دخپریدو نیټه : 2014-07-16 مخپرونکئ : 098 - دبÛنوا اداره - کابل
د Ø±ÙˆÚ˜Û Ø§ØªÙ„Ø³Ù…Ù‡ تØÙÙ‡
لیکوال : نثار اØÙ…د صمد
درنو لوستونکو ØŒ روژه د جسم او Ø±ÙˆØ Ø¯ÙˆØ§Ú“Ùˆ لپاره ده . جسم د خوراک ØŒ څښاک او جماع څخه منع ÙˆÛŒ . هر روژیاتیً ( یا Ø±ÙˆÚ˜ÛŒØ§ØªÛ ) باید د غیبت ØŒ درواغو ØŒ تهمت ØŒ چغلیو ØŒ ØØ³Ø¯ او نورو څخه ÚØ§Ù† پخپله منع Ú©Ú“ÛŒ . په بل عبارت ØŒ د روژه Ù„Ø±ÙˆÙ†Ú©Û Ø¨Ø¯Ù† هغه دی Ú†ÛŒ لاس ØŒ Ù¾ÚšÙ‡ ØŒ سترګی ØŒ غوږونه ØŒ شرمګاه ØŒ معده او زړه ÛŒÛ Ø¯ ګناهونو د کولو څخه روژه ÙˆÛŒ . یعنی سترګی ÛŒÛ ØØ±Ø§Ù…Ùˆ ته د کتلو څخه ØŒ غوږونه د ØØ±Ø§Ù…Ùˆ Ø§ÙˆØ±ÛØ¯Ù„Ùˆ ( مثلأ درواغ ØŒ غیبت ØŒ چغلی.... ) څخه ØŒ لاس د ØØ±Ø§Ù…Ùˆ اخیستلو ØŒ Ù¾ÚšÛ ØØ±Ø§Ù…Ùˆ ته له ورتګه ØŒ ژبه د درواغ ØŒ ÙØØ´ او باطل ویلو ØŒ معده د خوړلو او څښلو ØŒ شرمګاه د جنسی عمل څخه Ú‰Ú‰Ù‡ او مخنیوی ÙˆÚ©Ú“ÛŒ . نو دا مهال بدن په رښتیا هم روژه Ù†ÛŒÙˆÙ„Û Ø¯Ù‡ . Ú©Ù‡ داسی نه ÙˆÛŒ ØŒ نو ØÛŒÙˆØ§Ù† هم ÙˆÚ–ÛŒ ساتل کیدای سی خو هغه ته روژه نه ویل کیږی ! دا هم د Ø±ÙˆÚ˜Û Ø§ØªÙ„Ø³Ù…Ù‡ تØÙه، خو د Ù…ØØªØ±Ù…Ùˆ ÙÛØ³Ø¨ÙˆÚ© والو څخه هیله ده Ú†ÛŒ د کومی برخی د اقتباس په صورت Ú©ÛŒ د لیکوال اجازه اصولأ باید واخلي یا نوم ÛŒÛ ÙˆØ±Ø³Ø±Ù‡ ذکر کړی، والسلام ( Ù† . صمد، nsamad57@hotmail.com).
د ابن جوزي (رØ) Ù†ØµÛŒØØª
« Ø§Û Ù‡ØºÙ‡ انسانه Ú†ÛŒ د جنت په لټه Ú©ÛŒ ÙŠÛ ØŒ پوه سه Ú†ÛŒ ستا پلار آدم (ع) د ÙŠÙˆÛ Ú«Ù†Ø§Ù‡ له امله د جنت څخه وايستل سو . آيا ته په داسی ØØ§Ù„ Ú©ÛŒ د جنت هيله Ù„Ø±Û Ú†ÛŒ ډير ګناهونه دی Ú©Ú“ÙŠ دي او توبه نه ورباندی Ú©ÙˆÛ ØŸ هغه انسان ته Ú†ÛŒ په ناپوهي سره خپل وخت تير Ú©Ú“ÛŒ او په Ù†Ø§ÙØ±Ù…Ø§Ù†Û Ø®Ù¾Ù„ روزګار چلوی مناسبه دا ده Ú†ÛŒ د خپل تير عمر په کړنو ډيری اوښکی توی Ú©Ú“ÛŒ .
Ø§ÙØ³ÙˆØ³ د هغه چا په ØØ§Ù„ Ú†ÛŒ هر څومره ÙŠÛ Ú«Ù†Ø§Ù‡ÙˆÙ†Ù‡ زياتيږي هغومره ÙŠÛ Ø§Ø³ØªØ¹ÙØ§Ø± کميږي ØŒ او هر څومره Ú†ÛŒ قبر ته لنډيږي هغومره ÙŠÛ Ø³Ø³ØªÙŠ او ټنبلي زياتيږي .
ای هغه انسانه Ú†ÛŒ خپله Úواني دی تباه Ú©Ú“Ù‡ ! د اعمالو Ø¯ÙØªØ± دی د Ù†Ø§ÙØ±Ù…انیو څخه Ú‰Ú© Ú©Ú“ÛŒ دی . آيا ته نه Ù¾ÙˆÙ‡ÙŠÚ–Û Ú†ÛŒ د انسان اندامونه به د ØØ´Ø± په ÙˆØ±Ú Ù¾Ø± خبرو کولو راسي او پر تا به شاهدي ووايي ؟»
هو ØŒ Ú©Ù‡ موږ او تاسی په ګرÛوان Ú©ÛŒ وګورو باالکل همداسی ده . د Ø´Ùیق بلخي (رØ) له قوله ډیر ناوړه او بدبخته انسان هغه دی Ú†ÛŒ د ØªÙˆØ¨Û Ù¾Ù‡ طمع ګناه Ú©ÙˆÛŒ . امام Ø´Ø§ÙØ¹ÛŒ (رØ) ÙØ±Ù…ایی Ú†ÛŒ تر ټولو جاهل او ناپوه هغه Ú…ÙˆÚ© دی Ú†ÛŒ د ګناه څخه خبر ÙˆÛŒ لاکن بیا هم د هغه مرتکب کیږی . نوهیله ده Ú†ÛŒ د پورتنیو بزرګانو او شیخانو د لارښوونو مطابق ÚØ§Ù†ÙˆÙ†Ù‡ Ø§ØµÙ„Ø§Ø Ú©Ú“Ùˆ . یو عالم Ú…Ù‡ ÚšÙ‡ ویلی دي : Ú©Ù‡ ټول بشریت یو په یو پر هغه ګناه Ú†ÛŒ مرتکب سوی ØŒ اعترا٠وکړي نو یو بÛګناه به هم پاته نسي Ú†ÛŒ ګنهکار ته جزا ورکړی . پس الله دی دنیا او عقبا راسمه Ú©Ú“ÛŒ .
د سعدي (رØ) Ú…Ùˆ Ù†ØµÛŒØØªÙˆÙ†Ù‡
لومړی Ù€ هغه Ú…ÙˆÚ© Ú†ÛŒ Ù„Ù…ÙˆÙ†Ú Ù†Ù‡ Ú©ÙˆÛŒ د پور معامله مه ورسره کوئ ØŒ Ú©Ù‡ هر څومره ÛŒÛ Ø§Ú“ØªÛŒØ§ هم ډیره ÙˆÛŒ . ÚÚ©Ù‡ Ú†ÛŒ هغه د خدای تعالی پور نه ادا Ú©ÙˆÛŒ نو ستا قرض به Ú…Ù†Ú«Ù‡ ادا Ú©Ú“ÛŒ .
دوهم Ù€ Ú©Ù‡ د چا تکلی٠لیری Ú©Ú“Û Ú‰ÛŒØ± غوره دی نسبت Ø¯Û ØªÙ‡ Ú†ÛŒ ØØ¬ ته ولاړ Ø³Û Ø§Ùˆ د لاری په هر ÚØ§ÛŒ Ú©ÛŒ زر زر رکعـته Ù„Ù…ÙˆÙ†Ú ÙˆÚ©Ú“Û .
درÛیم Ù€ د الله تعالی څخه وبیریږم ØŒ بیا د هغه چا څخه وبیریږم Ú†ÛŒ د الله تعالی څخه نه بیریږی .
څلورم ـ که روزي په عقل سره وای نو د دنیا کم عقلان به له لوږی مړه سوي وای .
پنÚÙ… Ù€ Ú©Ù‡ کوم Ù…ØØªØ§Ø¬ په Ø¹Ø§Ø¬Ø²Û Ø³Ø±Ù‡ Ú…Ù‡ درنه وغواړي ÙˆØ±ÛŒÛ Ú©Ú“Ù‡ ØŒ Ú©Ù‡ نه ښایی کوم ظالم یی په زور درڅخه واخلی .
شپږم Ù€ Ú©Ù‡ د کوم غریب سره یوه Ú‰ÙˆÚ‰Û ÙˆÛŒ نیمه ÛŒÛ Ø®Ù¾Ù„Ù‡ خوری او نیمه ملنګ ته ورکوی ØŒ خو Ú©Ù‡ د یو پاچا سره هیواد ÙˆÛŒ هغه د بل هیواد د نیولو Ú©ÙˆÚšÚš هم Ú©ÙˆÛŒ .
اووم Ù€ لس سړي ÛŒÛ Ù¾Ø± یوه کاسه خوړلای سی مګر دوه سپي ÛŒÛ Ù¾Ø± یوه مرداره کاسه نه سي خوړلای .
اتم Ù€ هغه په رښتیا هم عقلمند دی Ú†ÛŒ د ØºØµÛ Ù¾Ù‡ ØØ§Ù„ت Ú©ÛŒ د ژبی واک ولری .
هو ØŒ د سعدي ØµØ§ØØ¨ هره خبره او هره وجیزه دنیوي او اخروي بریالیتوب دی . Ú©Ù‡ پورتنیو آموزنده نصایØÙˆ ته ÚšÙ‡ Úیر سو او هغه قلبأ عملی Ú©Ú“Ùˆ نو په غربت Ú©ÛŒ به شتمن او په Ú©Ù…Ø²ÙˆØ±Û Ú©ÛŒ به Úواکمن یو . بقراط Ú…Ù‡ ÚšÙ‡ ویلی دي : « هغه کس ناپوه دی Ú†ÛŒ خپل عیب نه وینی او د بل چا Ù†ØµÛŒØØª هم نه اوري . » نو الله دی د پورتنیو ضروري Ù†ØµÛŒØØªÙˆÙ†Ùˆ د هضم او عزم توÙیق راکړی ØŒ آمین