د زړه نعمت د الله تبارک Ùˆ تعالی هغه عظیم نعمت دی Ú†Û Ø¯ انسان ژوند ور سر تړلی ــ انسان د Ø®Ù¾Ù„Û Ø®Ù¼Û Ø¨Ø±Ø§Ø¨Ø± د ØºÙˆÚšÛ Ø§Ùˆ پوستکي څخه جوړ شوی دا ÙˆÚ“ÙˆÚ©ÛŒ ماشین هر وخت او هره Ú«Ú“Û Ù¾Ø®Ù¾Ù„ لوري مشغول وي ــ او د انسان رګ رګ ته وینه رسوي ــ او له کله Ú†Û Ø¯ Ø¯Û Ú†Ù„ÛØ¯Ù„ پیل شوي نو تر کلونو کلونو ټول کال او هر وخت یوه Ú«Ú“Û Ù‡Ù… نه بندیږي ــ
Ù„Ú– سوچ وکړئ Ú†Û Ø¯ انسان زړه په منÚني توګه یوه دقیقه Ú©Û Ø¯ÙˆÙ‡ اویا Û·Û² Úله غورÚیږي یوه ساعت Ú©Û Ú…Ù„ÙˆØ± زره Ø¯Ø±Û Ø³ÙˆÙ‡ او شل Û´Û³Û²Û° Úله او یوه ÙˆØ±Ú Ú©Û ÛŒÙˆ Ù„Ú© Ø¯Ø±Û Ø²Ø±Ù‡ شپږ سوه او اتیا Û±Û°Û³Û¶Û¸Û° Úله او یو کال Ú©Û Ø§ÙˆÙ‡ دیرش ملیونه اته Ù„Ú©Ù‡ Ø¯Ø±Û Ø²Ø±Ù‡ او دوه سوه Û³Û·Û¸Û´Û³Û²Û°Û° Úله غورÚیږي ـــ تاسو اندازه وکړئ! الله تعالی د زړه ماشینري Ú†Û Ù†Ù‡ د Ø§ÙˆØ³Ù¾Ù†Û Ú…Ø®Ù‡ جوړه ده، بلکه: Ø¯ÛŒÙˆÛ ØºÙˆÚšÛ Ú…Ø®Ù‡ پیدا او Ú…Ù†Ú«Ù‡ ÛŒÛ Ø¬ÙˆÚ“ Ú©Ú“ÛŒ Ú†Û Ú©Ù„ÙˆÙ†Ù‡ کلونه ØªÛØ±Ø´ÙˆÙŠ Ø§Ùˆ زړه بغیر له وقÙÛ ÛŒØ§ Ø¯Ø±ÛØ¯Ùˆ مشغول ده دا دکوم قدرت کرشمه ده ...ØŸ الله Ø³Ø¨ØØ§Ù†Ù‡ Ùˆ تعالی د انسان د بدن له هر غړي او هر ÙØ¹Ù„ څخه خبر دار دی. [وهو بکل شیئ علیم].
د زړه په هکله رسول الله صلی الله علیه وسلم ÙØ±Ù…ايي : الا ان ÙÙŠ الجسد لمضغة اذا ØµÙ„ØØª ØµÙ„Ø Ø§Ù„Ø¬Ø³Ø¯ کله واذا ÙØ³Ø¯Øª ÙØ³Ø¯ الجسد کله . Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ«
ژباړه : خبردار! Ø¨ÛØ´Ú©Ù‡ په بدن Ú©Û ÛŒÙˆÙ‡ ټوټه ده Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ سمه شي نو ټول بدن سم وي او Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ بده شي نو ټول بدن بد شي .
Ú©Ú†ÛŒØ±Û Ø¯Ø§ سم وي نو ټول غړي به سم کار کوي او Ú©Ù‡ دا زړه خراب شي نو ټول غړي به ور سره خراب شي، Ø¯Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ اړینه ده Ú†Û Ø¯ یو الله تعالی والا یا ولي سره تړون جوړ Ú©Ú“ÙŠØŒ زړه Ú©Û Ú†Û Ú©ÙˆÙ… شیان پیداکیږي Ù„Ú©Ù‡ ټول بد اخلاق مثلاً تکبر، ØØ³Ø¯ØŒ ریا، بغض، بخیلي، موسیقي اوریدل او له Ø¯Ø§Ø³Û Ù†ÙˆØ±Ùˆ ناوړه شیانو ÚÙ†Û Ø²Ú“Ù‡ پاک Ú©Ú“ÙŠ او ټول اخلاق ØÙ…یده یا ÚšÙ‡ اخلاق Ù„Ú©Ù‡ اخلاص، تقوا، تواضع، تسلیم او رضا، انس او Ù…ØØ¨ØªØŒ د ÚšÙˆ خلکو سره Ø®Ø¨Ø±Û Ú©ÙˆÙ„ او له ډیرو او عبث خبرو څخه ÚØ§Ù† ساتنه او نور په زړه Ú©Û Ù¾ÛŒØ¯Ø§Ú©Ú“ÙŠ کله Ú†Û Ø¯ زړه دنیا ودانه شي نو هره خوا به پسرلی پسرلی په نظر راÚÙŠ.
دغه مضمون او اړین شي ته قرآن هم Ø¯Ø§Ø³Û Ø§Ø´Ø§Ø±Ù‡ کوي، الله تعالی خپل Ù…ØØ¨ÙˆØ¨ پيغمبر ته Ø¯Ø§Ø³Û Ù‡Ø¯Ø§ÛŒØª کوي: }ÙَبÙمَا رَØÙ’مَة٠مÙنْ اللَّه٠لÙنْتَ Ù„ÙŽÙ‡Ùمْ وَلَوْ ÙƒÙنْتَ Ùَظّاً غَلÙيظَ الْقَلْب٠لانْÙَضّÙوا Ù…Ùنْ ØÙŽÙˆÙ’Ù„ÙÙƒÙŽ ÙَاعْÙ٠عَنْهÙمْ وَاسْتَغْÙÙØ±Ù’ Ù„ÙŽÙ‡Ùمْ ÙˆÙŽØ´ÙŽØ§ÙˆÙØ±Ù’Ù‡Ùمْ ÙÙÙŠ الأَمْر٠ÙÙŽØ¥ÙØ°ÙŽØ§ عَزَمْتَ Ùَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه٠إÙنَّ اللَّهَ ÙŠÙØÙØ¨Ù‘Ù Ø§Ù„Ù’Ù…ÙØªÙŽÙˆÙŽÙƒÙ‘ÙÙ„Ùينَ} (آل عمران /159(.
ژباړه: د الله جل جلاله په ÙØ¶Ù„ او عنايت ته د هغوی سره په نرمي چلند کوه، او Ú©Ù‡ ته سخت زړه او د بد خوی خاوند واى نو دا خلک به ستا څخه Ù„Ø±Û Ø§Ùˆ جلا شوي واى.ØŒ نو دوى ته عÙوه وكړه،بخښنه ورته وغواړه او په كارونو ÙƒÛ Ù…Ø´ÙˆØ±Ù‡ ورسره كوه، کله Ø¯Û Ú†Û Ø¯ يو کار عزم وكړ بيا په الله تعالى توكل وكړه، يقينا Ú†Û Ø§Ù„Ù„Ù‡ تعالى توكل كوونكي خوښوي.
په ژوند Ú©Û Ø¹Ø¨Ø« او Ø¨Û Ú«Ù¼Û Ø®Ø¨Ø±Û Ú©ÙˆÙ„ هم ÚšÙ‡ کار ندی، رسول الله صلی الله علیه وسلم ÙØ±Ù…ایي: د الله له ذکر پرته Ú‰ÛŒØ±Û Ø®Ø¨Ø±Û Ù…Ù‡ کوئ، ÚÚ©Ù‡ د الله تعالی له ذکر پرته Ú‰ÛŒØ±Û Ø®Ø¨Ø±Û Ø²Ú“Ù‡ سختوي او سخت زړه والا انسان په ټولو خلکو Ú©Û Ù„Ù‡ الله نه Ú‰ÛØ± Ù„Ø±Û ÙˆÙŠ. قَالَ رسÙول٠اللَّه صَلّى الله٠عَلَيْه٠وسَلَّم: لا تÙÙƒÙ’Ø«ÙØ±Ùوا الكَلامَ بغَيْر٠ذÙÙƒÙ’Ø±Ù Ø§Ù„Ù„Ù‘ÙŽÙ‡ÙØŒ Ùَإنَّ كَثْرَة Ø§Ù„ÙƒÙŽÙ„Ø§Ù…Ù Ø¨ÙØºÙŽÙŠÙ’ر٠ذÙكْر٠اللَّه تَعالَى قَسْوةٌ Ù„ÙÙ„Ù’Ù‚ÙŽÙ„Ù’Ø¨ÙØŒ وإنَّ أبْعَدَ النَّاس٠مÙÙ†ÙŽ اللَّه٠القَلب٠القَاسي. رواه الترمذي.
هر انسان باید پاک زړه درلودونکی وي، Ù„Ú©Ù‡ Ú†Û ÙØ±Ù…ایي: عَنْ عَبْد٠اللَّه٠بْن٠عَمْرÙÙˆ - رَضÙÙŠÙŽ اللَّه٠عَنْهÙمَا - قَالَ : Ù‚Ùيلَ Ù„ÙØ±ÙŽØ³Ùول٠اللَّه٠صَلَّى اللَّه٠عَلَيْه٠وَسَلَّمَ : أَيّ٠النَّاس٠أَÙÙ’Ø¶ÙŽÙ„ÙØŸ قَالَ : ÙƒÙلّ٠مَخْمÙوم٠الْقَلْب٠صَدÙÙˆÙ‚Ù Ø§Ù„Ù„Ù‘ÙØ³ÙŽØ§Ù†Ù. قَالÙوا : صَدÙÙˆÙ‚Ù Ø§Ù„Ù„Ù‘ÙØ³ÙŽØ§Ù†Ù نَعْرÙÙÙÙ‡Ù ØŒ Ùَمَا مَخْمÙوم٠الْقَلْب٠؟ قَالَ : Ù‡ÙÙˆÙŽ النَّقÙيّ٠، التَّقÙيّ٠، لَا Ø¥ÙØ«Ù’Ù…ÙŽ عَلَيْه٠، وَلَا بَغْيَ ØŒ وَلَا غÙلَّ ØŒ وَلَا ØÙŽØ³ÙŽØ¯ÙŽ. رَوَاه٠ابْن٠مَاجَهْ ØŒ وَالْبَيْهَقÙيّ٠ÙÙÙŠ Ø´ÙØ¹ÙŽØ¨Ù الْإÙيمَانÙ. عبد الله بن عمرو رضي الله عنهما وایي: رسول الله صلی الله علیه وسلم ته چا وویل: يارسول الله په خلکو Ú©Û ØªØ± ټولو غوره انسان Ú…ÙˆÚ© دی؟ هغه وویل: هر پاک زړی او د Ú˜Ø¨Û Ø±ÚšØªÙŠÙ†ÛŒØŒ هغوی وویل: صدوق اللسان پیژنو دا Ù…ØÚ©ÙˆÙ… القلب (پاک زړه والا) چا ته وایي؟ هغه وویل: Ù…ØÚ©ÙˆÙ… القلب پاک او سپیڅلي انسان ته وایي، نه ÛŒÛ Ú«Ù†Ø§Ù‡ Ú©Ú“Û ÙˆÙŠ او نه سرکښ یا مخ اړونکی وي، نه دوکه کوي او نه کینه او ØØ³Ø¯ کوي.
ډیره خندا کول هم زړه وژني او په Ø¯Û Ø§Ú“Ù‡ وعید هم راغلی: عَنْ أَبÙÙŠ Ù‡ÙØ±ÙŽÙŠÙ’رَةَ ØŒ قَالَ : قَالَ رَسÙول٠الله٠صَلَّى الله عَليْه٠وسَلَّمَ : لاَ تÙÙƒÙ’Ø«ÙØ±Ùوا الضَّØÙÙƒÙŽ ØŒ ÙÙŽØ¥Ùنَّ كَثْرَةَ الضَّØÙك٠تÙÙ…Ùيت٠الْقَلْبَ.[سنن ابن ماجه 4193].
ژباړه: Ø¯ØØ¶Ø±Øª ابوهریرة رضی الله تعالی عنه څخه روایت دی Ú†Û Ø±Ø³ÙˆÙ„ اکرم صلی الله علیه وسلم ÙˆÙØ±Ù…ایل: ډیره خندا مکوئ ÚÚ©Ù‡ Ú†Û Ú‰ÛŒØ±Ù‡ خندا زړه وژني.
Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ù„Ù‡ موسیقي یا سندرو ویلو څخه هم ÚØ§Ù† ساتل پکار دي: قال رسول الله صلی الله عليه وسلم: " الْغÙنَاء٠يÙÙ†Ù’Ø¨ÙØªÙ النÙÙ‘Ùَاقَ ÙÙÙŠ Ø§Ù„Ù’Ù‚ÙŽÙ„Ù’Ø¨ÙØŒ كَمَا ÙŠÙÙ†Ù’Ø¨ÙØªÙ الْمَاء٠الزَّرْعَ ". رواه بيهقي ÙÙŠ شعب
ژباړه: سندري په زړه Ú©Û Ø¯Ø§Ø³Û Ù†ÙØ§Ù‚ شین کوي Ù„Ú©Ù‡ اوبه Ú†Û Ù†Ø¨Ø§ØªØ§Øª شنه کوي.
Ø³Ù†Ø¯Ø±Û ÙˆÛŒÙ„Ùˆ سره په زړه Ú©Û Ù†ÙØ§Ù‚ پیداکÛÚ–ÙŠ Ù„Ú©Ù‡ څرنګه Ú†Û Ø§ÙˆØ¨Ù‡ ÙØµÙ„ زرغونوي دغه شان د سندرو په اوریدلو سره په زړه Ú©Û Ù†ÙØ§Ù‚ را څرګندیږي. Ø³Ù†Ø¯Ø±Û ÙˆÛŒÙ„ او Ø³Ù†Ø¯Ø±Û Ø§ÙˆØ±ÛØ¯Ù„ په شریعت Ú©Û Ù†Ø§Ø¬Ø§ÛŒØ² او ØØ±Ø§Ù… دي او کبیره ګناه ده او د کبیره ګناه بیا ÚÙ„Û Ú©ÙˆÙ„Ùˆ سره ایمان په خطره Ú©Û Ù¾Ø±ÛÙˆÚÙŠ Ú†Û Ú†ÛŒØ±ØªÙ‡ ضایع نشي، ÚÚ©Ù‡ په ØØ¯ÛŒØ« Ø´Ø±ÛŒÙ Ú©Û Ø±Ø§ÚÙŠ Ú†Û Ú©Ù„Ù‡ بنده کومه ګناه ÙˆÚ©Ú“ÙŠ نو په زړه Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ÛŒÛ ØªÙˆØ± داغونه لګول Ú©ÙŠÚ–ÙŠ او کله Ú†Û Ø§Ù†Ø³Ø§Ù† بیاÚÙ„Û Ú©Ø¨ÛŒØ±Ù‡ ګناه کوي نو ښکاره خبره ده Ú†Û Ø²Ú“Ù‡ ÛŒÛ ØªÙˆØ± شي او آخر به د ایمان څخه خپل لاسونه مینÚÙŠ. دلته هم Ø³Ù†Ø¯Ø±Û Ø§ÙˆØ±ÛŒØ¯Ù„ د زړه ÙØ³Ø§Ø¯ پیداکوي او موږ ته ښکاره شوه Ú†Û Ù¾Ù‡ بدن Ú©Û Ø²Ú“Ù‡ څومره مهم او په اعمالو Ú©Û Ø¯ زړه کوم دخل دی!
ګناهونه یو له بل سره تړلي وي، تاسو وګورئ Ú†Û ØØ¶ÙˆØ± صلی الله علیه وسلم په Ù„Ø§Ù†Ø¯Û ØØ¯ÛŒØ« Ú©Û Ø¯Ø§ ګناهونه څومره ÚšÙ‡ بیان Ú©Ú“ÙŠ او موږ ته دا درس راکوي Ú†Û Ø®Ù¾Ù„ د بدن غړي سم وکاروو تر Ú…Ùˆ له ګناهونو څخه خوندي وساتل شو.
عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : كتب على ابن آدم نصيبه من الزنا ØŒ مدرك ذلك لا Ù…ØØ§Ù„Ø© ØŒ ÙØ§Ù„عينان زناهما النظر ØŒ والأذنان زناهما الاستماع ØŒ واللسان زناه الكلام ØŒ واليدان تزنيان وزناهما البطش ØŒ والرجلان تزنيان وزناهما المشي ØŒ والقلب يهوى ويتمنى ØŒ ويصدق ذلك Ø§Ù„ÙØ±Ø¬ ØŒ أو يكذبه . رواه مسلم .
ابوه رضی الله عنه وایي Ú†Û Ø±Ø³ÙˆÙ„ الله صلی الله علیه وسلم ÙØ±Ù…ایلي دي: بنیادم ته Ú†Û Ø¯ زنا برخه لیکل Ø´ÙˆÛ Ø¯Ù‡ هغه به خامخا بیامومي، دواړه Ø³ØªØ±Ú«Û Ø²Ù†Ø§ کوي او د سترګو زنا Ù†Ø§Ù…ØØ±Ù…Ùˆ ÚšÚÙˆ ته کتل دي ØŒ دواړه غوږونه زنا کوي او د غوږونو زنا Ø§ÙˆØ±ÛØ¯Ù„ دي ÛŒØ¹Ù†Û Ø¯ Ù†Ø§Ù…ØØ±Ù…Ùˆ ÚšÚÙˆ Ø¨Û Ø¶Ø±ÙˆØ±ØªÙ‡ Ø®Ø¨Ø±Û Ø§ÙˆØ±ÛØ¯Ù„ØŒ او دواړه لاسونه زنا کوي او د لاسونو زنا نیول دي ØŒ او دواړه Ù¾ÚšÛ Ø²Ù†Ø§ کوي او د Ù¾ÚšÙˆ زنا تګ دی ÛŒØ¹Ù†Û Ù†Ø§Ù…ØØ±Ù…Ùˆ ÚšÚÙˆ ته Ø¨Û Ø¶Ø±ÙˆØ±ØªÙ‡ لاس لګول یا هغوی ته ورتګ ØŒ او په زړه Ú©Û Ø¯ زنا خواهش او مینه پیداکÛÚ–ÙŠ او د انسان ÙØ±Ø¬ هغه رښتیا کوي یا ÛŒÛ Ø¯Ø±ÙˆØº کوي .
Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡ Ú†Û Ø°Ú©Ø± شول زړه یو نعمت دی Ú©Ù‡ ÛŒÛ ÚšÙ‡ ÙˆØ³Ø§ØªÛ Ø§Ùˆ له هر ډول ګناه او Ù†Ø§ÙØ±Ù…اني څخه وژغورل شي، همدا زړه تا جنت ته رسوي او Ú©Ù‡ همدا زړه بغاوت ÙˆÚ©Ú“ او مخ ÛŒÛ ÙˆÚ«Ø±Úولو نو بیا همدا زړه تا د جهنم Ú©Ù†Ø¯Û ØªÙ‡ ټیل وهي. نو زړه باید سم وساتل شي او له مصلØÛŒÙ†ÙˆØŒ متقیانو، عابدینو، نیکانو، علماوو، مبلغینو، مجاهدینو او پاکو خلکو سره ناسته ولاړه ترسره شي تر Ú…Ùˆ زړه مو پاک او له ګناهونو څخه وژغورل شي. اللهم ارنا الØÙ‚ ØÙ‚َا وارزقنا اتباعه --- وارنا الباطل باطلا ورزقنا اجتنابه