دخپریدو نیټه : 2014-10-05 مخپرونکئ : 039 - دبÛنوا اداره - کابل
دقرآن کريم دتلاوت آداب
مولوي عصمت الله عزام
بسم الله الرØÙ…Ù† الرØÙŠÙ…
الØÙ…دلله ÙˆØØ¯Ù‡ والصلاة والسلام علی من لانبی بعده امابعد:
دقرآن کريم تلاوت له لويواوغوره عباداتوله جÙÙ…Ù„Û Ú…Ø®Ù‡ دی.
داÚÚ©Ù‡ Ú†ÙŠ دقرآن کريم قاري دالله پاک سره په مجلس کوي،الله پاک يادوي،له Ø¯Û Ø§Ù…Ù„Ù‡ ÙŠÛ Ø§Ù„Ù„Ù‡ پاک هم يادوي.
داقرآن Ú†ÙŠ Ù…ÙˆÚ–Ø§ÙˆØªØ§Ø³ÙˆÙŠÛ ØªÙ„Ø§ÙˆØª Ú©ÙˆÙˆØŒÙŠØ§ÙŠÛ Ø§ÙˆØ±Ùˆ Ø§ÙˆÙŠØ§ÙŠÛ ØÙظ کوودادهغه ذات کلام دی Ú†ÙŠ ټول کائنات ÙŠÛ Ù¾ÙŠØ¯Ø§Ú©Ú“ÙŠ دي،دمخکينواو وروستنوټولورب دی،دادالله پاک Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ Ø±Ø³Û Ø¯Ù‡ØŒØ§ÙˆÙ†ÛØºÙ‡ لارده،دمبارک ذکر،اوښکاره رڼاده.
الله پاک Ø¯ØØ¶Ø±Øª جبرئيل-علیه السلام-په ذريعه دنبي-عليه السلام-په مبارک زړه په عربي سپÛÚ…Ù„Û Ú˜Ø¨Ù‡ نازل کړڅوخلگ دالله پاک له Ù†Ø§ÙØ±Ù…Ø§Ù†ÙŠÙˆÙˆÙˆÛØ±ÙˆÙŠ.
کله Ú†ÙŠ دادومره لوی عبادت دی نوبايددقرآن کریم دتلاوت په وخت Ú©ÙŠ Ø¯Ø¯Û Ù…Ù‚Ø¯Ø³ اوسپÛڅلي کتاب ادب ÙˆÚ©Ú“Ùˆ.
څودتلاوت له امله دلازياتوثوابونوخاوندان وگرزو.
دلته زه غواړم چي دقرآن کريم دتلاوت آداب وليکم.
علامه سيوطي رØÙ…Ù‡ الله په خپل کتاب Ú©ÙŠ په ØªÙØµÙŠÙ„ سره دتلاوت آداب ددلائلوسره ليکلي دي.
خوزه غواړم Ú†ÙŠ په مختصره توگه دتلاوت آداب Ø¯Ù…ØØªØ±Ù…ولوستونکوسره شريک Ú©Ú“Ù….
Û±:دقرآن کريم دتلاوت لپاره اودس کول Ù…Ø³ØªØØ¨ دی.(Ø¨Û Ø§ÙˆØ¯Ø³Ù‡ تلاوت کول هم روادي په Ø¯Û Ø´Ø±Ø· Ú†ÙŠ قرآن کريم ته لاس ورنه ÙˆÚ“Ù„ شي.)
Û²:تلاوت بايدپه پاک اوسپÛڅلي ÚØ§ÛŒ Ú©ÙŠ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ Ú†ÙŠ هلته هيڅ نجاست وجودونه لري اوغوره داده Ú†ÙŠ په مسجدکي ÙˆÚ©Ú“Ù„ شي،په ØÙ…ام اولارکي تلاوت مکروه دی.(ØÙ…ام خوپاک نه وي اوپه لارکي خلگوته تکلي٠رسÛÚ–ÙŠ اوددوی دنه پاملرني له امله دقرآن کريم Ø¨Û ØØ±Ù…تي Ú©ÛÚ–ÙŠ.)
Û³:Ù‚Ø¨Ù„Û ØªÙ‡ مخامخ په آرام،عزت،خشوع اوسرښکته کولوسره Ú©ÚšÛناستل Ù…Ø³ØªØØ¨ دي.
۴:دقرآن کريم دتعظيم اودطهارت په مقصدترتلاوت مخکي مسواک وهل سنت دي.
۵:دتلاوت ترشروع مخکي اعوذبالله لوستل سنت دي.
6:له سورة التوبة پرته دهرسورت په پيل کي بسم الله بايدولوستل شي.
Û·:قرآن کريم بايدپه ترتيل اودتجويدپه پام Ú©ÙŠ نيولوسره ولوستل شي.(بايددمجلواواخبارونوپه Ú…ÛØ±Ù¾Ù‡ ØªÛØ²Ø¦ سره ونه لوستل شي Ú†ÙŠ دسړي Ùکردسورت پای ته وي Ú†ÙŠ کله به ور ورسÛÚ–Ù….)
Û¸:قرآئت په سوچ اوÙکرسره لوستل سنت دي،دا(په سوچ اوÙکرسره دقرآن کريم لوستل )لوی مقصداومهم مطلوب دی(ÚÚ©Ù‡ دقرآن کريم دنزول اصلي هد٠دادی Ú…ÙˆÚØ§Ù† ورباندي پوه Ú©Ú“Ù„ شي اوبيادهغي پوهي په رڼاکي خپل ژوندسرته ورسول شي)په تدبراوÙکرلوستلوسره Ø³ÙŠÙ†Û Ø®Ù„Ø§ØµÛÚ–ÙŠ اوزړونه روښانه Ú©ÛÚ–ÙŠ.
همدارازدقرآن کريم سره مناسبي Úيني Ø¯ÙØ¹Ø§Ú¯Ø§Ù†ÙŠ Ù‡Ù… بايدولوستل شي دبÛÙ„Ú¯ÙŠ په توگه نبي-عليه السلام-به Ú†ÙŠ:Ø³Ø¨Ø Ø§Ø³Ù… ربک الاعلی ÙˆÙ„ÙˆØ³ØªØŒØ³ÙØ¨ØØ§Ù† ربي الاعلی به ÙŠÛ ÙˆÙ„ÙˆØ³ØªÙ‡ همدارازنوري Ø¯ÙØ¹Ø§Ú¯Ø§Ù†ÙŠ Ù‡Ù… راغلي دي.(خودا هغه مهال Ú†ÙŠ په لمانÚÙ‡ Ú©ÙŠ نه وي)
Û¹:دتلاوت په وخت Ú©ÙŠ ژړل،يادژړه Ù‡Ú…Ù‡ کول چاته Ú†ÙŠ ژړانه ورÚي،خشوع اوغم کول Ù…Ø³ØªØØ¨ دي.
۱۰:قرآن کريم په ښه اوازسره لوستل سنت دي.
Û±Û±:Úيني Ø§ØØ§Ø¯ÙŠØ« داسي راغلي د ÙŠ Ú†ÙŠ له هغوپه لوړاوازتلاوت کول Ù…Ø³ØªØØ¨ معلومÛÚ–ÙŠ اوله Úينوپټ اوپه کښته اوازلوستل Ù…Ø³ØªØØ¨ معلومÛÚ–ÙŠ.
تطبيق داسي دی:په پټه لوستل په هغه ÚØ§ÛŒ Ú©ÙŠ غوره دي Ú†ÙŠ له Ø±ÙŠØ§Ø¡ÙˆÛØ±Ûږي،ياچاته تکلي٠رسÛÚ–ÙŠ اوله Ø¯Û Ù¾Ø±ØªÙ‡ جهرغوره دی.
Û±Û²:قرآن کريم ته په کتوتلاوت کول له ياده ترتلاوت غوره دی ÚÚ©Ù‡ قرآن کريم ته کتل مطلوب عبادت دی.
Û±Û³:دچادخبروله امله تلاوت بندول،همدارازدتلاوت په دوران Ú©ÙŠ خندل،په عبث کاروکي Ù…ØµØ±ÙˆÙ Ú©ÛØ¯Ù„ اوعبث(ÙŠÙˆÛ Ø§ÙˆØ¨Ù„ÙŠ خواته)کتل مکروه دي.
Û±Û´:غوره داده Ú†ÙŠ دقرآن کريم دترتيب مواÙÙ‚ تلاوت وشي.
Û±Ûµ:دقرآن کريم دختم په وخت Ú©ÙŠ Ø¯ÙØ¹Ø§Ø¡Ú©ÙˆÙ„ سنت دي.(په Ø¯Û ÙˆØ®Øª Ú©ÙŠ Ø¯ÙØ¹Ø§Ø¡Ù‚بÛÚ–ÙŠ)
(الاتقان ÙÙŠ اصول القرآن ملخصا:ج۱ له ۲۱۲نه تر۲۲۴مخ پوري)
الله پاک دي دقرآن کريم سره دزيات تعلق توÙيق راکړي آمين
وصلی الله علی نبينامØÙ…دوعلی آله ÙˆØ§ØµØØ§Ø¨Ù‡ اجمعين