دخپریدو نیټه : 2015-10-13 مخپرونکئ : 039 - دبÛنوا اداره - کابل
پر امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ د ÛŒÙˆÛ Ù†ÛŒÙˆÚ©Û Úواب:
استاذ نورالله خان اØÙ…دزی
امام بخاري ÙˆÙ„Û Ù„Ù‡ امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ څخه روایت ندی نقل کړی؟
له امام ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ څخه د امام بخاري مخامخ روایات نه نقلول دا نه په ګوتو کوي Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ ضعی٠یا قلت Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« مسئله وه، بلکه دا یو علمي اختلا٠او د دواړو امامانو ØªØ±Ù…Ù†Ú Ú†Û Ø§Ù…Ø§Ù… ØµØ§ØØ¨ مشر او د خیر القرون د Ø²Ù…Ø§Ù†Û Ø§Ù…Ø§Ù… وو (امام ØµØ§ØØ¨ په Û¸Û° هجري Ú©Û Ø²ÛŒÚ–ÛŒØ¯Ù„ÛŒ او په Û±ÛµÛ° هجري Ú©Û ÙˆÙØ§Øª شو) او امام بخاري وروسته راغلی (امام بخاري په Û±Û¹Û´ هجري Ú©Û Ø²ÛŒÚ–ÛŒØ¯Ù„ÛŒ او په Û²ÛµÛ¶ هجري Ú©Û ÙˆÙØ§Øª شو)ØŒ خو د امام ØµØ§ØØ¨ له Ø¹Ù‚ÛŒØ¯Û Ø®Ø¨Ø± او د هغه دا نظر Ú†Û Ø§ÛŒÙ…Ø§Ù† Ú…Ù‡ دی او د Ú…Ù‡ شي نوم دی دا ÛŒÛ Ø¯ اختلا٠اساسي او بنسټیز عوامل وو.... دا خبره امام بخاري پخپل کتاب التاریخ الکبیر Ú©Û Ù„ÛŒÚ©Ù„Û.
امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ د ټولو ائمه Ù…ØØ¯Ø«ÛŒÙ†Ùˆ او د ØµØØ§Ø سته د امامانو استاد او شیخ وو، خو د امام بخاري روایت نه نقلول هغه د یو علمي اختلا٠له Ù…Ø®Û ÙˆÙˆ خو په ØÙ‚یقت Ú©Û Ø¯ امام بخاري Ú‰ÛŒØ±Û Ø§Ø³ØªØ§Ø¯Ø§Ù† ØÙ†ÙÙŠ مسلک ÛŒØ¹Ù†Û Ø¯ امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ شاګردان ول..
امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ به ویل Ú†Û Ø§ÛŒÙ…Ø§Ù† پر Ú˜Ø¨Û Ø§Ù‚Ø±Ø§Ø± او پر زړه تصدیق کولو نوم دي، خو امام بخاري Ø¯Ø§Ø³Û Ø¹Ù‚ÛŒØ¯Ù‡ درلودله Ú†Û Ø§ÛŒÙ…Ø§Ù† قول، اقرار پر ژبه او د عمل کولو نوم هم دی ÛŒØ¹Ù†Û Ù‡ØºÙ‡ عمل ورسره یو ÚØ§ÛŒ کولو، Ù„Ú©Ù‡ Ù„Ù…ÙˆÙ†Ú Ø±ÙˆÚ˜Ù‡ زکات دا ... به ÛŒÛ Ù‡Ù… په ایمان Ú©Û Ø´Ø§Ù…Ù„ÙˆÙ„... خو د امام ØµØ§ØØ¨ عقیده Ø¯Ø§Ø³Û ÙˆÙ‡ Ú†Û Ø¹Ù…Ù„ د ایمان د تکمیل لپاره واجب دی خو ایمان د قول نوم دی، Ù„Ú©Ù‡: د اقرار او تصدیق دا یو علمي اختلا٠وو او له Ø¯ØºÛ Ú…Ø®Ù‡ غیرمقلدین یا ÚÛŒÙ†Û Ù†ÙˆØ± خلک بلکل ناوړه او غلطه ګټه پورته کوي اصلي خبره پټوي او په درواغو په دغه ستر امام الÙقهاء او امام Ø§Ù„Ù…ØØ¯Ø«ÛŒÙ† Ù¾Ø³Û ØºÛŒØ¨Øª او بهتانونه Ù¾ÙˆØ±Û Ú©ÙˆÙŠ. Ú©Ù‡ موږ او تاسو د امام بخاري ټول کتابونه ولولو او ټول اقوال ÛŒÛ Ùˆ څیړو نو دا خبره به Ù¾Ú©Û ÙˆÙ†Ù‡ مومو Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ ویلي وي (ÛŒØ¹Ù†Û Ø§Ù…Ø§Ù… ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ غیرثقه ضعی٠یا قلت Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« وو) دا خبره له سره Ù¾Ú©Û Ù†Ù‡ موندل کیږي خو دا د Úینو مغرضو او د امام ØµØ§ØØ¨ د مخالÙینو او د علم د دښمنانو پروپاګند دی Ú†Û Ù„Ù‡ ÚØ§Ù†Ù‡ Ø®Ø¨Ø±Û Ú©ÙˆÙŠ او ØÙ‚ پټوي.
امام عسقلاني او امام قسطلاني په ارشاد الساري نامي کتاب Ú©Û Ø¨ÛŒØ§ د امام بخاري قول خپله ا مام ابوالقاسم عزت الله بیان Ú©Ú“ÛŒ په Ø´Ø±Ø Ø§Ø¹ØªÙ‚Ø§Ø¯ اهل السنه Ú©Û Ø¨ÛŒØ§ خپله امام بخاري خپل قول په التاریخ الکبیر Ú©Û Ø¨ÛŒØ§Ù† Ú©Ú“ÙŠ Ú†Û Ù…Ø§ ÛŒÙˆØ§Ø²Û Ù„Ù‡ هغو خلکو Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ« اخستي او روایت یا نقل Ú©Ú“ÙŠ Ú†Û Ø¯Ø§ ډول یا زما پشان عقیده ÛŒÛ Ù„Ø±Ù„Ù‡: Ú†Û Ø§ÛŒÙ…Ø§Ù† د قول او عمل دواړو نوم دی او له هغو خلکو Ù…Û Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ« ندي اخستي یا روایت Ú©Ú“ÙŠ Ú†Û ÙˆØ§ÛŒÙŠ: ایمان ÛŒÙˆØ§Ø²Û Ù¾Ø± Ú˜Ø¨Û Ø§Ù‚Ø±Ø§Ø± او پر زړه تصدیق دی او د عمل خبره Ù¾Ú©Û Ø°Ú©Ø± نه وي یا د هغه پشان عقیده ونلري له هغوی څخه Ù…Û Ø¹Ù…Ø¯Ø§Ù‹ روایات ندي اخستي. Ø¯Ø¯Û Ù…Ø·Ù„Ø¨ دا هیڅکله ندی Ú†Û Ø§Ù…Ø§Ù… بخاري یا بل امام دا ویلي وي Ú†Û Ø§Ù…Ø§Ù… ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ ضعی٠وو یا Ø¯Ø§Ø³Û Ù†ÙˆØ±.... دا هم د امام بخاري دیانت تقوا او زهد وو Ú†Û Ø¯Ø§Ø³Û Ø®Ø¨Ø±Ù‡ ÛŒÛ Ø°Ú©Ø± Ú©Ú“Û Ø§Ùˆ د هغو خلکو پر مخ یوه ستره څپیړه ده Ú†Û Ù…Ù†ÙÙŠ کرکجنو او ناروا Ø§Ø®ØªÙ„Ø§ÙØ§ØªÙˆ ته لمن وهي او د امام بخاري له قول څخه غلطه او ناوړه ګټه پورته کوي.
اوس Ú©Ù‡ د روایت نه نقلولو سره Ú…ÙˆÚ© یا کوم امام، Ùقیه یا Ù…ØØ¯ÛŒØ« ضعی٠یا قلت Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« نومول کیږي Ù„Ú©Ù‡ Ú…Ù†Ú«Ù‡ ÛŒÛ Ú†Û ØºÛŒØ±Ù…Ù‚Ù„Ø¯ÛŒÙ† دعوه کوي نو بیا دا نیوکه پخپله پر امام بخاري Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù‡Ù… راÚÙŠØŒ هغه Ø¯Ø§Ø³Û Ú†Û Ø§Ù…Ø§Ù… مسلم د امام بخاري ÚØ§Ù†Ú«Ú“ÛŒ شاګرد وو خو هغه په ټول صØÛŒØ مسلم Ú©Û ÛŒÙˆ ØØ¯ÛŒØ« هم له خپل استاد ÛŒØ¹Ù†Û Ø§Ù…Ø§Ù… بخاري څخه ندی روایت یا نقل Ú©Ú“ÛŒ نو آیا اوس به امام بخاري ته هم Ø¶Ø¹ÛŒÙØŒ قلت Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« یا غیرثقه وایو او Ú©Ù‡ نه هغه ستر امام بخاري ته به ثقه نوم کاروو؟؟؟ Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ø§Ù…Ø§Ù… بخاري له امام Ø´Ø§ÙØ¹ÙŠ Ú…Ø®Ù‡ هم هیڅ روایت ندی روایت Ú©Ú“ÛŒ ÙˆÙ„Û Ø¯Ø§ نیوکه پر هغه نه کیږي؟ Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ú‰ÛŒØ± نور ائمه او Ù…ØØ¯Ø«ÛŒÙ† هم شته Ú†Û Ø§Ù…Ø§Ù… بخاري ور څخه روایات ندي نقل Ú©Ú“ÙŠØŒ اوس به هغوی ټولو ته غیرثقه او ضعی٠وایو او Ú©Ù‡ نه پر هغوی ټولو به اعتماد کوو؟ دا Ø¨Û Ø¹Ù„Ù…Ù‡ شیخان Ú†Û Ù†Ù‡ په قرآن پوهیږي نه Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ«Ùˆ او نه ÛŒÛ Ù¾ÙˆØ±Ù‡ شرعي علم ترلاسه Ú©Ú“ÛŒ Ù‡Ø³Û Ù„Ù‡ ÚØ¢Ù†Ù‡ پر امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ Ù†ÛŒÙˆÚ©Û Ú©ÙˆÙŠ دا د دین له پلوه او هم د علم له Ù…Ø®Û ÛŒÙˆ ستر خیانت دی. یا الله! دغو خلکو ته هدایت او نیغه لاره وښیه Ú†ÙˆÚ© Ú†Û Ø¯ اهلسنت والجماعت خلا٠روان دي.....
بخاري شری٠د Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ«Ùˆ لومړنی کتاب نه وو Ú†Û Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ« Ù¾Ú©Û Ø±Ø§ ټول یا یو ÚØ§ÛŒ شوي وو!
له صØÛŒØ بخاري ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ù†Ú–Ø¯Û Ø³Ù„ کتابونه د Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ«Ùˆ او په علم Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û Ù„ÛŒÚ©Ù„ شوي ول ÛŒØ¹Ù†Û Ø¨Ø®Ø§Ø±ÙŠ Ù†Ú–Ø¯Û Ø¯ÙˆÙ‡ سوه کاله وروسته لیکل شوی کتاب دی او له دغه کتاب ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ù†ÙˆØ± کتابونو شتون درلود او Ú«Ú¼Ùˆ Ù…ØØ¯Ø«ÛŒÙ†ÙˆØŒ تابعینو او تبع تابعینو دا کتابونه لیکلي ول... په دغه وخت یا Ù„Ø¯Û ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ø¯ امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ Ù†Ú–Ø¯Û Û²ÛµÛ° شاګردان د ائمه ØØ¯ÛŒØ« په Ø¯Ø±Ø¬Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯Û ÙØ§ÛŒØ² یا دغه مقام ته رسیدلي ول... امام جلال الدین سیوطي Ú†Û Ø®Ù¾Ù„Ù‡ Ø´Ø§ÙØ¹ÙŠ Ù…Ø°Ù‡Ø¨Ù‡ وو هغه پخپل کتاب تبیض الصØÛŒÙØ© لمناقب ابي ØÙ†ÛŒÙØ© Ú©Û Ù„ÛŒÚ©Ù„ÙŠ Ú†Û ØªØ± ټولو لومړنی کس Ú†Û Ø¹Ù„Ù… Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ« ÛŒÛ Ù…Ø¯ÙˆÙ‘ÙŽÙ† Ú©Ú“ÛŒ هغه امام اعظم ابوØÙ†ÛŒÙÙ‡ وو، Ø³Ø¨ØØ§Ù† الله... په دغه وختونو Ú©Û Ø§Ù…Ø§Ù… مالک مؤطا Ù„ÛŒÚ©Ù„Û ÙˆÙ‡ امام Ø´Ø§ÙØ¹ÙŠ Ù…Ø³Ù†Ø¯ لیکلی وو امام اØÙ…د څلویښت زره Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ« را ټول Ú©Ú“ÙŠ وو په مسند اØÙ…د بن ØÙ†Ø¨Ù„ Ú©Û Ø§Ù…Ø§Ù… ابن ابي شیبه Ú†Û Ø¯ÛŒ د امام بخاري د استادانو استاد وو هغه مسند ابن ابي شیبه کتاب لیکلی وو، Ù‡Ù…Ø¯Ø§Ø³Û Ø§Ù…Ø§Ù… عبدالرزاق Ú†Û Ø¯ÛŒ هم د امام بخاري شیخ وو هغه مصن٠عبدالرزاق لیکلی وو، د امام بخاري له Ø²Ù…Ø§Ù†Û Ø³Ø±Ù‡ ډیر Ù†Ú–Ø¯Û Ø®Ùˆ Ù„Ú– ÙˆÚ“Ø§Ù†Ø¯Û Ø§Ù…Ø§Ù… دارمي مسند الدارمي لیکلی وو، امام زهري پر Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ«Ùˆ کتاب لیکلی وو، عبدالله بن مبارک کتاب لیکلی وو، سÙیان بن ثوري کتاب لیکلی وو، امام وکیع بن Ø¬Ø±Ø§Ø Ú©ØªØ§Ø¨ لیکلی وو، هر ÚØ§ÛŒ هر ښار Ú©Û Ù…ØØ¯Ø«ÛŒÙ†Ùˆ پر Ø§ØØ§Ø¯ÛŒØ«Ùˆ کتابونه لیکلي ول او د امام بخاري Ú‰ÛŒØ±Û Ø§Ø³ØªØ§Ø¯Ø§Ù† د تصو٠شیخان ول او هغوی د علم التصو٠په اړه کتابونه له بخاري شری٠څخه Ù…Ø®Ú©Û Ù„ÛŒÚ©Ù„ÙŠ ول او هغه خلک Ú†Û Ø¯ تصو٠بد وایي هغوی د امام بخاري له نظر او Ø¹Ù‚ÛŒØ¯Û Ø®Ù„Ø§Ù Ø±ÙˆØ§Ù† دي او د تصو٠بد ویل هغه د ټولو ائمه ÙÛŒ Ø§Ù„ØØ¯ÛŒØ«ØŒ Ùقهاوو، مشهور Ù…ÙØ³Ø±ÛŒÙ†Ùˆ او نورو امامانو پر خلا٠عمل دی او دا خلک له امام بخاري ډیر ÚšÙ‡ نه پوهیږي Ú†Û Ø¯ هغه استادان د تصو٠مشران ول خو دوی یا دا اوسني غیرمقلدین بیا تصو٠ته شرک او بدعت وایي، Ø§Ø³ØªØºÙØ±Ø§Ù„له.....