول شامل وه.
له Ø¯Û Ú‰Ù„Û Ú…Ø®Ù‡ :
لومړی : د 91 کوچنیانو د سر ویښتان د ساري Ùنګسي ناروغیو له امله رژیدل . Ù†ÙˆÙ…ÙˆÚ“Û Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ø¯ کورني ØÛŒÙˆØ§Ù†Ø§ØªÙˆ څخه اخستل کیږي او عبارت دي له:
ال٠- Trichophyton
ب Microsporum
ج - Fangus
دویم : 353 ÚšÚینه ناروغانو Stress او Depression درلود .
دریم : د 5 ÚšÚینه ناروغانو بیا د Syphilis ناروغی له امله د سر ویښتان رژیدل.
نوموړي Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ø¯ جنسي نژدیوالي د لاري یو بل ته انتقالیږي او په خاصو اعراضو اوعلایمو او همدارنګه د VDRL معایناتو په مټ ÛŒÛ ØªØ´Ø®ÛŒØµ کیږي.
دا Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ù¾Ù‡ بهرني پرمختللو هیوادونو Ú©ÙŠ په پراخه Ú©Ú†Ù‡ لیدل کیږي.
څلورم : 96 ÚšÚینه ناروغانو بیا دغه لاندي Ùکتورونه درلودل :
1- د وینی کموالی (anemia) چي د هر سبب له امله وي .
2- د وټامینونو کموالی په تیره بیا د B ګروپ ویټامینونه .
3- د بیلابیلو مینرالونو کموالی .
4- د Úینو خاصو درملو استعمال.
5- د ویښتانو توني کول او یا رنګول په کیمیاوی رنګونو سره .
6- د Ø¨Û Ú©ÛŒÙیته او تیز کیمیاوي شامپوګانو، جيل او تیلو کارول .
7- د ویښتانو غوړول په تیلو باندي .
8- او یا د Úینو ناروغیو تیرول Ù„Ú©Ù‡ Ù…ØØ±Ù‚Ù‡ .
پنÚÙ… : 195 نارینه ناروغانو ÛŒÛ Stress او Depression درلود .
شپږم : 7 نارینه ناروغان ÛŒÛ Ø¯ Syphilis په ناروغی اخته وه .
اووم : او 138 ناروغانو ÛŒÛ Ù…Ø®ØªÙ„Ù Ù„Ø§Ù…Ù„ÙˆÙ†Ù‡ درلودل Ù„Ú©Ù‡ د ویني کموالی (anemia)ØŒ د ویټامینونو او منرالونو کموالی، بي Ú©ÛŒÙیته او تیز شامپوګانو استعمال، او همدارنګه د Úینو ساري ناروغیو تیرول Ù„Ú©Ù‡ Ù…ØØ±Ù‚Ù‡ .
څرنګه Ú†ÙŠ زموږ په هیواد Ú©ÙŠ کورني تاوتریخوالی ØŒ اقتصادي او امنیتي ستونزي، Ø¬Ú«Ú“ÛØŒ غریبي او داسي نور دیر زیات لیدل کیږي نو ÚÚ©Ù‡ stress او depression د نوموړي Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ù¾Ù‡ لاملونو Ú©ÙŠ یوه ډیره برخه جوړوي، Ú†ÙŠ تر نیمایي لا هم زیات دي.
دا خبره هغه وخت ماته په ØªØ¬Ø±Ø¨Û Ø³Ø±Ù‡ په اثبات ورسیده کله Ú†ÙŠ په کابل Ú©ÙŠ د 1987-1989کلونو تر Ù…Ù†ÚØŒ پر هوایي ډګر باندي د شکر Ø¯Ø±Û Ú…Ø®Ù‡ راکټان او هاوانونه ورغورÚول کیده، نوهغه خلګ Ú†ÙŠ کورونه ÛŒÛ Ùˆ نوموړي میدان ته Ù†Ú˜Ø¯Û ÙˆÙ‡ØŒ هغوي به ټول په بیره Ú©ÙŠ وه، stress او depression ÛŒÛ Ø¯Ø±Ù„ÙˆØ¯Ù‡ Ú†ÙŠ له امله به ÛŒÛ Ø¯ سر ویښتان رژیدل او موږ ته به د کابل مرکزي پولي کلینیک ته د علاج د پاره راتله .
او همدارنګه هغه طالبان چي په ګوانتینامو کي بندیان وه، نو د هغوي سره به هلته ډیر ظلم کیده او د سخت stress لاندي به وه. وروسته کله چي هغوي را خلاص سول، نو هم ماته به د alopecia ( د ویښتیانو رژیدل ) د تداوي دپاره راتله.
همدارنګه یوه بله تجربه هم دا ده Ú†ÙŠ زیاته مطالعه کول هم د سر ویښتان رژوي، کله Ú†ÙŠ ما په ÚÙˆØ§Ù†Û Ú©ÙŠ د طب پوهنÚÛ Ø´Ø±ÙˆØ¹ Ú©Ú“ÙŠ وه نو تر خوب او Ø§Ø³ØªØ±Ø§ØØª مي مطالعه ډیره وه، نو ÚÚ©Ù‡ د زیاتي Ù…Ø·Ø§Ù„Ø¹Û Ù„Ù‡ امله مي زیات د سر ویښتان ورژیدل.
یو وخت ÛŒÙˆÛ ÚšÚÙŠ پوښتنه راڅخه ÙˆÚ©Ú“Ù‡ Ú†ÙŠ د لیونیانو د سر ویښتان ولي نه رژیږی؟
څرنګه Ú†ÙŠ موږ او تاسو ټول پوهیږو Ú†ÙŠ لیونی نه په غم پوهیږي، نه په ښادي او نه هم Ùکرونه او سوچونه وهي، نو ÚÚ©Ù‡ ÛŒÛ ÙˆÛŒÚšØªØ§Ù† پر خپل ØØ§Ù„ پاته وي. د لوړو یادوونو څخه مالومیږي Ú†ÙŠ دغه Ùکتورونه د سر د ویښتانو په رژیدو Ú©ÙŠ لوي رول لري .
یوه بله مهمه خبره ده Ú†ÙŠ باید په یاد یي ولرو هغه دا Ú†ÙŠ د Úینو خلګو د سر د ویښتانو رژیدل هغوي ته په میراث ور پاته وي يعني Ú©Ù‡ چیري پلار او نیکه ÛŒÛ Ø¯ سر ویښتان ونه لري نو امکان ÛŒÛ Ø³ØªÙ‡ Ú†ÙŠ ده ته دغه نقص په جنیټیکي ډول سره په میراث ورپاته سي او په همدا ډول دده Ùˆ اولادونو ته هم Ù¾Ø³Û ÙˆØ± نقل سي Ú†ÙŠ دغه ØØ§Ù„ت ÛŒÛ Ø¨ÛŒØ§ تداوي نه لري.
اوس Ø±Ø§ÚØ¦ Ú†ÙŠ په علمي Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ú©ÙŠ د ويښتانو رژیدل (Alopecia) ÙˆÚ…ÙŠÚ“Ùˆ او د هغه په میخانیکیت ÚØ§Ù†ÙˆÙ†Ù‡ پوه Ú©Ú“Ùˆ.
د لومړی برخي پای . نور بیا